vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdffb46102000000d503000001000600T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2018/9-1062 K. 2021/1095 T. 28.9.2021 ISÇILIK ALACAKLARININ TAHSILI ISTEMI Davacinin Arizali Telefon Hatlarinin Yenileri ile Degistirilmesi Için Verilen Telefon Hatlarindan Birini Degisim Isleminden Sonra Davali Isverene Teslim Etmeyip Bu Telefon Hatti ile Özel Görüsmeler Yaptiginin Tespit Edildigi - Davali Isverene Ait Olan ve Kullanmasi Için Davaciya Verilmeyen Telefon Hattinin Davali Isveren Tarafindan Tespit Edilene Kadar Davaci Tarafindan Kullanilmasinin Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Niteliginde Oldugu/Davali Tarafindan Is Sözlesmesinin Hakli Nedenle Feshedildiginin Kabulü Gerektigi DOGRULUK VE BAGLILIGA UYMAYAN DAVRANIS Davacinin Davali Isverenin Izni Olmadan Makineye Takili Telefon Hattini Alarak Kullandigi - Mobil Iletisim Kullanim Ücreti Detaylari ile Abonelik ve Adres Bilgilerinin Arastirilmasina Iliskin Yazi Cevaplarinin Incelenmesinden Bahsi Geçen Telefon Hatti ile Görüsme Yapilan Kisilerin Davacinin Akrabalari Oldugunun Anlasildigi/Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Nedeniyle Is Sözlesmesinin Davali Isveren Tarafindan Hakli Nedenle Feshedildigi KIDEM VE IHBAR TAZMINATI Davacinin Davali Isverenin Izni Olmadan Makineye Takili Telefon Hattini Alarak Kullandigi - Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Nedeniyle Is Sözlesmesinin Davali Isveren Tarafindan Hakli Nedenle Feshedildigi/Davacinin Kidem ve Ihbar Tazminatlarina Iliskin Talebinin Reddine Karar Verilmesi Gerekirken Yanilgili Degerlendirme ile Kabulünün Dogru Olmadigi 4857/m.25/II-e DAVA ÖZETI : Dava, isçilik alacaklarinin tahsili istemine iliskindir. Davacinin davali isverenin izni olmadan makineye takili telefon hattini alarak kullandigi yaptigi açiktir. Dosya kapsaminda bulunan mobil iletisim kullanim ücreti detaylari ile abonelik ve adres bilgilerinin arastirilmasina iliskin yazi cevaplarinin incelenmesinden bahsi geçen telefon hatti ile görüsme yapilan kisilerin davacinin akrabalari oldugu anlasilmaktadir. Bu itibarla, davali isverene ait olan ve kullanmasi için davaciya verilmeyen telefon hattinin davali isveren tarafindan tespit edilene kadar davaci tarafindan kullanilmasi dogruluk ve bagliliga uymayan bir davranis niteliginde oldugundan davali isveren tarafindan hakli nedenle feshedildigi kuskusuzdur. Hâl böyle olunca, belirtilen maddi ve hukukî olgular gözetilerek davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina iliskin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yanilgili degerlendirme ile kabulü dogru olmamistir. DAVA : 1. Taraflar arasindaki “isçilik alacagi” davasindan dolayi yapilan yargilama sonunda, Istanbul 17. Is Mahkemesince verilen davanin kismen kabulüne iliskin karar davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine Yargitay 9. Hukuk Dairesi tarafindan yapilan inceleme sonunda bozulmus, mahkemece Özel Daire bozma kararina karsi direnilmistir. 2. Direnme karari davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmistir. 3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra geregi görüsüldü: KARAR : I. YARGILAMA SÜRECI Davaci Istemi: 4. Davaci vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 18.03.1998-11.10.2013 tarihleri arasinda içecek operatörü olarak çalistigini, davalilarin Borsa Istanbul A.S.'nin içecek otomatlarinin isletilmesini üstlendigini, is sözlesmesinin hakli neden bulunmaksizin feshedildigini ileri sürerek kidem ve ihbar tazminatlari ile yillik izin, ücret ve fazla çalisma ücreti alacaklarinin davalilardan tahsiline karar verilmesini talep etmistir. Davali Cevabi: 5. Davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekili cevap dilekçesinde; davacinin müvekkiline ait sirkette 01.04.2013-14.10.2013 tarihleri arasinda çalistigini, 10.10.2013 tarihinde isyerinde bulunan otomatlardaki data hattini sahsi islerinde kullandiginin tespit edilmesi üzerine 14.10.2013 tarihinde 4857 Sayili Is Kanunu'nun 25. maddesinin II. bendinin (e) alt bendi geregince is sözlesmesinin hakli nedenle feshedildigini, müvekkili ile diger davalilar arasinda hiçbir bag bulunmadigini belirterek davanin reddini savunmustur. Mahkeme Karari: 6. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin 09.06.2015 tarihli ve 2013/968 E., 2015/660 K. sayili karari ile; davacinin 15 yil 6 ay 23 gün çalisma süresinin bulundugu, davaci dâhil davali ...deki tüm çalisanlarin is sözlesmelerinin ve sirketin tüm mal varliginin 31.03.2013 tarihinde davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti.'ye devredildigi, davacinin cep telefonu ile görüsmeler yapmasi ve interneti kullanmasi nedeniyle is sözlesmesinin feshedildigi, davali tarafça davacinin bahsi geçen data hattindan yaptigi görüsmelerin acil durumlarda yapilip yapilmadigi veya is ile ilgili görüsmeler olup olmadigi konusunda ikna edici bir delil sunulmadigi, bu nedenle feshin geçerli nedene dayandiginin kabulü gerektigi gerekçesiyle davanin kismen kabulüne karar verilmistir. Özel Daire Bozma Karari: 7. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi süresi içinde davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili temyiz isteminde bulunmustur. 8. Yargitay 9. Hukuk Dairesinin 13.09.2017 tarihli ve 2017/22743 E., 2017/13282 K. sayili karari ile; davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekilinin sair temyiz itirazlarinin reddine karar verildikten sonra “…2-…Somut uyusmazlikta, Mahkemece davacinin isyerindeki otomat makinelerinin içinde bulunan hatti alarak özel görüsmeler yaptiginin tespit edildigi, davacinin bu sekilde isverenin güvenini kötüye kullandigi, dogruluk ve bagliliga uymayan davranisi nedeniyle isveren tarafindan is sözlesmesinin hakli nedenle feshedildigi anlasildigindan kidem tazminati ve ihbar tazminati talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatali olup bozmayi gerektirmistir.” gerekçesiyle karar bozulmustur. Direnme Karari : 9. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin 06.03.2018 tarihli ve 2017/940 E., 2018/173 K. sayili karari ile; önceki gerekçeye ilaveten çalisma süresi dikkate alindiginda davacinin fesih nedeni olarak gösterilen eylemlerine iliskin hakkinda disiplin sorusturmasi yapilmadan, baska alternatiflerin degerlendirilmeden yapilan feshin hakli nedene dayanmadigi, davali isverenin davaciya disiplin cezasi verebilecek veya geçerli nedenle is sözlesmesinin feshedilebilecekken is sözlesmesinin hakli nedenle feshetmesinin yasaya ve hakkaniyete uygun olmadigi, yapilan feshin geçerli nedene dayandigi kanaatine varildigi gerekçesiyle direnme karari verilmistir. Direnme Kararinin Temyizi: 10. Direnme karari süresi içinde davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmistir. II. UYUSMAZLIK 11. Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyusmazlik; somut olayda, davali isveren tarafindan yapilan feshin hakli nedene dayanip dayanmadigi, buradan varilacak sonuca göre davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina hak kazanip kazanamayacagi noktasinda toplanmaktadir. III. GEREKÇE 12. Is sözlesmesini sona erdiren en önemli sebeplerden biri fesihtir. Fesih, sürekli (belirli ya da belirsiz süreli) is sözlesmesini derhal veya belirli bir sürenin geçmesi ile sona erdiren, tek tarafli ve karsi tarafa ulasmasi gerekli bozucu yenilik doguran bir haktir. Dolayisiyla fesih karsi tarafa ulastigi andan itibaren hüküm ve sonuçlarini doguran, karsi tarafin kabulünü gerektirmeyen bir irade açiklamasidir (Senyen Kaplan, E. Tuncay: Belirli Süreli Is Sözlesmesinin Haksiz Feshinin Hüküm ve Sonuçlari, Sicil Is Hukuku Dergisi, 2016, Sayi: 36, s. 23). 