vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff539002000000b005000001000100Tespitin Istendigi Dönemdeki Çalismalarin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigi - HMK 124 Maddesi Geregince Dava Disi Isverene Husumetin Yöneltilmesi Için Davaciya Mehil Verilerek Durusma Günü Teblig Edilip Anilan Isverenin Davaya Istirakinin Saglanmasi ve Bu Davalinin da Gösterecegi Deliller de Gözetilerek Karar Verilmesi Gerektigi T.C. YARGITAY 10. HUKUK DAIRESI E. 2022/918 K. 2022/4786 T. 31.3.2022 HIZMET TESPITI ISTEMI ( Tespitin Istendigi Dönemdeki Çalismalarin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigi - HMK 124 Maddesi Geregince Dava Disi Isverene Husumetin Yöneltilmesi Için Davaciya Mehil Verilerek Durusma Günü Teblig Edilip Anilan Isverenin Davaya Istirakinin Saglanmasi ve Bu Davalinin da Gösterecegi Deliller de Gözetilerek Karar Verilmesi Gerektigi ) ISVERENIN DAVAYA DAHIL EDILMESI ( Hizmet Tespiti - Davacinin Tespit Istedigi Dönemdeki Çalismalarinin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigini Belirtmesine ve Yapilacak Yargilamayla Verilecek Hükmün Bu Isverenin de Hak Alanini Ilgilendirmesi Karsisinda Dava Disi Isverene de Usulüne Uygun Husumet Yöneltilerek Davaya Katiliminin Saglanmasi Gerektigi/Dava Disi Isverene Husumetin Yöneltilmesi Için Davaciya Mehil Verilerek Isverenin Davaya Istirakinin Saglanmasi ve Gösterecegi Deliller de Gözetilerek Karar Verilmesi Gerektigi ) HUSUMET ( Hizmet Tespiti - Tespitin Istendigi Dönemdeki Çalismalarin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigi ve Yapilacak Yargilamayla Verilecek Hükmün Bu Isverenin de Hak Alanini Ilgilendirdigi/Dava Disi Isverene de Usulüne Uygun Bir Biçimde Husumet Yöneltilerek Davaya Katiliminin Saglanmasi Gerektigi ) ISYERLERI VE ÇALISMA TARIH ARALIKLARININ GÖSTERILMESI ( Hizmet Tespiti Talebi - Infazi Mümkün Olamayacak Sekilde Davacinin Hangi Tarihler Arasinda Davalilarin Hangi Isyerlerinde Çalistiginin Açikça Belirtilmemesinin Isabetsiz Bulundugu ) 506/m.79/10 6100/m.124 ÖZET : Dava, hizmet tespiti istemine iliskindir. Davacinin tespitini istedigi dönemdeki çalismalarinin bir kisminin davalilardan birinin babasina ait çiftlikte geçtigini belirtmesine ve yapilacak yargilama ile verilecek hükmün bu isverenin de hak alanini ilgilendirmesi karsisinda, HMK m 124 geregince anilan dava disi isverene, usulüne uygun bir biçimde husumet yöneltilerek, davaya katilimi saglanmalidir. Bu sebeple açiklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; HMK 124 maddesi geregince dava disi isverene husumetin yöneltilmesi için davaciya mehil verilerek, durusma günü teblig edilip, anilan isverenin davaya istiraki saglanmali ve bu davalinin da gösterecegi deliller de gözetilerek, sonucuna göre karar verilmelidir. Infazi mümkün olamayacak sekilde, davacinin hangi tarihler arasinda davalilarin hangi isyerlerinde çalistiginin açikça belirtilmemesi de isabetsiz bulunmustur. DAVA : Dava, hizmet tespiti istemine iliskindir. Ilk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanin kismen kabulüne dair verilen karara karsi, taraf vekilleri tarafindan istinaf yoluna basvurulmasi üzerine, Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince basvurunun esastan reddine karar verilmistir. Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararin, taraf vekilleri tarafindan temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteginin süresinde oldugu anlasildiktan ve Tetkik Hâkimi S. E. tarafindan düzenlenen raporla dosyadaki kagitlar okunduktan sonra geregi düsünüldü ve asagidaki karar tespit edildi: KARAR : I-)ISTEM Davaci, davali isverenler yaninda çalistigi sürelerin tespitini talep etmistir. II-CEVAP Feri müdahil Kurum ve davalilar vekilleri davanin reddini savunmustur. III-MAHKEME KARARI A-)ILK DERECE MAHKEME KARARI Mahkemece, davanin kismen kabulüne karar verilmistir. B-)BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI KARARI: Feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekillerinin istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir. IV-TEMYIZ KANUN YOLUNA BASVURU VE NEDENLERI: Feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekilleri, verilen kararin hatali oldugunu belirtip, kararin bozulmasini istemistir. V-)ILGILI HUKUK KURALLARI VE INCELEME: 01.10.2008 tarihinde yürürlüge giren 5510 Sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun geçis hükümlerini içeren Geçici 7. maddesinin “Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17/7/1964 tarihli ve 506 sayili, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayili, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayili, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayili, 8/6/1949 tarihli ve 5434 Sayili Kanunlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 Sayili Kanun'un geçici 20. maddesine göre sandiklara tâbi sigortalilik baslangiçlari ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammi, itibarî hizmet süreleri, borçlandirilan ve ihya edilen süreler ve sigortalilik süreleri tabi olduklari Kanun hükümlerine göre degerlendirilirler” hükmü ve genel olarak Kanunlarin geriye yürümemesi (geçmise etkili olmamasi) kurali karsisinda, davanin yasal dayanagi 506 Sayili Kanun'un 79/10. maddesi olup bu tür sigortali hizmetlerin tespitine ve aidiyete iliskin davalarin, kamu düzeniyle ilgili oldugu ve bu nedenle de özel bir duyarlilikla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulundugu açiktir. Bu çerçevede, hak kayiplarinin ve gerçege aykiri sigortalilik süresi edinme durumlarinin önlenmesi, temel insan haklarindan olan sosyal güvenlik hakkinin korunabilmesi için, bu tür davalarda taraflarin gösterdigi kanitlarla yetinilmeyip, gerek görüldügünde resen arastirma yapilarak kanit toplanabilecegi de göz önünde bulundurulmalidir. Somut olay bakimindan, davacinin tespitini istedigi dönemdeki çalismalarinin bir kisminin (Temmuz 2014 tarihinden, 17.05.2015 tarihine kadar) davalilardan C.Ç.'in babasi M. Ç.'e ait çiftlikte geçtigini belirtmesine ve yapilacak yargilama ile verilecek hükmün bu isverenin de hak alanini ilgilendirmesi karsisinda, H.M.K m. 124 geregince anilan dava disi isveren M. Ç.'e de, usulüne uygun bir biçimde husumet yöneltilerek, davaya katilimi saglanmalidir. Bu sebeple açiklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; H.M.K'nin 124. maddesi geregince dava disi isverene husumetin yöneltilmesi için davaciya mehil verilerek, durusma günü teblig edilip, anilan isverenin davaya istiraki saglanmali ve bu davalinin da gösterecegi deliller de gözetilerek, sonucuna göre karar verilmelidir. Kabule göre de infazi mümkün olamayacak sekilde, davacinin hangi tarihler arasinda davalilarin hangi isyerlerinde çalistiginin açikca belirtilmemesi de isabetsizdir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksizin eksik inceleme sonucu, yazili sekilde hüküm kurulmus olmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir. O halde, feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlari