Tüketicinin uçuş tehiri nedeniyle hak iddia edemeyeceği, Yasal düzenlemedeki boşluk

vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff64de020000001a06000001000100

Davali tüketici uçus için davaci tasiyicidan bilet almis, tasiyici tarafindan uçus 5 saat tehir edilmis, tüketici 5 saatlik uçus tehirinin uçus iptali niteliginde oldugundan bahisle tazminat ödenmesi istemi ile Tüketici Hakem Heyetine basvurmus, Hakem Heyetince tüketicinin basvurusu kabul edilmistir.

T.C.

YARGITAY

11. HUKUK DAIRESI

Esas Numarasi: 2021/3736

Karar Numarasi: 2022/704

Karar Tarihi: 27.01.2022

TÜKETICI HAKEM HEYETINE BASVURUDA BULUNULMASI

UÇUSUN BES SAAT TEHIR EDILMESININ, UÇUSUN IPTALI NITELIGINDE OLDUGU KONUSUNDA HIÇBIR YASAL DÜZENLEME BULUNMAMASI

TÜKETICININ UÇUS TEHIRI NEDENIYLE YÖNETMELIK GEREGINCE TASIYICIDAN ANCAK YARDIM TALEP EDEBILMESI

DAVA ÖZETI: 

Davali tüketici uçus için davaci tasiyicidan bilet almis, tasiyici tarafindan uçus 5 saat tehir edilmis, tüketici 5 saatlik uçus tehirinin uçus iptali niteliginde oldugundan bahisle tazminat ödenmesi istemi ile Tüketici Hakem Heyetine basvurmus, Hakem Heyetince tüketicinin basvurusu kabul edilmistir. Dava konusu uçusun 5 saat tehir edilmesinin, uçusun iptali niteliginde oldugu konusunda hiçbir yasal düzenleme bulunmamaktadir. Dava konusu tehirin, uçus iptali niteliginde bulunmamasina göre, uçus iptalinde tazminat istenilemez. Tüketici Hakem Heyetince, yasal dayanagi olmadigi halde 5 saatlik uçus tehirinin, uçus iptali kabul edilmek suretiyle, tazminata hükmedilmesi ve tasiyici tarafindan açilan Hakem Kararinin iptaline yönelik davanin Tüketici Mahkemesince reddi yürürlükteki hukuka aykiri bulundugundan yerel mahkeme kararinin kanun yararina bozulmasina karar vermek gerekmistir.

TÜRK MILLETI ADINA

Taraflar arasindaki davada Bakirköy 3. Tüketici Mahkemesi tarafindan verilen yukarida sayi ve tarihi belirtilen kararin HMK 363. maddesi uyarinca kanun yararina bozulmasinin Adalet Bakanligi tarafindan istenilmesi üzerine, dava dosyasi ve içerisindeki dilekçeler, durusma tutanaklari ve diger tüm dosya kapsami delil ve belgeler incelendi. Geregi müzakere edilip düsünüldü:

Davaci vekili, davalinin, müvekkili sirketin 30.09.2015 tarihli ve 17.15 kalkis saatli 8Q812 sayili Leipzig - Antalya seferinden 1 bilet aldigi, uçusun 5 saat gecikmeli olarak yapildigi, SHY-Yolcu Yönetmeliginde düzenlenen "Uçuslarin Iptali" maddesi geregince tazminata hak kazandigi iddiasiyla 400 Euro'nun TL karsiligi olan 1.576,04 TL'ye hükmedilmesi istemi ile Bakirköy Ilçe Tüketici Hakem Heyetine dava açtigini, Hakem Heyetinin 16.06.2017 tarihli karari ile sikayetin kabulü ile 400 Euro'nun TL karsiligi 1.576,04 TL'nin tüketiciye iadesine karar verildigini, oysa uyusmazligin ticari dava niteliginde bulunmasi, Asliye Ticaret Mahkemesinin görev alanina girmesi nedeniyle Tüketici Hakem Heyetinin görevsiz oldugunu, SHY Yolcu Yönetmeligi Hükümlerine göre uçus tehirinin, herhangi bir tazminat sorumlulugu gerektirmedigini, 1500-3500 km arasi uçus tehirlerinde 3 saat veya daha fazla tehir durumunda tasiyici sirketin hizmet sunma yükümlülügü bulundugunu, Sivil Havacilik Genel Md. Yolcu Haklari Uygulama Esaslari Genelgesinin tazminat ödenmesine iliskin 6. maddesinin yürütmesinin durdurulmasina Danistay Idari Dava Daireleri Kurulunun 2016/1226 YD. itiraz sayili karari ile karar verildigini, uçuslarin tehirinde, uçusun iptaline iliskin hükümlerin uygulanamayacagini bildirerek Bakirköy Ilçe Tüketici Hakem Heyetinin 16/06/2017 tarihli kararinin iptaline karar verilmesini istemistir.