13. Is sözlesmesi isçi ile isveren arasinda kurulan ve her iki tarafa borç yükleyen bir sözlesme olup, isçi ile isveren arasinda karsilikli güvene dayanan kisisel ve sürekli bir iliski yaratir. Bu nedenle isçi veya isveren taraflarindan birinin davranisi ile bu güveni sarsmasi hâlinde güveni sarsilan tarafin objektif iyi niyet kurallarina göre artik bu iliskiyi sürdürmesinin kendisinden beklenemeyecegi durumlarda is sözlesmesi ile bagli kalamayacagi gerçeginden hareket eden kanun koyucu, yaptigi düzenleme ile taraflara is sözlesmesini hakli nedenle tazminatsiz fesih hakki tanimistir. 14. Hukukumuzda "olaganüstü fesih", "bildirimsiz fesih", "süresiz fesih", "önelsiz fesih", "derhal fesih", "muhik sebeple fesih" gibi terimlerle ifade edilen hakli nedenle fesih Türk Borçlar K. madde 435, Is K. madde 24 ve 25; Deniz Is K. madde 14, 16; Basin Is K. madde 11'de düzenlenmis bulunmaktadir. Bu nedenle, hakli nedenle fesih kanunla taninmis bir haktir. Bir tarafin iste bu hakli nedenle fesih hakkina dayanarak, karsi tarafa yöneltilmesi gereken irade beyaniyla is sözlesmesine geçmise etkili olmaksizin derhal son vermesi, hakli nedenle fesih olarak tanimlanmaktadir. Bu itibarla Is Kanunu, hakli nedenle fesih hakkini "Hakli nedenle derhal fesih" basligi altinda düzenlemektedir (Mollamahmutoglu Hamdi./ Astarli, Muhittin / Baysal Ulas : Is Hukuku, 6. Basi, Ankara 2014, s. 794). 15. 4857 Sayili Is Kanunu'nun 24 ve 25. maddeleri, is sözlesmesinin isçi ve isveren tarafindan hakli nedenle derhal fesih hâllerini düzenlemektedir. 16. 4857 Sayili Is Kanunu'nun “Isverenin hakli nedenle derhal fesih hakki” baslikli 25. maddesi “Süresi belirli olsun veya olmasin isveren, asagida yazili hallerde is sözlesmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir II- Ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan haller ve benzerleri: a-)Is sözlesmesi yapildigi sirada bu sözlesmenin esasli noktalarindan biri için gerekli vasiflar veya sartlar kendisinde bulunmadigi halde bunlarin kendisinde bulundugunu ileri sürerek, yahut gerçege uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek isçinin isvereni yaniltmasi. b-)Isçinin, isveren yahut bunlarin aile üyelerinden birinin seref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranislarda bulunmasi, yahut isveren hakkinda seref ve haysiyet kirici asilsiz ihbar ve isnatlarda bulunmasi. c-) Isçinin isverenin baska bir isçisine cinsel tacizde bulunmasi. d-)Isçinin isverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut isverenin baska isçisine satasmasi, isyerine sarhos yahut uyusturucu madde almis olarak gelmesi ya da isyerinde bu maddeleri kullanmasi e-)Isçinin, isverenin güvenini kötüye kullanmak, hirsizlik yapmak, isverenin meslek sirlarini ortaya atmak gibi dogruluk ve bagliliga uymayan davranislarda bulunmasi. f-)Isçinin, isyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandirilan ve cezasi ertelenmeyen bir suç islemesi. g-)Isçinin isverenden izin almaksizin veya hakli bir sebebe dayanmaksizin ardi ardina iki isgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki is günü, yahut bir ayda üç isgünü isine devam etmemesi. h-)Isçinin yapmakla ödevli bulundugu görevleri kendisine hatirlatildigi halde yapmamakta israr etmesi. i)Isçinin kendi istegi veya savsamasi yüzünden isin güvenligini tehlikeye düsürmesi, isyerinin mali olan veya mali olmayip da eli altinda bulunan makineleri, tesisati veya baska esya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutariyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba ugratmasi. Isçi feshin yukaridaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadigi iddiasi ile 18, 20 ve 21. madde hükümleri çerçevesinde yargi yoluna basvurabilir.” seklinde düzenlenmistir. 