kabul edilmeli ve Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin karari kaldirilarak, Ilk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalidir. SONUÇ : Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararinin, HMK'nin 373/1. maddesi geregince kaldirilarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarida açiklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcinin istek halinde ilgililere iadesine, dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine ve kararin bir örneginin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 31.03.2022 gününde oybirligiyle karar verildi. kazanci.com.tr
T.C. YARGITAY 10. HUKUK DAIRESI E. 2022/918 K. 2022/4786 T. 31.3.2022
HIZMET TESPITI ISTEMI ( Tespitin Istendigi Dönemdeki Çalismalarin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigi - HMK 124 Maddesi Geregince Dava Disi Isverene Husumetin Yöneltilmesi Için Davaciya Mehil Verilerek Durusma Günü Teblig Edilip Anilan Isverenin Davaya Istirakinin Saglanmasi ve Bu Davalinin da Gösterecegi Deliller de Gözetilerek Karar Verilmesi Gerektigi )
ISVERENIN DAVAYA DAHIL EDILMESI ( Hizmet Tespiti - Davacinin Tespit Istedigi Dönemdeki Çalismalarinin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigini Belirtmesine ve Yapilacak Yargilamayla Verilecek Hükmün Bu Isverenin de Hak Alanini Ilgilendirmesi Karsisinda Dava Disi Isverene de Usulüne Uygun Husumet Yöneltilerek Davaya Katiliminin Saglanmasi Gerektigi/Dava Disi Isverene Husumetin Yöneltilmesi Için Davaciya Mehil Verilerek Isverenin Davaya Istirakinin Saglanmasi ve Gösterecegi Deliller de Gözetilerek Karar Verilmesi Gerektigi )
HUSUMET ( Hizmet Tespiti - Tespitin Istendigi Dönemdeki Çalismalarin Bir Kisminin Davalilardan Birinin Babasina Ait Çiftlikte Geçtigi ve Yapilacak Yargilamayla Verilecek Hükmün Bu Isverenin de Hak Alanini Ilgilendirdigi/Dava Disi Isverene de Usulüne Uygun Bir Biçimde Husumet Yöneltilerek Davaya Katiliminin Saglanmasi Gerektigi )
ISYERLERI VE ÇALISMA TARIH ARALIKLARININ GÖSTERILMESI ( Hizmet Tespiti Talebi - Infazi Mümkün Olamayacak Sekilde Davacinin Hangi Tarihler Arasinda Davalilarin Hangi Isyerlerinde Çalistiginin Açikça Belirtilmemesinin Isabetsiz Bulundugu )
506/m.79/10
6100/m.124
ÖZET : Dava, hizmet tespiti istemine iliskindir.
Davacinin tespitini istedigi dönemdeki çalismalarinin bir kisminin davalilardan birinin babasina ait çiftlikte geçtigini belirtmesine ve yapilacak yargilama ile verilecek hükmün bu isverenin de hak alanini ilgilendirmesi karsisinda, HMK m 124 geregince anilan dava disi isverene, usulüne uygun bir biçimde husumet yöneltilerek, davaya katilimi saglanmalidir. Bu sebeple açiklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; HMK 124 maddesi geregince dava disi isverene husumetin yöneltilmesi için davaciya mehil verilerek, durusma günü teblig edilip, anilan isverenin davaya istiraki saglanmali ve bu davalinin da gösterecegi deliller de gözetilerek, sonucuna göre karar verilmelidir. Infazi mümkün olamayacak sekilde, davacinin hangi tarihler arasinda davalilarin hangi isyerlerinde çalistiginin açikça belirtilmemesi de isabetsiz bulunmustur.
DAVA : Dava, hizmet tespiti istemine iliskindir.
Ilk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanin kismen kabulüne dair verilen karara karsi, taraf vekilleri tarafindan istinaf yoluna basvurulmasi üzerine, Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince basvurunun esastan reddine karar verilmistir.
Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararin, taraf vekilleri tarafindan temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteginin süresinde oldugu anlasildiktan ve Tetkik Hâkimi S. E. tarafindan düzenlenen raporla dosyadaki kagitlar okunduktan sonra geregi düsünüldü ve asagidaki karar tespit edildi:
KARAR : I-)ISTEM
Davaci, davali isverenler yaninda çalistigi sürelerin tespitini talep etmistir.
II-CEVAP
Feri müdahil Kurum ve davalilar vekilleri davanin reddini savunmustur.
III-MAHKEME KARARI
A-)ILK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanin kismen kabulüne karar verilmistir.
B-)BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI KARARI:
Feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekillerinin istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir.
IV-TEMYIZ KANUN YOLUNA BASVURU VE NEDENLERI:
Feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekilleri, verilen kararin hatali oldugunu belirtip, kararin bozulmasini istemistir.
V-)ILGILI HUKUK KURALLARI VE INCELEME:
01.10.2008 tarihinde yürürlüge giren 5510 Sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun geçis hükümlerini içeren Geçici 7. maddesinin “Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17/7/1964 tarihli ve 506 sayili, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayili, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayili, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayili, 8/6/1949 tarihli ve 5434 Sayili Kanunlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 Sayili Kanun'un geçici 20. maddesine göre sandiklara tâbi sigortalilik baslangiçlari ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammi, itibarî hizmet süreleri, borçlandirilan ve ihya edilen süreler ve sigortalilik süreleri tabi olduklari Kanun hükümlerine göre degerlendirilirler” hükmü ve genel olarak Kanunlarin geriye yürümemesi (geçmise etkili olmamasi) kurali karsisinda, davanin yasal dayanagi 506 Sayili Kanun'un 79/10. maddesi olup bu tür sigortali hizmetlerin tespitine ve aidiyete iliskin davalarin, kamu düzeniyle ilgili oldugu ve bu nedenle de özel bir duyarlilikla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulundugu açiktir. Bu çerçevede, hak kayiplarinin ve gerçege aykiri sigortalilik süresi edinme durumlarinin önlenmesi, temel insan haklarindan olan sosyal güvenlik hakkinin korunabilmesi için, bu tür davalarda taraflarin gösterdigi kanitlarla yetinilmeyip, gerek görüldügünde resen arastirma yapilarak kanit toplanabilecegi de göz önünde bulundurulmalidir.
Somut olay bakimindan, davacinin tespitini istedigi dönemdeki çalismalarinin bir kisminin (Temmuz 2014 tarihinden, 17.05.2015 tarihine kadar) davalilardan C.Ç.'in babasi M. Ç.'e ait çiftlikte geçtigini belirtmesine ve yapilacak yargilama ile verilecek hükmün bu isverenin de hak alanini ilgilendirmesi karsisinda, H.M.K m. 124 geregince anilan dava disi isveren M. Ç.'e de, usulüne uygun bir biçimde husumet yöneltilerek, davaya katilimi saglanmalidir. Bu sebeple açiklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; H.M.K'nin 124. maddesi geregince dava disi isverene husumetin yöneltilmesi için davaciya mehil verilerek, durusma günü teblig edilip, anilan isverenin davaya istiraki saglanmali ve bu davalinin da gösterecegi deliller de gözetilerek, sonucuna göre karar verilmelidir. Kabule göre de infazi mümkün olamayacak sekilde, davacinin hangi tarihler arasinda davalilarin hangi isyerlerinde çalistiginin açikca belirtilmemesi de isabetsizdir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksizin eksik inceleme sonucu, yazili sekilde hüküm kurulmus olmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil Kurum, davaci ve davalilar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlari kabul edilmeli ve Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin karari kaldirilarak, Ilk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalidir.
SONUÇ : Izmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararinin, HMK'nin 373/1. maddesi geregince kaldirilarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarida açiklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcinin istek halinde ilgililere iadesine, dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine ve kararin bir örneginin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 31.03.2022 gününde oybirligiyle karar verildi.
kazanci.com.tr