Cezai şart alacağının tahsili isteminde sözleşme taraflarından birinin yabancı şirket olması - Türkçe zorunluluğunun bulunmaması

vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff4819010000008001000001000400

ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI

43. HUKUK DAIRESI

Esas Numarasi: 2020/201

Karar Numarasi: 2021/249

Karar Tarihi: 04.03.2021

CEZAI SART ALACAGININ TAHSILI ISTEMINDE SÖZLESMENIN BIR TARAFI YABANCI SIRKET OLDUGUNDAN IKTISADI MÜESSESELERDE MECBURÎ TÜRKÇE KULLANILMASI HAKKINDA KANUN UYARINCA TÜRKÇE ZORUNLULUGUNUN BULUNMADIGI - Davanin Sözlesmeden Kaynakli Cezai Sart Alacaginin Tahsili Istemine Iliskin Oldugu - Türk Sirketlerinin Türkiye'de Yaptigi Sözlesmelerde Türkçe Dilinin Kullanilmasinin Zorunlu Oldugu - Bu Zorunluluga Uyulmaksizin Düzenlenen Sözlesmelerin Iktisadi Müesseselerde Mecburî Türkçe Kullanilmasi Hakkinda Kanuna Göre Geçersiz Oldugu - Ancak Ayni Kanun Uyarinca Sözlesmenin Taraflarindan Birini Yabanci Olmasi Halinde Türk Sirketleriyle Yapacaklari Sözlesmelerde Türkçe Kullanilmasi Zorunlulugu Bulunmadigi - Davaya Dayanak Yapilan Ingilizce Düzenlenmis Sözlesmenin Taraflarindan Birinin Davaci Sirketi Oldugu - Bu Sirketin Lüksemburg Menseli Bir Yabanci Sirket Oldugu - Bu Durumda Sözlesmenin Bir Tarafinin Yabanci Sirket Olmasi Nedeniyle Kanundaki Türkçe Dili Zorunlulugunun Somut Olayda Uygulama Olanagi Bulunmadigindan Isin Esasina Girilerek Varilacak Uygun Sonuç Dairesinde Bir Karar Verilmesi Gerektigi

ÖZETI: Dava, sözlesmeden kaynakli cezai sart alacaginin tahsili istemine iliskindir. Türk sirketlerinin Türkiye'de yaptigi sözlesmelerde Türkçe dilinin kullanilmasi zorunlu olup, bu zorunluluga uyulmaksizin düzenlenen sözlesmeler ise Iktisadi Müesseselerde Mecburî Türkçe Kullanilmasi Hakkinda Kanuna göre geçersizdir. Ancak ayni kanun uyarinca sözlesmenin taraflarindan birini yabanci olmasi halinde Türk sirketleriyle yapacaklari sözlesmelerde Türkçe kullanilmasi zorunlulugu bulunmamaktadir. Dosyaya sunulan ve davaya dayanak yapilan Ingilizce düzenlenmis sözlesmenin taraflarindan birinin davaci sirketi olup, bu sirketin Lüksemburg menseli bir yabanci sirket oldugu anlasilmaktadir. Bu durumda, sözlesmenin bir tarafinin yabanci sirket olmasi nedeniyle kanundaki Türkçe dili zorunlulugunun somut olayda uygulama olanagi bulunmadigindan ilk derece mahkemesince, isin esasina girilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekmektedir.

TÜRK MILLETI ADINA

ISTINAF KARARI

INCELENEN KARARIN

MAHKEMESI: ISTANBUL 14. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TARIHI: 01/11/2018

NUMARASI: 2017/670 Esas - 2018/1069 Karar

DAVA: Alacak

ISTINAF KARAR TARIHI: 04/03/2021

Taraflar arasindaki alacak davasinin yapilan yargilamasi sonunda ilamda yazili nedenlerden dolayi davanin reddine yönelik olarak verilen hükme karsi süresi içinde davaci vekili tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmasi üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, geregi konusulup düsünüldü.