17. 4857 Sayili Is Kanunu'nun 25. maddesinin (II) numarali bendinde, ahlâk ve iyi niyet kurallarina uymayan hâller siralanmis ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varligi hâlinde, isverenin is sözlesmesini hakli nedenle fesih imkâninin oldugu açiklanmistir. 18. Somut olayda, davacinin, sorumlu oldugu otomat makinelerinin içindeki arizali telefon hatlarinin yeni telefon hatlari ile degistirilmesi için verilen telefon hatlarindan birini, degisim isleminden sonra davali isverene teslim etmeyip bu telefon hatti ile özel görüsmeler yaptiginin tespit edildigi gerekçesiyle is sözlesmesi Is Kanunu'nun 25. maddesinin II. bendinin (e) alt bendi geregince feshedilmistir. 19. Davali isyerinde çalisan isçiler ..., ....ve... tarafindan imzalanan olay tespit tutanaginda, arizali telefon hatlarinin degistirilmesi için yeni telefon hatlarinin davaciya teslim edildigi ancak degisim isleminden sonra davacinin bir telefon hattini iade etmeyerek kullandiginin tespit edildigi ve davacinin bahsi geçen telefon hattini kullanmasi nedeniyle 1.000TL ödeme yapildigi, bu sekilde isverenin zarara ugratildigi belirtilmistir. 20. Yargilama sirasinda dinlenilen davali tanigi ..., davaci ile birlikte ...'in yanina gittiklerinde operasyon yöneticisi ...'in istegi üzerine telefonla bazi numaralari aradigini, ... yanlarindan ayrildiktan sonra davacinin telefonla aranan numaralardan birinin kardesine ait oldugunu, panik yaptigindan ...'a söyleyemedigini ifade ettigini beyan etmis; davali vekili ... ise, olay tespit tutanagi içerigi dogrultusunda beyanda bulunarak davacinin isverene ait telefon hattini izinsiz kullandigini tespit ettiklerini ifade etmistir, 21. Dosya kapsaminda bulunan mobil iletisim kullanim ücreti detaylari ile abonelik ve adres bilgilerinin arastirilmasina iliskin yazi cevaplarinin incelenmesinden bahsi geçen telefon hatti ile görüsme yapilan kisilerin davacinin akrabalari oldugu anlasilmaktadir. 22. Bu itibarla, davacinin davali isverenin izni olmadan makineye takili telefon hattini alarak kullandigi yaptigi açiktir. 23. Bu durumda davali isverene ait olan ve kullanmasi için davaciya verilmeyen telefon hattinin davali isveren tarafindan tespit edilene kadar davaci tarafindan kullanilmasi dogruluk ve bagliliga uymayan bir davranis niteliginde oldugundan davali isveren tarafindan hakli nedenle feshedildigi kuskusuzdur. 24. Hâl böyle olunca, belirtilen maddi ve hukukî olgular gözetilerek davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina iliskin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yanilgili degerlendirme ile kabulü dogru olmamistir. 25. Açiklanan nedenlerle, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararina uyulmasi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykiridir. 26. Bu nedenle direnme karari bozulmalidir. SONUÇ : Açiklanan nedenlerle; Davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekilinin temyiz itirazlarinin kabulüyle direnme kararinin Özel Daire bozma kararinda gösterilen nedenlerden dolayi 6100 Sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 Sayili Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 429. maddesi geregince BOZULMASINA,... hâlinde temyiz pesin harcinin davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti.'ye geri verilmesine, Karar düzeltme yolu kapali olmak üzere, 28.09.2021 tarihinde oybirligi ile kesin olarak karar verildi. kazanci.com.tr