Davali vekili cevap dilekçesinde özetle Tüketici Hakem Heyetinin uyusmazlikta görevli oldugunu, kararin Yolcu Haklari Uygulama Esaslari Genelgesine uygun bulundugunu davacinin uçusu tehir etmesinin süre itibariyle uçusun iptali niteliginde oldugunu bildirerek davanin reddini savunmustur.

Mahkemece, iddia, savunma, bilirkisi raporu ve Tüketici Hakem Heyeti dosyasi içerigine göre, uçusun 5 saat gecikmeli yapildigi, 5 saat ve üzeri gecikmelerin Yolcu Haklari Uygulama Esaslari Genelgesinde uçusun iptali ile esdeger sayildigi SHY-Yolcu Yönetmeliginin 8. maddesine göre tazminat ödenmesi gerektigi Hakem Heyeti kararinin yerinde oldugu gerekçesiyle davanin reddine kesin olarak karar verilmistir.

Karar aleyhine davaci vekilinin talebi üzerine T.C. Adalet Bakanliginca HMK 363 maddesi geregince kanun yararina bozma yoluna basvurulmustur.

Dava hava yolu tasima iliskisinden kaynaklanan Tüketici Hakem Heyeti Kararinin iptali istemine iliskindir.

Davalinin, davaci sirketten 30.09.2015 tarihli ve 17.15 kalkis saatli Leipzig-Antalya seferinden bilet aldigi, uçusun 5 saat tehir edildigi konusunda taraflar arasinda bir uyusmazlik bulunmamaktir.

Davaci, uçus tehiri ile uçus iptalinin farkli hükümlere tabi oldugunu, uçus tehirinin tazminat gerektirmedigini, Hakem Heyeti Kararinin yasal dayanaginin bulunmadigini iddia etmekte,

Davali ise 5 saatlik uçus tehirinin, uçusun iptali niteliginde oldugunu, tazminat gerektirdigini savunmaktadir.

Uyusmazlik, 5 saatlik uçusun tehiri nedeniyle yönetmeligin uçusun iptaline iliskin hükümlerinin uygulanip uygulanamayacagina iliskindir.

Türk Hukukunda hava yolu ile seyahat eden yolcularin haklari, Sivil Havacilik Genel Müdürlügünce çikarilan "Hava yolu ile Seyahat Eden Yolcularin Haklarina Dair Yönetmelikte" düzenlenmistir. Bunun disinda bir kanun veya tüzük bulunmamaktadir. Yönetmeligin dayanagi ise AB’nin 261/2004 sayili Tüzügüdür.

AB'nin 261/2004 sayili Tüzügüne göre üç saat veya daha fazla süren gecikmeler uçusun iptali niteliginde ve tazminati gerektirmekle birlikte, Türkiye Cumhuriyeti’nin AB'ye tam üye olmamasi nedeniyle AB Tüzüklerinin dogrudan dogruya uygulama imkani bulunmamaktadir.

Hava Yolu ile Seyahat Eden Yolcularin Haklarina Dair Yönetmeligin (SHY-Yolcu) Tanimlar baslikli 4/1 -g maddesinde, iptali önceden planlanmis olan ve en azindan bir yerin rezerve edildigi bir uçusun gerçeklestirilmemesi olarak tanimlanmis uçuslarin tehiri baslikli 7/3 maddesinde "tehirin en az 5 saat olmasi durumunda 9. maddenin l. fikrasinin (a) bendinde belirtilen yardimi tasiyicinin yolculara teklif etmek zorunda oldugu, Yönetmeligin 9/1-a maddesinde seyahatin gerçeklestirilmeyen bölüm veya bölümleri ile yolcunun planlamis oldugu seyahatin tamamlanmasinin artik herhangi bir anlami kalmamasi durumunda seyahatin gerçeklestirilen bölümü veya bölümleri için, bilet ücretinin tamaminin satin alinmis oldugu fiyat üzerinden nakit olarak veya elektronik banka havalesi, banka ödeme emirleri, banka çekleri ile ödenmesi veya yolcunun imzali mülakabati olmasi durumunda seyahat fisleri ve/veya diger hizmetler seklinde en geç yedi gün içinde iade edilmesi; ayrica yolcunun seyahatinin ilk baslangiç noktasina ilk firsatta dönmesini saglayacak bir dönüs uçusunun ücretsiz saglanmasini tercih hakki verilmesi, Tazminat Hakki baslikli 8/1 maddesinde bu maddeye atifta bulunulmasi durumunda b) bendi geregince 1500 - 3500 km arasi uçuslar için 400 Avro’nun Türk Lirasi cinsinden karsiliginin tazminat olarak ödenecegi, uçuslarin iptali baslikli 6/ maddesinde de yolcularin 8'inci madde hükümlerine göre tazminat isteyebilecekleri düzenlenmistir.

