Arabulucunun tarafsızlığı, İhtiyari Arabuluculuk tutanağı ve Anlaşma belgesinin iptali istemi

vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdffe680020000000805000001000100

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAIRESI
E. 2022/436
K. 2022/1380
T. 7.2.2022

IHTIYARI ARABULUCULUK SON TUTANAGI VE ANLASMA BELGESININ IPTALI ISTEMI ( Davaliya Ait Isyerinde Satin Alma Sefi Olarak Çalisirken Davacinin Isverence Görevinin Degistirildigi Davacinin Bu Görev Degisikligini Kabul Etmeyerek Kidem Tazminati Ödenmesini Talep Ettigi ve Isverence Talebi Kabul Edilerek Isten Çikisinin Yapildiginin Anlasildigi - Görev Degisikligini Kabul Etmemesi Nedeniyle Is Sözlesmesi Davaci Talebiyle Sonlandirilmis Olup Davacinin Irade Fesadina Ugratildiginin Ispatlanamadigi/Davanin Reddine Karar Verilmesi Gerektigi )

ISPAT ( Is Sözlesmesinin Feshi Sonrasinda Davali Talebi Üzerine Taraflarin Ihtiyari Arabuluculuga Basvurdugu ve Anlasma Belgesini Imzaladiklari Belge Içeriginde Bir Kisim Tazminat ve Alacaklara Karsilik Davaciya Ödenecek Miktarin Kararlastirildiginin Görüldügü - Davacinin Is Sözlesmesi Görev Degisikligini Kabul Etmemesi Nedeniyle Davaci Talebiyle Sonlandirilmis Olup Davacinin Irade Fesadina Yönelik “Baski Yildirma ve Zorlama” Iddialariyla Ilgili Somut Tanik Anlatimlari Olmadigi Gibi Baskaca Delil de Sunulmadigi/Davanin Reddi Gerektigi )

ARABULUCUNUN TARAFSIZLIGI ( Davaci Taraf Dava Dilekçesinde Davalinin Kendi Arabulucusuna Zorlanarak Is Sözlesmesinin Fesh Edildigini Iddia Ettigi - Davacinin Is Sözlesmesi Görev Degisikligini Kabul Etmemesi Nedeniyle Davaci Talebiyle Sonlandirildigi/Arabulucunun “Tarafsiz Olmadigi” Iddiasi da Ispatlanmadigindan Davanin Reddi Gerektigi )

IBRA ( Mahkemece Arabulucu Önünde Yapilan Anlasmanin Ibra Niteliginde Oldugu 6325 SK Md. 1'de Taraflarin Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edebilecekleri Konularda Arabulucuya Gidebilecekleri Düzenlendigi Ibra Niteligindeki Belge Üzerinde Taraflarin Serbestçe Tasarruf Edemeyecekleri Gerekçesiyle Davanin Kabulüne Karar Verildigi - Arabulucu Önünde Yapilan Anlasmada 6098 SK Md. 420'nin Uygulanmasi Halinde Arabulucu Önünde Taraflarin Anlasmasinin Imkansiz Hale Gelecegi/Arabuluculuk Anlasma Tutanaginin Geçerliliginin Ibra Kapsaminda Degerlendirilmesinin Hatali Oldugu )

6325/m.1,9,18/5

6098/m.420

ÖZET : Dava, ihtiyari arabuluculuk son tutanagi ve anlasma belgesinin iptali istemine iliskindir.

Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacinin davaliya ait isyerinde satin alma sefi olarak çalisirken isverence görevinin degistirildigi, davacinin bu görev degisikligini kabul etmeyerek kidem tazminati ödenmesini talep ettigi ve isverence talebin kabul edilerek isten çikisinin yapildigi anlasilmaktadir. Is sözlesmesinin feshi sonrasinda davali talebi üzerine taraflarin ihtiyari arabuluculuga basvurdugu ve anlasip, anlasma belgesini imzaladiklari, belge içeriginde bir kisim tazminat ve alacaklara karsilik davaciya net 98.878,75 TL ödeneceginin kararlastirildigi görülmüstür. Davaci taraf, dava dilekçesinde, davalinin kendi arabulucusuna zorlanarak is sözlesmesinin fesh edildigini iddia etse de, is sözlesmesi görev degisikligini kabul etmemesi nedeniyle davaci talebiyle sonlandirilmistir. Davacinin irade fesadina yönelik “ baski, yildirma ve zorlama” iddialariyla ilgili ise ispata yönelik somut tanik anlatimlari olmadigi gibi baskaca da delil sunulmamistir. Öte yandan arabulucunun “tarafsiz olmadigi” iddiasi da ispatlanmamistir.

