Yangından Kaynaklanan zararın tahsili istemi, Davanın tamir, bakım ve onarım yapılmasına ilişkin eser sözleşmeden kaynaklanması

ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI

15. HUKUK DAIRESI

Esas Numarasi: 2022/27

Karar Numarasi: 2022/46

Karar Tarihi: 12.01.2022

YANGINDAN KAYNAKLANAN ZARARLARIN TAHSILI ISTEMI

DAVANIN GEMININ TAMIR, BAKIM VE ONARIMININ YAPILMASINA ILISKIN ESER SÖZLESMESINDEN KAYNAKLANMASI

GENEL MAHKEME OLARAK GÖREVLI ASLIYE TICARET MAHKEMELERININ GÖREVLI OLMASI

GÖREVLI MAHKEMENIN TESPITI

DAVA ÖZETI: 

Taraflar arasinda davacinin donatani oldugu geminin tamir, bakim ve onarim islerinin yapilmasi konusunda eser sözlesmesi bulunmaktadir. Denizcilik Ihtisas Mahkemelerinin davaya bakabilmesi için davanin deniz ticaretinden kaynaklanmasi gerekli ve zorunlu olup, somut olayda asil ve karsi dava bakimindan ihtilâf, davaciya ait geminin bakim ve onarim islerinin yapimi sirasinda meydana gelen yangindan kaynaklanan zararlarin tahsili istemine iliskindir. Somut olayda, davadaki her iki taraf da tacir olup, uyusmazlik da ticari isletmeleri ile ilgili hususlardan dogdugundan davaya bakmakla asliye ticaret mahkemesi görevlidir. Ancak, dava deniz ticaretinden kaynaklanmayip, taraflar arasindaki davacinin donatani oldugu geminin tamir, bakim ve onariminin yapilmasina iliskin eser sözlesmesinden kaynaklandigindan, davaya bakma görevi denizcilik ihtisas mahkemesi sifatiyla görevlendirilmis asliye ticaret mahkemesine ait olmayip, genel mahkeme olarak görevli asliye ticaret mahkemelerine aittir. Bu nedenle, mahkemece isin esasinin incelenmesi gerekirken, denizcilik ihtisas mahkemesinin görevli oldugundan bahisle mahkemenin görevsizligine ve dava dilekçesinin usulden reddine karar verilmesi yerinde olmamistir.

DAVANIN KONUSU: Tazminat

KARAR TARIHI: 12/01/2022

Taraflar arasinda görülen davanin yerel mahkemece yapilan yargilamasi sonucunda verilen hükme karsi istinaf yoluna basvurulmus olup, durusmasiz olarak dosya üzerinde yapilan inceleme ve istinaf talepleriyle sinirli olarak yapilan degerlendirme sonunda;

