Dondurmadaki virüs 'Gidadan virüs bulasir mi?' tartismalarini alevlendirdi Çin’in Tianjin kentinde bir firmaya ait dondurmada Covid-19 tespit edildi. Tüm ürünlere el konulurken gida ürünlerinden virüs bulasip bulasmadigi tartismalari yeniden alevlendi. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ates Kara da bu konuda soru yagmuruna tutuldu. Çin'in Tianjin kentinde dondurmalardan alinan üç numunede yeni tip koronavirüs tespit edildigi bildirildi. Tüm ürünlere el konulurken, sirketin bin 662 çalisani karantina altina alinarak nükleik asit testine tabi tutuldu. Ayrica, dondurmalardan bin 812'sinin diger sehirlere dagitildigi belirtildi. Yasanan bu olay gida ürünlerinden virüsün bulasip bulasmadigi tartismalarini yeniden alevlendirdi. Hürriyet gazetesinde yer alan haberde, Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ates Kara'nin sosyal medyadan gelen sorulara verdigi yanitlar yer aldi. GIDADAN BULAS GÖRÜLMEDI - Çin’de bir seferde üretilen 4 bin 836 kutu dondurmadan alinan örneklerin üçünde virüs pozitif bulunmus. Öncelikle bu hastalik yapabilecek bir virüs mü? Yoksa virüs parçasi mi? Çin’de dondurmada koronavirüs tespit edilmesi, büyük olasilikla üretim sirasinda corona virüs pozitif birisinden bulas olmasiyla ilgili olabilir. Sogukta bulundugu için, virüs daha uzun süre tespit edilebilir. Bulasa neden olamaz. Dünyada bugüne kadar gidayla geçis gösterilmedi. Daha önce Çin’de donmus balikürünlerinde de virüs tespit edildi, ancak benzer sekilde hiç geçis gösterilmedi. - Gida ile geçis olmadi diyorsunuz ama bilindigi gibi koronavirüsün yarasa çorbasindan yayildigi söyleniyor. Bu virüsün ana kaynagi yarasa ancak arada baska bir türe geçmis ve o türden de insanlara bulasmis gibi görünüyor. Ancak bu bulas büyük olasilikla o canlilarla yakin bulunma ile gerçeklesmis gibi, bugün halen kesin bilinmiyor. - Peki ekmek satan kisi sigara içerken eli agzina degiyor sonra elini ekmege degdiriyor. Bu kiside korona varsa ben de eve gelince o ekmegi yersem bana korona geçer mi? Öncelikle eger 1- Süre çok kisa olursa, 2- Siz elinizle ayni noktaya dokunur ve sonrasinda da göz, burun veya agziniza götürürseniz risk olabilir. Ancak bu sekilde geçisi destekleyen bilimsel bir veri yok. Elinizi yikadiginiz anda risk kalmaz. - Maske de basta önemli degildi sonra önem kazandi... Ülkemizde vaka sayisi çok çok az iken, sadece sikâyeti olanlarin (bulgusu olanlarin da o dönemde çok büyük kismi baska nedenlere bagli idi) takmasi öneriliyordu. Vaka sayisi artinca semptomu olmayanlarin da maske takmasi önerildi. Semptomu olan maske takinca bulasmayi önleme yüksek. KARGODAN BULASIR MI? - Hocam asilar yapiliyor ama nedense bulas hizi düsmedi. Neden? Süreç daha çok çok baslangicinda. Asilarin etkisini öncelikle büyüklerimize iki dozu yaptiktan sonra hasta sayilari ve kayiplarimizda düsme olarak görecegiz. - Kargolardan virüs bulasir mi? Bugüne kadar kargo veya paketle de virüs geçisini gösteren herhangi bir veri benim bildigim veya görebildigim kadariyla yok. - Asil asi yaptiginiz kobaylarin sonuçlarini iyi arastirin, ama sonuçlari toplumla paylasin. Asi enfeksiyon hastaliklarindan korunmada en etkili yöntemimiz. O nedenle uygulanmasini desteklememiz gerekli. Kesinlikle hem uygulama sayilari, hem de ortaya çikan tüm istenmeyen etkiler ve korunma oranlarina yönelik bilgiler paylasilmali. BU VIRÜSÜ INSANLAR MI GELISTIRDI? - Bu virüs yeni dünya düzeni için insan eliyle mi ortaya çikarildi? Evet ya da hayir tek istedigim cevap bu inanin. Kesin