T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2018/9-1062 K. 2021/1095 T. 28.9.2021
ISÇILIK ALACAKLARININ TAHSILI ISTEMI
Davacinin Arizali Telefon Hatlarinin Yenileri ile Degistirilmesi Için Verilen Telefon Hatlarindan Birini Degisim Isleminden Sonra Davali Isverene Teslim Etmeyip Bu Telefon Hatti ile Özel Görüsmeler Yaptiginin Tespit Edildigi - Davali Isverene Ait Olan ve Kullanmasi Için Davaciya Verilmeyen Telefon Hattinin Davali Isveren Tarafindan Tespit Edilene Kadar Davaci Tarafindan Kullanilmasinin Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Niteliginde Oldugu/Davali Tarafindan Is Sözlesmesinin Hakli Nedenle Feshedildiginin Kabulü Gerektigi
DOGRULUK VE BAGLILIGA UYMAYAN DAVRANIS
Davacinin Davali Isverenin Izni Olmadan Makineye Takili Telefon Hattini Alarak Kullandigi - Mobil Iletisim Kullanim Ücreti Detaylari ile Abonelik ve Adres Bilgilerinin Arastirilmasina Iliskin Yazi Cevaplarinin Incelenmesinden Bahsi Geçen Telefon Hatti ile Görüsme Yapilan Kisilerin Davacinin Akrabalari Oldugunun Anlasildigi/Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Nedeniyle Is Sözlesmesinin Davali Isveren Tarafindan Hakli Nedenle Feshedildigi
KIDEM VE IHBAR TAZMINATI
Davacinin Davali Isverenin Izni Olmadan Makineye Takili Telefon Hattini Alarak Kullandigi - Dogruluk ve Bagliliga Uymayan Davranis Nedeniyle Is Sözlesmesinin Davali Isveren Tarafindan Hakli Nedenle Feshedildigi/Davacinin Kidem ve Ihbar Tazminatlarina Iliskin Talebinin Reddine Karar Verilmesi Gerekirken Yanilgili Degerlendirme ile Kabulünün Dogru Olmadigi
4857/m.25/II-e
DAVA ÖZETI : Dava, isçilik alacaklarinin tahsili istemine iliskindir.
Davacinin davali isverenin izni olmadan makineye takili telefon hattini alarak kullandigi yaptigi açiktir. Dosya kapsaminda bulunan mobil iletisim kullanim ücreti detaylari ile abonelik ve adres bilgilerinin arastirilmasina iliskin yazi cevaplarinin incelenmesinden bahsi geçen telefon hatti ile görüsme yapilan kisilerin davacinin akrabalari oldugu anlasilmaktadir. Bu itibarla, davali isverene ait olan ve kullanmasi için davaciya verilmeyen telefon hattinin davali isveren tarafindan tespit edilene kadar davaci tarafindan kullanilmasi dogruluk ve bagliliga uymayan bir davranis niteliginde oldugundan davali isveren tarafindan hakli nedenle feshedildigi kuskusuzdur. Hâl böyle olunca, belirtilen maddi ve hukukî olgular gözetilerek davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina iliskin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yanilgili degerlendirme ile kabulü dogru olmamistir.
DAVA : 1. Taraflar arasindaki “isçilik alacagi” davasindan dolayi yapilan yargilama sonunda, Istanbul 17. Is Mahkemesince verilen davanin kismen kabulüne iliskin karar davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine Yargitay 9. Hukuk Dairesi tarafindan yapilan inceleme sonunda bozulmus, mahkemece Özel Daire bozma kararina karsi direnilmistir.
2. Direnme karari davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmistir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra geregi görüsüldü:
KARAR : I. YARGILAMA SÜRECI
Davaci Istemi:
4. Davaci vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 18.03.1998-11.10.2013 tarihleri arasinda içecek operatörü olarak çalistigini, davalilarin Borsa Istanbul A.S.'nin içecek otomatlarinin isletilmesini üstlendigini, is sözlesmesinin hakli neden bulunmaksizin feshedildigini ileri sürerek kidem ve ihbar tazminatlari ile yillik izin, ücret ve fazla çalisma ücreti alacaklarinin davalilardan tahsiline karar verilmesini talep etmistir.