TARAFLARIN IDDIA VE SAVUNMALARININ ÖZETI

DAVA: Davaci vekili, müvekkili ... sirketinin merkezi Lüksemburg olup, yabanci bir sirket oldugunu, otel yönetim ve isletme faaliyetleri ile istigal eden ve halihazirda Ortaköy ve Nisantasi'ndaki ... isimli otellerin isletmecisi konumundaki ... A.S’de %53,06 oraninda pay sahibi oldugunu, diger pay sahiplerinin ise davalilar ..., ..., ..., ... ve dava disi üçüncü kisi ... oldugunu, müvekkili sirket ile davalilar arasinda ... AS’deki pay sahipligi iliskilerini düzenlemek amaciyla imzalanan hissedarlar sözlesmesinin tadiline iliskin 02.06.2016 tarihinde Opsiyon ve Tadil Sözlesmesinin imzalandigini, bu sözlesmeye ...AS’nin taraf oldugunu, bu sözlesmelerde ortaklarin birbirlerine ve ...AS’ne karsi taahhütlerinin düzenlendigini, Opsiyon Sözlesmesi m.4.1 ve m. 4.2 hükümlerine göre, ...AS’nin maruz kalabilecegi finansal sorunlar konusunda dönemlere göre ortaklar için farkli yükümlülükler kararlastirildigini, isbu maddenin (a) bendinde, ...AS’nin mali durumundaki sikintilar konusunda 1 Ocak 2018 döneminden sonra TTK m.376 uyarinca, öngörülen islemlerin gerçeklestirileceginin, 1 Ocak 2018 döneminden önce ise, sirketin durumunun yakindan takip edilecegi ve sirketin borçlarini ödemekte sikintiya düstügünün tespit edilmesi durumunda, ortaklarin ya sirket borçlarini ödeyecegi ya da sermaye artirimi ile sirkete nakit saglayacaginin kararlastirildigini, son dönemde turizm sektöründe olumsuz gidisat nedeniyle ...AS’nin finansal durumunun kötülesmesi üzerine, müvekkili sirketin Opsiyon Sözlesmesinin m.4.1 uyarinca, davalilarin sirketin acil finansman ihtiyaçlarinin karsilama yükümlülüklerini yerine getirmeleri yönündeki taleplerinin sonuçsuz kaldigini, dolayisiyla sözlesme hükümlerinin davalilar tarafindan ihlal edildiginden Opsiyon Sözlesmesinin m. 7.1 uyarinca, müvekkili sirketin her bir davalinin müstereken ve müteselsilen ödemekle yükümlü oldugu 1.000.000 ABD Dolari cezai sarta hak kazandigini, ancak bu bedelin ödenmesine yönelik davalilara keside edilen ihtarnamelere ragmen herhangi bir ödemenin yapilmadigini ileri sürerek fazlaya iliskin talep ve haklari sakli kalmak üzere, 1.000.000 ABD Dolari tutarindaki alacaginin, 21 Temmuz 2017 tarihinden itibaren isleyecek ve ticari ilerde uygulanan avans faiz orani üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi ile birlikte davalilardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmistir.

CEVAP: Davalilar vekili, Opsiyon Sözlesmesinin 4. maddesinin TTK'nin emredici hükümlerine aykiri oldugunu, sözlesmeye aykiri davranilmadigini,  cezai sart kosullarinin bulunmadigini, taraflar arasindaki kararlastirilan cezai sartin fahis oldugunu belirterek davanin reddine karar verilmesini istemistir.

ILK DERECE MAHKEMESI KARARI: Ilk derece mahkemesince yapilan yargilama sonucunda, 805 sayili Iktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanilmasi Hakkindaki Kanun’un 1 ve 2. maddesi uyarinca, Türk ticari müessese ve sirketlerin Türkiye dahilinde yapacaklari her türlü islemi Türkçe yapmak zorunda olduklari, ayni yasanin 4. maddesi uyarinca 1. maddede belirtilen sirket ve müesseselerin islemlerini Türkçe düzenlemedikleri taktirde söz konusu sözlesme ve belgelere dayanamayacaklarinin düzenlendigi, 805 sayili yasanin 1,2 ve 4. maddeleri birlikte degerlendirildiginde davacinin dosyaya ibraz ettigi ve davalilarin imzasini tasiyan belgeye dayanmasinin mümkün olmadigi, yabanci dilde yazilmis sözlesmedeki ceza sartinin bu sekilde geçersiz oldugu gerekçesiyle davanin reddine karar verilmistir. Bu karara karsi davaci vekili tarafindan istinaf basvurusunda bulunulmustur.

ILERI SÜRÜLEN ISTINAF SEBEPLERI: Davaci vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili sirketin yabanci olusumlu bir tüzel kisilik oldugunu, dolayisiyla 805 sayili kanunun 1. Maddesinde belirtilmis olan “Türk tabiiyetindeki her nevi sirket ve müesseseler” kapsaminda degerlendirilemeyecegini, Türk sirketleri ile müesseselerin yabanci sirket ve müesseselerle Türkçe disinda bir dil ile yapilan sözlesmelerin geçerliliginin yasaklanmadigini, yabanci sirket ve müesseseler söz konusu oldugunda Türkçe disinda bir dil ile sözlesme yapilabilecegini belirterek ilk derece mahkemesinin kararinin kaldirilmasina karar verilmesini istemistir.