bir cevap vermek mümkün degil. Bilimsel olarak laboratuvarda gelistirilebilir mi? Olasiligi var ancak bu virüsün dogadan kaynakli olma ihtimali kat ve kat yüksek. Çünkü bazi yapisal özelliklerinin laboratuvarda gelistirilmesi mümkün görünmüyor. TESTLER GÜVENLI MI? - Muhtemelen test kitleri sikinti. Her seye pozitif çikabiliyor. Bunu kimse konusmuyor. PCR testleri ile yanlis olarak pozitif çikma ihtimali eger örnek düzgün alindi ise ortamdan kirlenme yok ise çok olasi degil. SIZDE SEMPTOM OLDU MU - Asi oldugumuz takdirde maske takimini devam ettirmeli miyiz? Ayrica 1. dozdan itibaren koruma sagliyor mu yoksa 2. dozla birlikte mi koruma dönemi basliyor? Siz de asi oldunuz. Bir semptom yasandi mi? 1- Korunmanin ikinci dozdan 7 gün sonra basladigini kabul ediyoruz. 2- Maske takmaya devam etmeliyiz. 3- Agir hastalik ve yogun bakima yatmadan koruma çok yüksek. 4- Kisisel olarak bende istenmeyen etki olmadi. KRONIK HASTALAR NEDEN SONDA? - Ates hocam diger ülkeler kronik hastalari ilk asamada asilarken siz neden kronik hastalari son asamaya koydunuz? Merak ediyorum. Zaman içerisinde hastalikla ilgili en önemli risk faktörünün yas (diger hastaliklardan daha ön planda) oldugu ortaya çiktigi için ve ayrica çok uzun süredir büyüklerimizden en çok özveri istendigi için ilk öncelik dogal olarak büyüklere verildi. - Yasaklari ne zaman hafifletmeyi düsünüyorsunuz? Virüs öldürmezse yoksulluk öldürecek. Bilim Kurulu önerilerde bulunuyor, vaka sayilarimizda azalma var, en kisa sürede kayiplarimizda azalma olmasi ise en büyük istegimiz. Sayilarimizin azalmasiyla birlikte kisitlamalar da basamak basamak kalkacaktir. hurriyet.com.tr/
Dondurmadaki virüs 'Gidadan virüs bulasir mi?' tartismalarini alevlendirdi
Çin’in Tianjin kentinde bir firmaya ait dondurmada Covid-19 tespit edildi. Tüm ürünlere el konulurken gida ürünlerinden virüs bulasip bulasmadigi tartismalari yeniden alevlendi. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ates Kara da bu konuda soru yagmuruna tutuldu.
Çin'in Tianjin kentinde dondurmalardan alinan üç numunede yeni tip koronavirüs tespit edildigi bildirildi. Tüm ürünlere el konulurken, sirketin bin 662 çalisani karantina altina alinarak nükleik asit testine tabi tutuldu. Ayrica, dondurmalardan bin 812'sinin diger sehirlere dagitildigi belirtildi.
Yasanan bu olay gida ürünlerinden virüsün bulasip bulasmadigi tartismalarini yeniden alevlendirdi. Hürriyet gazetesinde yer alan haberde, Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ates Kara'nin sosyal medyadan gelen sorulara verdigi yanitlar yer aldi.
GIDADAN BULAS GÖRÜLMEDI
- Çin’de bir seferde üretilen 4 bin 836 kutu dondurmadan alinan örneklerin üçünde virüs pozitif bulunmus. Öncelikle bu hastalik yapabilecek bir virüs mü? Yoksa virüs parçasi mi?
Çin’de dondurmada koronavirüs tespit edilmesi, büyük olasilikla üretim sirasinda corona virüs pozitif birisinden bulas olmasiyla ilgili olabilir. Sogukta bulundugu için, virüs daha uzun süre tespit edilebilir. Bulasa neden olamaz. Dünyada bugüne kadar gidayla geçis gösterilmedi. Daha önce Çin’de donmus balikürünlerinde de virüs tespit edildi, ancak benzer sekilde hiç geçis gösterilmedi.
- Gida ile geçis olmadi diyorsunuz ama bilindigi gibi koronavirüsün yarasa çorbasindan yayildigi söyleniyor.
Bu virüsün ana kaynagi yarasa ancak arada baska bir türe geçmis ve o türden de insanlara bulasmis gibi görünüyor. Ancak bu bulas büyük olasilikla o canlilarla yakin bulunma ile gerçeklesmis gibi, bugün halen kesin bilinmiyor.