Mahkemece, arabulucu önünde yapilan anlasmanin ibra niteliginde oldugu, ibraya iliskin hükmün emredici nitelikte bulundugu ve 6325 Sayili Hukuk Uyusmazliklarinda Arabuluculuk Kanunun 1. maddesi uyarinca taraflarin ancak üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konuda arabulucuya gidebilecekleri hususun düzenlendigi, ibra niteliginde belge üzerinde taraflarin serbestçe tasarruf edebilecekleri bir durum söz konusu olmadigi, gerekçesiyle dava kabul edilmistir. Arabulucu önünde yapilan anlasmada ibraya iliskin 6098 Sayili Türk Borçlar Kanunu'nun 420. maddesinin uygulanmasi mümkün degildir. Aksi kabulde arabulucu önünde taraflarin anlasmasi imkansiz hale gelir. Nitekim 6325 Sayili Kanun'un 18/5 madde hükmünde arabuluculuk faaliyeti sonunda anlasmaya varilmasi hâlinde, üzerinde anlasilan hususlar hakkinda taraflarca dava açilamayacagi öngörülmüs olup, buna göre ibraya iliskin düzenlemelerden hareketle arabuluculuk anlasma tutanaginin geçerliligi degerlendirilemez. Açiklanan nedenlerle, davanin reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü hatali olup bozmayi gerektirmistir.

DAVA : Bölge Adliye Mahkemesince 17/11/2021 tarihli ek karar ile davali tarafin temyiz istemi red edilmis ise de, davaya konu ( iptal istemine konu) arabuluculuk son tutanagi ve anlasma belgesinin içerigi ve belirlenen alacak tutari dikkate alindiginda Bölge Adliye Mahkemesi kararinin kesin olmadigi anlasilmakla; davali vekilinin ek karara yönelik temyiz isteminin kabulüyle Bölge Adliye Mahkemesince verilen 17/11/2021 tarihli EK KARARIN BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA karar verildi.

Hüküm süresi içinde davali vekili tarafindan temyiz edilmis olmakla, dava dosyasi için Tetkik Hakimi tarafindan düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, geregi konusulup düsünüldü:

KARAR : Davaci Isteminin Özeti:

Davaci vekili, davacinin davaliya ait is yerinde satin alma sefi olarak çalistigini, davalinin baski, yildirma ve zorlama ile davaciyi arabulucuya yönlendirip is sözlesmesinin bu sekilde sonlandirildigini, irade fesadi durumu oldugundan 29/04/2020 tarihli arabuluculuk son tutanagi ve anlasma belgesinin geçersiz oldugunu ileri sürerek, söz konusu tutanak ve belgenin iptaline karar verilmesini, istemistir.

Davali Cevabinin Özeti:

Davali vekili, is sözlesmesinin zorlama ile arabuluculuk süreci sonucunda feshedildigi iddiasinin dogru olmadigini, sözlesmenin davaci tarafça fesh edildigini, fesih sonrasi davacinin rizasi ile katildigi arabuluculuk islemlerinin Kanuna uygun ve geçerli oldugunu, savunarak davanin reddini istemistir.

Mahkeme Kararinin Özeti:

Mahkemece, 6325 Sayili Arabuluculuk Kanuna göre arabuluculugun, taraflarin üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri is veya islemlerden dogan özel hukuk uyusmazliklarinin çözümlenmesinde uygulanmasi gerektigi, 6098 Sayili Türk Borçlar Kanunu'nun 420. maddesinin ikinci fikrasinda ise ibraya iliskin hüküm olup “…ibra tarihi itibariyla sözlesmenin sona ermesinden baslayarak en az bir aylik sürenin geçmis bulunmasi, ibra konusu alacagin türünün ve miktarinin açikça belirtilmesi, ödemenin hak tutarina nazaran noksansiz ve banka araciligiyla yapilmasi sarttir. Bu unsurlari tasimayan ibra sözlesmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür.” düzenlemesine yer verildigi, bu hükmün emredici nitelikte oldugu, davaya konu arabuluculuk tutanaginin düzenlendigi tarih ve ibra beyaninin içerigi dikkate alindiginda, taraflarin üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri bir zamanda uyusmazlik konusu olmadan ve isçinin basvurusu bulunmadan ibra niteliginde arabuluculuk tutanagi düzenlendigi, ibra niteligindeki tutanagin tarih ve içerigi itibari ile arabuluculuga elverisli olmadigi, gerekçesi ile davanin kabulüne, karar verilmistir.

Istinaf:

Karara karsi, davali tarafça istinaf yoluna basvurulmustur.