GEREGI GÖRÜSÜLÜP DÜSÜNÜLDÜ: Davaci vekili, müvekkilinin donatani oldugu ... numarali ...isimli gemide yapilmasi planlanan genel tamir bakim ve onarim çalismalarina iliskin olarak taraflar arasinda Gemi Onarimina Iliskin Standart Hükümler ve Kosullar baslikli sözlesme uyarinca ... A.S. ve ... A.S.'ne ait olan ...Tersanesi'ne ... Tersanesinin taseronu olarak hizmet vermekte olan ... Firmasindan almis oldugu gazdan arindirma belgesi ile Tuzla Liman Baskanligi'ndan izin alinarak davaciya ait geminin 18/01/2019 tarihinde yanastigini ve bu tarihte çalismalara baslandigini, sözlesme ve ekleri uyarinca çalismalarin devam etmekte oldugu 28/01/2019 tarihinde ...Tersanesi ile birlikte taseron yükleniciler... Ltd. Sti. , ...Gemi Donatimin ... ve ... Ltd. Sti. tarafindan pompa dairesinde yürütülmekte olan çalismalar sirasinda bir yangin hadisesi meydana geldigini ve yangin neticesinde geminin pompa ve makine dairelerinde ciddi boyutlarda hasar meydana geldigini belirterek, fazlaya iliskin her türlü dava ve talep haklari sakli kalmak kaydiyla 3.737.748,90-ABD dolari tutarindaki alacagin olayin tarihin 28/01/2019 dan itibaren Merkez Bankasi tarafindan belirlenen ABD Dolari için kamu bankalarinca mevduatlara fiilen uygulanan azami faiz oranlari uyarinca isleyecek faizi ile davalilardan müsterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmistir. Davalilar vekili, müvekkilleri ... A.S. ile ... A.S.'nin Tuzla Tersaneler Bölgesinde mukim gemilere bakim onarim ve tadilata iliskin hizmet veren tersaneler oldugunu, müvekkillerinden ... ile ... arasinda, ... numarali "..." isimli Hong Kong bayrakli ham petrol tankerinin bakim, onarim ve tadiline iliskin olarak 8 Ocak 2019 tarihli “...” isimli (“Sözlesme”) sözlesme akdedildigini, söz konusu geminin bahse konu sözlesme kapsaminda diger müvekkili ... AS'nin Tuzla'da bulunan tersanesine giris yaptigini, müvekkili ... tarafindan üstlenilen tamir isinin ifasi sirasinda uluslararasi teamülleri ve sözlesmeyi açikça ihlal ederek geminin boru devrelerindeki yakit kalintilarindan kaynakli olarak yangin meydana geldigini, bu yangin neticesinde iki kisinin vefat ettigini, 9 kisinin yaralandigini, müvekkili ... nezdinde çok ciddi zararlar meydana geldigini, davacinin yangindan magdur olan, birçok zarara ugrayan müvekkili sorumluymus gibi fahis ve hukuksuz taleplerde bulunuldugunu, davanin taraflar arasinda akdedilen gemi onarim sözlesmesine dayanmakta olup, uyusmazligin deniz ticaretine iliskin oldugundan görevsizlik karari verilmesi gerektigini, müvekkili açisindan pasif husumet ehliyeti bulunmadigini, yanginin davacidan kaynaklandigini belirterek asil davanin reddine karar verilmesini istemis; karsi davasinda ise yangin nedeniyle ugranan 6.996.762,00 TL zararin davaci karsi davalidan tahsiline karar verilmesi istenmistir. Mahkemece, 6102 sayili TTK'nin 1352/1. maddesinde "Deniz alacagi; asagida sayilan hususlarin birinden veya birkaçindan dogan istem anlamina gelir: " ve ayni maddenin 1-m bendinde "Geminin yapimi, yeniden yapimi, onarimi, donatilmasi ya da geminin niteliginde degisiklik yapilmasi." hükümlerinin düzenlendigi, somut olayda; davaci ile davali arasinda geminin onarimi tadilati konusunda sözlesme yapildigi, geminin bakim ve tamirat isleri nediyle meydana gelen alacagin tahsilini talep ettigi, taraflar arasindaki uyusmazligin yukarida anilan madde uyarinca deniz alacagina iliskin oldugu ve denizcilik ihtisas mahkemesinin görev alanina girdigi anlasildigindan, davanin denizcilik ihtisas mahkemesinde görülüp sonuçlandirilmasi gerektigi gerekçesiyle HMK'nin 114/c maddesi geregince mahkemenin görevsizligi nedeniyle dava sarti yoklugundan davanin usulden reddine, karar kesinlestiginde ve talep halinde dosyanin görevli Istanbul Denizcilik Ihtisas Mahkemesine (Istanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine) gönderilmesine karar verilmistir.Davaci vekili istinaf dilekçesinde, gemi bakim ve onarim sözlesmelerine iliskin uyusmazliklarda görevli mahkemenin genel görevli asliye ticaret mahkemeleri oldugunu, bu hususta Yargitay 15. Hukuk Dairesinin ve Istanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin güncel kararlari bulundugunu, müvekkilinin alacaginin bir deniz alacagi olmadigini, kaldi ki deniz alacagi olsa dahi, bunun denizcilik ihtisas mahkemelerinin görevli kilinmasi için tek basina yeterli olmadigini, görevsizlik karari verilmesinin usul ve yasaya aykiri oldugunu belirterek, yerel mahkeme kararinin kaldirilmasina karar verilmesini istemistir.Taraflar arasinda davacinin donatani oldugu geminin tamir, bakim ve onarim islerinin yapilmasi konusunda eser sözlesmesi bulunmaktadir. TTK'nin 1352. Maddesinde deniz alacaklari sayilmistir. Buna göre, dogrudan deniz ticareti alaniyla ilgili tazminat ve alacaklar deniz alacagi olarak tanimlanmistir. Denizcilik Ihtisas Mahkemelerinin davaya bakabilmesi için davanin deniz ticaretinden kaynaklanmasi gerekli ve zorunlu olup, somut olayda asil ve karsi dava bakimindan ihtilâf, davaciya ait geminin bakim ve onarim islerinin yapimi sirasinda meydana gelen yangindan kaynaklanan zararlarin tahsili istemine iliskindir. Bu haliyle taraflar arasindaki ihtilâf TBK'nin 470 ve devami maddelerinde düzenlenen eser sözlesmesinden kaynaklanmaktadir. (Bkz.Yargitay 15. Hukuk Dairesi'nin 18/05/2017 tarih 2016/2840 esas, 2017/2126 karar; 05/10/2015 tarih, 2015/3948 esas, 2015/4790 karar; 09/11/2015 tarih, 2014/6962 esas, 2015/5607 karar sayili kararlari; ayrica Dairemizin 02/06/2020 tarih, 2020/767 esas, 2020/523 karar; 27/03/2019 tarih, 2019/540 esas, 2019/398 karar; 27/04/2018 tarih ve 2018/587 Esas, 2018/479 Karar ; 04/12/2020 tarih ve 2020/1706 esas, 2020/1442 karar sayili kararlari) Somut olayda, davadaki her iki taraf da tacir olup, uyusmazlik da ticari isletmeleri ile ilgili hususlardan dogdugundan davaya bakmakla asliye ticaret mahkemesi görevlidir. Ancak, dava deniz ticaretinden kaynaklanmayip, taraflar arasindaki davacinin donatani oldugu geminin tamir, bakim ve onariminin yapilmasina iliskin eser sözlesmesinden kaynaklandigindan, davaya bakma görevi denizcilik ihtisas mahkemesi sifatiyla görevlendirilmis asliye ticaret mahkemesine ait olmayip, genel mahkeme olarak görevli asliye ticaret mahkemelerine aittir. Bu nedenle, mahkemece isin esasinin incelenmesi gerekirken, denizcilik ihtisas mahkemesinin görevli oldugundan bahisle mahkemenin görevsizligine ve dava dilekçesinin usulden reddine karar verilmesi yerinde olmamistir. Açiklanan nedenlerle, davaci vekilinin istinaf talebinin kabulü ile, usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararinin kaldirilarak, isin esasinin incelenip sonucuna uygun bir karar verilmesi için dosyanin mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmistir.

HÜKÜM: Gerekçesi açiklandigi üzere;1-Davaci/karsi davali vekilinin istinaf basvurusunun KABULÜNE, 2-Istanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/10/2021 tarih, 2021/249 esas, 2021/753 karar sayili kararinin KALDIRILMASINA,3-Dosyanin Dairemiz kararina uygun sekilde inceleme yapilarak yeniden bir karar verilmek üzere yerel mahkemesine GÖNDERILMESINE,4-Davaci/karsi davali tarafindan yatirilan istinaf karar harcinin istek halinde kendisine iadesine,5-Davaci/karsi davali tarafça yapilan istinaf yargilama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alinmasina,6-Istinaf yargilamasi sirasinda durusma açilmadigindan vekâlet ücreti takdirine yer olmadigina,Dair, dosya üzerinden yapilan inceleme sonucunda, 6100 sayili HMK'nin 353/1-a-3 maddesi geregince KESIN olmak üzere oy birligiyle karar verildi.12/01/2022

legalbank.net