GEREKÇE: Dava, sözlesmeden kaynakli cezai sart alacaginin tahsili istemine iliskindir. Davaci, davalilar ile birlikte hissedari olduklari ... A.S’deki pay sahipligi iliskilerini düzenlemek amaciyla imzalanan hissedarlar sözlesmesinin tadiline iliskin 02.06.2016 tarihli Opsiyon ve Tadil Sözlesmesinde, ortaklarin birbirlerine ve sirkete karsi taahhütlerinin düzenlendigini, sözlesme hükümlerinin davalilar tarafindan ihlal edildiginden sözlesmede öngörülen cezai sart alacaginin dogdugunu iddia ederek bu alacagin davalilardan tahsilini istemis, davalilar ise, cezai sart kosullarinin olusmadigini, emredici hükümlere aykiri olan cezai sart hükmünün geçersiz oldugu gibi, cezai sartin fahis oldugunu belirterek davanin reddini istemislerdir. Ilk derece mahkemesince, yukarida açiklanan gerekçe dogrultusunda davanin reddine karar verilmis, bu karara karsi davaci vekili tarafindan süresi içerisinde istinaf basvurusunda bulunulmustur. Istinaf incelemesi HMK. 355. maddesi uyarinca, ileri sürülen istinaf nedenleri ve kamu düzeni ile sinirli olarak  yapilmistir. Iktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanilmasi Hakkinda 805 sayili Yasanin 1.maddesine göre   "Türk tabiiyetindeki her nevi sirket ve müesseseler, Türkiye dahilindeki her nevi muamele, mukavele, muhabere, hesap ve defterlerini Türkçe tutmaga mecburdurlar". Anilan Yasanin 2.maddesine göre ise bu zorunluluk, yabanci sirket ve müesseseler için, Türk müesseseleri ile Türkiye uyrugunda olan kisiler ile muhabere, muamele ve temaslarina ve devlet kurumlarina ibraz zorunlulugunda bulunduklari evrak ve defterlerine hasredilmistir.  805 sayili yasanin 1 .maddesi uyarinca,  Türk sirketlerinin Türkiye'de yaptigi sözlesmelerde Türkçe dilinin kullanilmasi zorunlu olup, bu zorunluluga uyulmaksizin düzenlenen sözlesmeler ise ayni Kanun'un 4. maddesine göre geçersizdir. Ancak ayni kanunun 2. Maddesi uyarinca sözlesmenin taraflarindan birini yabanci olmasi halinde Türk sirketleriyle  yapacaklari sözlesmelerde Türkçe kullanilmasi zorunlulugu bulunmamaktadir. Dosyaya sunulan ve davaya dayanak yapilan Ingilizce düzenlenmis 02 Haziran 2016 tarihli sözlesmenin taraflarindan birinin davaci ... sirketi olup, bu sirketin Lüksemburg menseli bir yabanci sirket oldugu anlasilmaktadir. Bu durumda, sözlesmenin bir tarafinin yabanci sirket olmasi nedeniyle 805 sayili Yasanin 1.maddesinin somut olayda uygulama olanagi bulunmadigindan ilk derece mahkemesince, isin esasina girilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken yazili sekilde karar tesisinde isabet görülmemistir. Açiklanan bu gerekçelerle, davaci vekilinin istinaf basvurusunun kabulü ile  ilk derece mahkemesinin kararinin HMK 353/1.a.6 md uyarinca kaldirilmasina dair asagidaki sekilde karar verilmistir.

HÜKÜM: Yukarida açiklanan nedenlerle: 1-Davaci vekilinin istinaf basvurusunun KABULÜNE;  Istinafa konu  Ilk Derece Mahkemesi kararinin  HMK 353(1)a-6 maddesi geregince KALDIRILMASINA; 2-Davanin yeniden görülmek üzere dosyanin karari veren mahkemeye GÖNDERILMESINE, 3-Istinaf yoluna basvuran davaci tarafindan yatirilan pesin  istinaf karar harcinin  istek halinde kendilerine iadesine, 4-Davaci tarafça yapilan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince esas hükümle birlikte, yargilama giderleri içinde degerlendirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda HMK 'nin  362(1)-g. maddesi uyarinca  kesin olarak oy birligiyle karar verildi.

legalbank.net



Şimdi Ara
Hemen Sor