Yönetmelikte uçus tehirinin 5 saat olmasi halinde uçusun iptaline iliskin hükümlerin uygulanacagi yönünde hiçbir açiklik yoktur.

Yönetmelige dayanilarak çikarilan Sivil Havacilik Genel Müdürlügünün 02.09.2015 tarihli Genelgesinin 9/2 maddesinde "1500 ile 3500 km arasi uçuslar için 7,5 saat veya uçus süresi 4 saat ve fazla uçuslar için uçus süresinin 2 kati veya daha fazla "mücbir sebep olmaksizin tehir edilmesi halinde tehirin uçus iptali olarak degerlendirilecegi,

Yürütmesi durdurulan Genelgenin 1/6 maddesinde de "Mevzuatin ilgili maddelerinde tanimlanan yükümlülükler uçusu icra eden hava tasima isletmelerince zamaninda yerine getirilir, basvurular zamaninda degerlendirilir, konu ile ilgili aksamaya mahal verilmemesini teminen gerekli önlemler isletmelerce alinir, aksi takdirde yolculara SHY-YOLCU kapsaminda tazminat hakki ödenir." hükmü getirilmistir.

Genelgenin 9/2 maddesinde görüldügü üzere 7,5 saat veya daha fazla tehir için uçus iptali olarak degerlendirilecegi öngörülmüstür.

Su halde 1500-3500 km arasi için uçuslarda tehirin 5 saat olmasi durumunda uçus iptali olarak degerlendirilecegi konusunda gerek Yönetmelikte ve gerekse Genelgede bir hüküm bulunmamaktadir.

Somut uyusmazlikta davali tüketici 1500-3500 km Leipzig-Ankara uçusu için davaci tasiyicidan bilet almis, tasiyici tarafindan uçus 5 saat tehir edilmis, tüketici 5 saatlik uçus tehirinin uçus iptali niteliginde oldugundan bahisle Yönetmeligin 8/1-b maddesi geregince 400 Avro karsiligi TL tazminat ödenmesi istemi ile Tüketici Hakem Heyetine basvurmus, Hakem Heyetince tüketicinin basvurusu kabul edilmistir.

Yukarida açiklanan Yönetmelik ve Genelge hükümlerinden de anlasildigi üzere dava konusu uçusun 5 saat tehir edilmesinin, uçusun iptali niteliginde oldugu konusunda hiçbir yasal düzenleme bulunmamaktadir.

Bu halde tüketici uçus tehiri nedeniyle Yönetmeligin 7/3 maddesi geregince tasiyicidan ancak yardim talep edebilecektir.

Dava konusu tehirin, uçus iptali niteliginde bulunmamasina göre, uçus iptalinde uygulanmasi gereken Yönetmeligin 6 maddesi delaletiyle 8. madde hükümlerine göre tazminat istenilemez. Kaldi ki normlar hiyerarsisinde yönetmelikten daha alt seviyede bulunan Genelgenin 9/2 maddesi geregincede tehirin, uçus iptali olarak kabulü mümkün degildir.

Tüketici Hakem Heyetince, yasal dayanagi olmadigi halde 5 saatlik uçus tehirinin, uçus iptali kabul edilmek suretiyle, yürütmesi durdurulan ve uyusmazlikla ilgisi bulunmayan Genelgenin 1/6 maddesine istinaden tazminata hükmedilmesi ve tasiyici tarafindan açilan Hakem Kararinin iptaline yönelik davanin Tüketici Mahkemesince reddi yürürlükteki hukuka aykiri bulundugundan yerel mahkeme kararinin kanun yararina bozulmasina karar vermek gerekmistir.

SONUÇ: Yukarida açiklanan nedenlerle Adalet Bakanliginin HMK 363 maddesine dayali kanun yararina bozma isteginin kabulü ile yerel mahkeme kararinin sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, gereginin yapilmasi için karar örnegi ile dosyanin Adalet Bakanligi'na gönderilmesine, 27/01/2022 tarihinde oybirligiyle karar verildi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

legalbank.net



Şimdi Ara
Hemen Sor