Davali Cevabi:
5. Davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekili cevap dilekçesinde; davacinin müvekkiline ait sirkette 01.04.2013-14.10.2013 tarihleri arasinda çalistigini, 10.10.2013 tarihinde isyerinde bulunan otomatlardaki data hattini sahsi islerinde kullandiginin tespit edilmesi üzerine 14.10.2013 tarihinde 4857 Sayili Is Kanunu'nun 25. maddesinin II. bendinin (e) alt bendi geregince is sözlesmesinin hakli nedenle feshedildigini, müvekkili ile diger davalilar arasinda hiçbir bag bulunmadigini belirterek davanin reddini savunmustur.
Mahkeme Karari:
6. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin 09.06.2015 tarihli ve 2013/968 E., 2015/660 K. sayili karari ile; davacinin 15 yil 6 ay 23 gün çalisma süresinin bulundugu, davaci dâhil davali ...deki tüm çalisanlarin is sözlesmelerinin ve sirketin tüm mal varliginin 31.03.2013 tarihinde davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti.'ye devredildigi, davacinin cep telefonu ile görüsmeler yapmasi ve interneti kullanmasi nedeniyle is sözlesmesinin feshedildigi, davali tarafça davacinin bahsi geçen data hattindan yaptigi görüsmelerin acil durumlarda yapilip yapilmadigi veya is ile ilgili görüsmeler olup olmadigi konusunda ikna edici bir delil sunulmadigi, bu nedenle feshin geçerli nedene dayandiginin kabulü gerektigi gerekçesiyle davanin kismen kabulüne karar verilmistir.
Özel Daire Bozma Karari:
7. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi süresi içinde davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili temyiz isteminde bulunmustur.
8. Yargitay 9. Hukuk Dairesinin 13.09.2017 tarihli ve 2017/22743 E., 2017/13282 K. sayili karari ile; davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekilinin sair temyiz itirazlarinin reddine karar verildikten sonra “…2-…Somut uyusmazlikta, Mahkemece davacinin isyerindeki otomat makinelerinin içinde bulunan hatti alarak özel görüsmeler yaptiginin tespit edildigi, davacinin bu sekilde isverenin güvenini kötüye kullandigi, dogruluk ve bagliliga uymayan davranisi nedeniyle isveren tarafindan is sözlesmesinin hakli nedenle feshedildigi anlasildigindan kidem tazminati ve ihbar tazminati talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatali olup bozmayi gerektirmistir.” gerekçesiyle karar bozulmustur.
Direnme Karari :
9. Istanbul 17. Is Mahkemesi'nin 06.03.2018 tarihli ve 2017/940 E., 2018/173 K. sayili karari ile; önceki gerekçeye ilaveten çalisma süresi dikkate alindiginda davacinin fesih nedeni olarak gösterilen eylemlerine iliskin hakkinda disiplin sorusturmasi yapilmadan, baska alternatiflerin degerlendirilmeden yapilan feshin hakli nedene dayanmadigi, davali isverenin davaciya disiplin cezasi verebilecek veya geçerli nedenle is sözlesmesinin feshedilebilecekken is sözlesmesinin hakli nedenle feshetmesinin yasaya ve hakkaniyete uygun olmadigi, yapilan feshin geçerli nedene dayandigi kanaatine varildigi gerekçesiyle direnme karari verilmistir.
Direnme Kararinin Temyizi:
10. Direnme karari süresi içinde davali ... Içecek ve Yiyecek Ltd. Sti. vekili tarafindan temyiz edilmistir.
II. UYUSMAZLIK
11. Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyusmazlik; somut olayda, davali isveren tarafindan yapilan feshin hakli nedene dayanip dayanmadigi, buradan varilacak sonuca göre davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina hak kazanip kazanamayacagi noktasinda toplanmaktadir.
III. GEREKÇE
12. Is sözlesmesini sona erdiren en önemli sebeplerden biri fesihtir. Fesih, sürekli (belirli ya da belirsiz süreli) is sözlesmesini derhal veya belirli bir sürenin geçmesi ile sona erdiren, tek tarafli ve karsi tarafa ulasmasi gerekli bozucu yenilik doguran bir haktir. Dolayisiyla fesih karsi tarafa ulastigi andan itibaren hüküm ve sonuçlarini doguran, karsi tarafin kabulünü gerektirmeyen bir irade açiklamasidir (Senyen Kaplan, E. Tuncay: Belirli Süreli Is Sözlesmesinin Haksiz Feshinin Hüküm ve Sonuçlari, Sicil Is Hukuku Dergisi, 2016, Sayi: 36, s. 23).