Bölge Adliye Mahkemesi Kararinin Özeti:

Bölge Adliye Mahkemesince, özetle, Ilk Derece Mahkemesi kararinin usul ve yasa ile dosya içerigine uygun oldugu, gerekçesi ile davali basvurusunun esastan reddine karar verilmistir.

Temyiz:

Bölge Adliye Mahkemesi kararini davali taraf temyiz etmistir.

Gerekçe:

Dava, ihtiyari arabuluculuk son tutanagi ve anlasma belgesinin iptali istemine iliskindir.

Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacinin davaliya ait isyerinde satin alma sefi olarak çalisirken 17/04/2020 tarihinde isverence görevinin degistirildigi, davacinin bu görev degisikligini kabul etmeyerek kidem tazminati ödenmesini talep ettigi ve isverence talebin kabul edilerek 28/04/2020 tarihinde isten çikisinin yapildigi anlasilmaktadir.

Is sözlesmesinin feshi sonrasinda davali talebi üzerine taraflarin ihtiyari arabuluculuga basvurdugu ve 29/04/2020 tarihinde anlasip, anlasma belgesini imzaladiklari, belge içeriginde bir kisim tazminat ve alacaklara karsilik davaciya net 98.878,75 TL ödeneceginin kararlastirildigi görülmüstür.

Davaci taraf, dava dilekçesinde, 29/04/2020 tarihli arabuluculuk tutanaklari ile davalinin kendi arabulucusuna zorlanarak is sözlesmesinin fesh edildigini iddia etse de, yukarida açiklandigi üzere is sözlesmesi görev degisikligini kabul etmemesi nedeniyle davaci talebiyle sonlandirilmistir.

Davacinin irade fesadina yönelik “ baski, yildirma ve zorlama” iddialariyla ilgili ise ispata yönelik somut tanik anlatimlari olmadigi gibi baskaca da delil sunulmamistir. Öte yandan arabulucunun “tarafsiz olmadigi” iddiasi da ispatlanmamistir.

Mahkemece, arabulucu önünde yapilan anlasmanin ibra niteliginde oldugu, ibraya iliskin hükmün emredici nitelikte bulundugu ve 6325 Sayili Hukuk Uyusmazliklarinda Arabuluculuk Kanunun 1. maddesi uyarinca taraflarin ancak üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konuda arabulucuya gidebilecekleri hususun düzenlendigi, ibra niteliginde belge üzerinde taraflarin serbestçe tasarruf edebilecekleri bir durum söz konusu olmadigi, gerekçesiyle dava kabul edilmistir.

Arabulucu önünde yapilan anlasmada ibraya iliskin 6098 Sayili Türk Borçlar Kanunu'nun 420. maddesinin uygulanmasi mümkün degildir. Aksi kabulde arabulucu önünde taraflarin anlasmasi imkansiz hale gelir. Nitekim 6325 Sayili Kanun'un 18/5 madde hükmünde arabuluculuk faaliyeti sonunda anlasmaya varilmasi hâlinde, üzerinde anlasilan hususlar hakkinda taraflarca dava açilamayacagi öngörülmüs olup, buna göre ibraya iliskin düzenlemelerden hareketle arabuluculuk anlasma tutanaginin geçerliligi degerlendirilemez.

Her ne kadar Dairemizin 11.09.2019 tarihli ve 3694-13040 Sayili ilaminda arabuluculuk anlasma tutanagi ibra hükümleri çerçevesinde degerlendirilmis ise de, Yargitay Birinci Baskanlik Kurulu'nun 07.07.2020 tarih ve 173 Sayili karari ile ayni uyusmazliklarin temyiz incelemesini yapmakla görevli 22. Hukuk Dairesinin kapatilmasi ve tüm islerinin Dairemize devredilmesi üzerine yeniden yapilan degerlendirmede yukarida belirtilen sonuca varilmistir.

Açiklanan nedenlerle, davanin reddine karar verilmesi gerekirken, yazili gerekçe ile kabulü hatali olup bozmayi gerektirmistir.

SONUÇ : Temyiz olunan, Ilk Derece Mahkemesi kararina karsi istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin Bölge Adliye Mahkemesi kararinin ORTADAN KALDIRILMASINA, Ilk Derece Mahkemesi kararinin yukarida yazili sebepten dolayi BOZULMASINA, dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine, bozma kararinin bir örneginin karari veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, pesin alinan temyiz karar harcinin istek halinde ilgiliye iadesine, 07.02.2022 tarihinde oybirligi ile karar verildi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

kazanci.com.tr



Şimdi Ara
Hemen Sor