- Peki ekmek satan kisi sigara içerken eli agzina degiyor sonra elini ekmege degdiriyor. Bu kiside korona varsa ben de eve gelince o ekmegi yersem bana korona geçer mi?
Öncelikle eger
1- Süre çok kisa olursa,
2- Siz elinizle ayni noktaya dokunur ve sonrasinda da göz, burun veya agziniza götürürseniz risk olabilir. Ancak bu sekilde geçisi destekleyen bilimsel bir veri yok. Elinizi yikadiginiz anda risk kalmaz.
- Maske de basta önemli degildi sonra önem kazandi...
Ülkemizde vaka sayisi çok çok az iken, sadece sikâyeti olanlarin (bulgusu olanlarin da o dönemde çok büyük kismi baska nedenlere bagli idi) takmasi öneriliyordu. Vaka sayisi artinca semptomu olmayanlarin da maske takmasi önerildi. Semptomu olan maske takinca bulasmayi önleme yüksek.
KARGODAN BULASIR MI?
- Hocam asilar yapiliyor ama nedense bulas hizi düsmedi. Neden?
Süreç daha çok çok baslangicinda. Asilarin etkisini öncelikle büyüklerimize iki dozu yaptiktan sonra hasta sayilari ve kayiplarimizda düsme olarak görecegiz.
- Kargolardan virüs bulasir mi?
Bugüne kadar kargo veya paketle de virüs geçisini gösteren herhangi bir veri benim bildigim veya görebildigim kadariyla yok.
- Asil asi yaptiginiz kobaylarin sonuçlarini iyi arastirin, ama sonuçlari toplumla paylasin.
Asi enfeksiyon hastaliklarindan korunmada en etkili yöntemimiz. O nedenle uygulanmasini desteklememiz gerekli. Kesinlikle hem uygulama sayilari, hem de ortaya çikan tüm istenmeyen etkiler ve korunma oranlarina yönelik bilgiler paylasilmali.
BU VIRÜSÜ INSANLAR MI GELISTIRDI?
- Bu virüs yeni dünya düzeni için insan eliyle mi ortaya çikarildi? Evet ya da hayir tek istedigim cevap bu inanin.
Kesin bir cevap vermek mümkün degil. Bilimsel olarak laboratuvarda gelistirilebilir mi? Olasiligi var ancak bu virüsün dogadan kaynakli olma ihtimali kat ve kat yüksek. Çünkü bazi yapisal özelliklerinin laboratuvarda gelistirilmesi mümkün görünmüyor.
TESTLER GÜVENLI MI?
- Muhtemelen test kitleri sikinti. Her seye pozitif çikabiliyor. Bunu kimse konusmuyor.
PCR testleri ile yanlis olarak pozitif çikma ihtimali eger örnek düzgün alindi ise ortamdan kirlenme yok ise çok olasi degil.
SIZDE SEMPTOM OLDU MU
- Asi oldugumuz takdirde maske takimini devam ettirmeli miyiz? Ayrica 1. dozdan itibaren koruma sagliyor mu yoksa 2. dozla birlikte mi koruma dönemi basliyor? Siz de asi oldunuz. Bir semptom yasandi mi?
1- Korunmanin ikinci dozdan 7 gün sonra basladigini kabul ediyoruz. 2- Maske takmaya devam etmeliyiz. 3- Agir hastalik ve yogun bakima yatmadan koruma çok yüksek. 4- Kisisel olarak bende istenmeyen etki olmadi.
KRONIK HASTALAR NEDEN SONDA?
- Ates hocam diger ülkeler kronik hastalari ilk asamada asilarken siz neden kronik hastalari son asamaya koydunuz? Merak ediyorum.
Zaman içerisinde hastalikla ilgili en önemli risk faktörünün yas (diger hastaliklardan daha ön planda) oldugu ortaya çiktigi için ve ayrica çok uzun süredir büyüklerimizden en çok özveri istendigi için ilk öncelik dogal olarak büyüklere verildi.
- Yasaklari ne zaman hafifletmeyi düsünüyorsunuz? Virüs öldürmezse yoksulluk öldürecek.
Bilim Kurulu önerilerde bulunuyor, vaka sayilarimizda azalma var, en kisa sürede kayiplarimizda azalma olmasi ise en büyük istegimiz. Sayilarimizin azalmasiyla birlikte kisitlamalar da basamak basamak kalkacaktir.
hurriyet.com.tr/