13. Is sözlesmesi isçi ile isveren arasinda kurulan ve her iki tarafa borç yükleyen bir sözlesme olup, isçi ile isveren arasinda karsilikli güvene dayanan kisisel ve sürekli bir iliski yaratir. Bu nedenle isçi veya isveren taraflarindan birinin davranisi ile bu güveni sarsmasi hâlinde güveni sarsilan tarafin objektif iyi niyet kurallarina göre artik bu iliskiyi sürdürmesinin kendisinden beklenemeyecegi durumlarda is sözlesmesi ile bagli kalamayacagi gerçeginden hareket eden kanun koyucu, yaptigi düzenleme ile taraflara is sözlesmesini hakli nedenle tazminatsiz fesih hakki tanimistir.
14. Hukukumuzda "olaganüstü fesih", "bildirimsiz fesih", "süresiz fesih", "önelsiz fesih", "derhal fesih", "muhik sebeple fesih" gibi terimlerle ifade edilen hakli nedenle fesih Türk Borçlar K. madde 435, Is K. madde 24 ve 25; Deniz Is K. madde 14, 16; Basin Is K. madde 11'de düzenlenmis bulunmaktadir. Bu nedenle, hakli nedenle fesih kanunla taninmis bir haktir. Bir tarafin iste bu hakli nedenle fesih hakkina dayanarak, karsi tarafa yöneltilmesi gereken irade beyaniyla is sözlesmesine geçmise etkili olmaksizin derhal son vermesi, hakli nedenle fesih olarak tanimlanmaktadir. Bu itibarla Is Kanunu, hakli nedenle fesih hakkini "Hakli nedenle derhal fesih" basligi altinda düzenlemektedir (Mollamahmutoglu Hamdi./ Astarli, Muhittin / Baysal Ulas : Is Hukuku, 6. Basi, Ankara 2014, s. 794).
15. 4857 Sayili Is Kanunu'nun 24 ve 25. maddeleri, is sözlesmesinin isçi ve isveren tarafindan hakli nedenle derhal fesih hâllerini düzenlemektedir.
16. 4857 Sayili Is Kanunu'nun “Isverenin hakli nedenle derhal fesih hakki” baslikli 25. maddesi “Süresi belirli olsun veya olmasin isveren, asagida yazili hallerde is sözlesmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir
II- Ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan haller ve benzerleri:
a-)Is sözlesmesi yapildigi sirada bu sözlesmenin esasli noktalarindan biri için gerekli vasiflar veya sartlar kendisinde bulunmadigi halde bunlarin kendisinde bulundugunu ileri sürerek, yahut gerçege uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek isçinin isvereni yaniltmasi.
b-)Isçinin, isveren yahut bunlarin aile üyelerinden birinin seref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranislarda bulunmasi, yahut isveren hakkinda seref ve haysiyet kirici asilsiz ihbar ve isnatlarda bulunmasi.
c-) Isçinin isverenin baska bir isçisine cinsel tacizde bulunmasi.
d-)Isçinin isverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut isverenin baska isçisine satasmasi, isyerine sarhos yahut uyusturucu madde almis olarak gelmesi ya da isyerinde bu maddeleri kullanmasi
e-)Isçinin, isverenin güvenini kötüye kullanmak, hirsizlik yapmak, isverenin meslek sirlarini ortaya atmak gibi dogruluk ve bagliliga uymayan davranislarda bulunmasi.
f-)Isçinin, isyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandirilan ve cezasi ertelenmeyen bir suç islemesi.
g-)Isçinin isverenden izin almaksizin veya hakli bir sebebe dayanmaksizin ardi ardina iki isgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki is günü, yahut bir ayda üç isgünü isine devam etmemesi.
h-)Isçinin yapmakla ödevli bulundugu görevleri kendisine hatirlatildigi halde yapmamakta israr etmesi.
i)Isçinin kendi istegi veya savsamasi yüzünden isin güvenligini tehlikeye düsürmesi, isyerinin mali olan veya mali olmayip da eli altinda bulunan makineleri, tesisati veya baska esya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutariyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba ugratmasi.
Isçi feshin yukaridaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadigi iddiasi ile 18, 20 ve 21. madde hükümleri çerçevesinde yargi yoluna basvurabilir.” seklinde düzenlenmistir.
17. 4857 Sayili Is Kanunu'nun 25. maddesinin (II) numarali bendinde, ahlâk ve iyi niyet kurallarina uymayan hâller siralanmis ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varligi hâlinde, isverenin is sözlesmesini hakli nedenle fesih imkâninin oldugu açiklanmistir.
18. Somut olayda, davacinin, sorumlu oldugu otomat makinelerinin içindeki arizali telefon hatlarinin yeni telefon hatlari ile degistirilmesi için verilen telefon hatlarindan birini, degisim isleminden sonra davali isverene teslim etmeyip bu telefon hatti ile özel görüsmeler yaptiginin tespit edildigi gerekçesiyle is sözlesmesi Is Kanunu'nun 25. maddesinin II. bendinin (e) alt bendi geregince feshedilmistir.
19. Davali isyerinde çalisan isçiler ..., ....ve... tarafindan imzalanan olay tespit tutanaginda, arizali telefon hatlarinin degistirilmesi için yeni telefon hatlarinin davaciya teslim edildigi ancak degisim isleminden sonra davacinin bir telefon hattini iade etmeyerek kullandiginin tespit edildigi ve davacinin bahsi geçen telefon hattini kullanmasi nedeniyle 1.000TL ödeme yapildigi, bu sekilde isverenin zarara ugratildigi belirtilmistir.
20. Yargilama sirasinda dinlenilen davali tanigi ..., davaci ile birlikte ...'in yanina gittiklerinde operasyon yöneticisi ...'in istegi üzerine telefonla bazi numaralari aradigini, ... yanlarindan ayrildiktan sonra davacinin telefonla aranan numaralardan birinin kardesine ait oldugunu, panik yaptigindan ...'a söyleyemedigini ifade ettigini beyan etmis; davali vekili ... ise, olay tespit tutanagi içerigi dogrultusunda beyanda bulunarak davacinin isverene ait telefon hattini izinsiz kullandigini tespit ettiklerini ifade etmistir,
21. Dosya kapsaminda bulunan mobil iletisim kullanim ücreti detaylari ile abonelik ve adres bilgilerinin arastirilmasina iliskin yazi cevaplarinin incelenmesinden bahsi geçen telefon hatti ile görüsme yapilan kisilerin davacinin akrabalari oldugu anlasilmaktadir.
22. Bu itibarla, davacinin davali isverenin izni olmadan makineye takili telefon hattini alarak kullandigi yaptigi açiktir.
23. Bu durumda davali isverene ait olan ve kullanmasi için davaciya verilmeyen telefon hattinin davali isveren tarafindan tespit edilene kadar davaci tarafindan kullanilmasi dogruluk ve bagliliga uymayan bir davranis niteliginde oldugundan davali isveren tarafindan hakli nedenle feshedildigi kuskusuzdur.
24. Hâl böyle olunca, belirtilen maddi ve hukukî olgular gözetilerek davacinin kidem ve ihbar tazminatlarina iliskin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yanilgili degerlendirme ile kabulü dogru olmamistir.
25. Açiklanan nedenlerle, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararina uyulmasi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykiridir.
26. Bu nedenle direnme karari bozulmalidir.
SONUÇ : Açiklanan nedenlerle;
Davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti. vekilinin temyiz itirazlarinin kabulüyle direnme kararinin Özel Daire bozma kararinda gösterilen nedenlerden dolayi 6100 Sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 Sayili Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 429. maddesi geregince BOZULMASINA,... hâlinde temyiz pesin harcinin davali ... Içecek ve Yiyecek Sist. Ltd. Sti.'ye geri verilmesine, Karar düzeltme yolu kapali olmak üzere, 28.09.2021 tarihinde oybirligi ile kesin olarak karar verildi.
kazanci.com.tr