vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdffea28010000006801000001000200T.C. YARGITAY 11. HUKUK DAIRESI E. 2020/4933 K. 2021/2006 T. 4.3.2021 • ALACAK DAVASI Uzman Üç Kisilik Bir Bilirkisi Heyetinden Taraf Iddialarini Savunmalarini Itirazlarini Karsilayan Defterleri Karsilikli Inceleyen Dosyada Daha Önce Alinan Raporlari Telif Eden Varsa Asil Davada ve Karsi Davada Talep Edilen Alacaklari Dayanaklari ile Açiklayan ve Hesaplayan Denetime Elverisli Rapor Alinip Deliller Hep Birlikte Degerlendirilerek Varilacak Uygun Sonuç Dairesinde Bir Karar Verilmesi Gerektigi • CULPA IN CONTRAHENDO Sözlesme Görüsmeleri Sirasinda Taraflardan Birinin Digerine Dürüstlük Kuralina Aykiri Davranmasi Nedeniyle Ortaya Çikan Sorumluluk - Sözlesme Görüsmelerine Baslanmakla Taraflar Arasinda Hukuki Iliskinin ve Güven Iliskisinin Meydana Geldigi/Bu Güven Iliskisinin Dürüstlük Kurali Uyarinca Belli Ölçüde Karsi Tarafin Çikarlarini Gözetme Bildirim Aydinlatma Bos Yere Güven Vermeme Güveni Bosa Çikarmama Gibi Birtakim Özen Yükümlülükleri Dogurdugu ve Bu Özen Yükümlülüklerine Aykiriliga Sözlesmeden Kaynaklanan Borca Aykiriliga Iliskin Hükümlerin Uygulandigi • SÖZLESME GÖRÜSMELERINDEN DOGAN SORUMLULUK Davaci-Karsi Davalinin Davali-Karsi Davaci ile Imzalanacak Sözlesmeye Güvenerek Birtakim Yatirimlar Yaptigini Ancak Davalinin Distribütörlügü Baska Bir Sirkete Verdigini Iddia Ederek Zararlarin Tahsilini Istedigi - Özellikle Taraflar Arasindaki Mail Yazismalari Dikkate Alindiginda Davacinin Bir Sözlesme Akdedilecegi Güveni ile Bazi Harcamalar ve Yatirimlar Yaptiginin Anlasildigi • SÖZLESME AKDEDILECEGI GÜVENI ILE HARCAMA YAPILMASI Davaci-Karsi Davalinin Taleplerine Sözlesme Görüsmelerinden Dogan Sorumluluk Kurallariyla Bakilmasi Gerektigi - Davacinin Sözlesme Akdedilecegi Güveni ile Yaptigi Dogrudan Uygun Illiyet Bagi Içerisinde Olup Gerekli Harcamalardan Dogan Zararlarini Isteyebilecegi/Karsi Dava Bakimindan da Davali-Karsi Davacinin Davasina Dayanak Kildigi Alacaklarinin Varligini Usulüne Uygun Delillerle Ispat Etmesi Gerektigi 4721/m.2 13.02.2013 T. 2012/13-1220 E. 2013/239 K. Yargitay HGK Karari DAVA ÖZETI : Dava, alacak istemine iliskindir. Uzman üç kisilik bir bilirkisi heyetinden taraf iddialarini, savunmalarini, itirazlarini karsilayan, defterleri karsilikli inceleyen, dosyada daha önce alinan raporlari telif eden, varsa asil davada ve karsi davada talep edilen alacaklari dayanaklari ile açiklayan ve hesaplayan Yargitay denetimine elverisli bir rapor alinip deliller hep birlikte degerlendirilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulmasi dogru görülmediginden asil davada ve karsi davada kurulan hükümlerin bozulmasi gerekmistir. DAVA : Taraflar arasinda görülen davada Bakirköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce bozmaya uyularak verilen 07.12.2018 tarih ve 2017/1095 E. - 2018/1116 K. sayili kararin Yargitayca incelenmesi durusmali olarak taraf vekilleri tarafindan istenildigi ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildigi anlasilmis olmakla, durusma için belirlenen 01.03.2021 günü hazir bulunan davaci vekili Av. ... ile davali vekili Av. ... dinlenildikten sonra durusmali islerin yogunlugu ve süre darligindan ötürü isin incelenerek karara baglanmasi ileriye birakildi. Tetkik Hakimi Dr. ... tarafindan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, durusma tutanaklari ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra isin geregi görüsülüp, düsünüldü: KARAR : Davaci vekili, davaci ile davali arasinda 2008 yili basindan itibaren bayilik için görüsülmeye baslandigini, 28.07.2008 tarihli ön satis sözlesmesi ile davalinin bayilik satisinin baslamasi ve bayilik sözlesmesinin imzalanmasi için 50.000,00 EURO teminat talep ettigini, davaliya TEB ...Subesi ... nolu, tarihsiz 30.000,00 TL bedelli bir adet teminat çeki ile T.C. Ziraat Bankasi A.S. Mesrutiyet subesi 08.09.2008 tarih, ... numarali ... numarali 100.000,00 TL'lik teminat mektubunun verildigini, bu mektubun ... numarali 50.000,00 TL bedelli teminat mektubu ile degistirildigini, karsi tarafin 09.04.2009 tarihinde davaciya mail atarak 100.000,00 TL bedelli teminat mektubu ve 30.000,00 TL bedelli açik çekten bahsettigini, bu arada ön satis sözlesmesi ile davali sirketle çalisilmaya baslandigini, davacinin bu islerin yapilabilmesi için eleman istihdam ettigini, kongre yatirimlari yaptigini, ofis yatirimi yaptigini, ancak davalinin kendilerini oyaladigini ve sözlesme imzalamadigini, davalinin yetkili distribütörlügü davaciya verecegini söylemesine ragmen Lübnan merkezli baska bir sirkete verdigini ve davacinin yaptigi yatirimlar sebebiyle büyük zarara ugradigini iddia ederek fazlaya iliskin tüm dava ve talep haklari sakli kalmak kaydi ile simdilik 40.000,00 TL'nin davalidan alinarak davaciya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmistir. Davali-karsi davaci vekili dosyaya sundugu cevap dilekçesinde, davaci sirkete davali tarafindan distribütör olacaklari yönünde bir taahhüt verilmedigini, davacinin delil olarak sundugu 28.07.2008 tarihli ön satis sözlesmesinin mal satisina yönelik oldugunu, distribütörlük taahhüdü teskil etmedigini, davaciya verilmis herhangi bir taahhüt ve imzalanmis bir sözlesme yok iken davacinin aceleci davranip kendisine söz verildigi inanciyla yatirimlar yapmis olmasindan davacinin sorumlu oldugunu, ayrica sunulan gider tablolarindaki harcamalarin hangi amaçla yapildiginin anlasilamadigini, davacinin ticari defterlerinin incelenerek tüm faaliyetlerinin tespit edilmesinin gerektigini savunarak davanin reddini talep etmis, karsi davada ise davaci sirketin Istanbul Üniversitesi'ne davali adina satip parasini aldigi ürünlerin bedelini davaliya ödemedigi gibi ayrica Istanbul disinda 450 hastanede tedavi gören hastalara bedelini tam olarak alip sattigi ürünlerin tüm parçalarini teslim etmemis oldugu için bu ürünlerin davali tarafindan hastalara tekrar bedelsiz olarak saglandigini, ayrica dogrudan davali tarafindan davaciya satilan ve faturalanan mal bedellerinden dogan borcun da ödenmedigini iddia ederek 192.647,69 TL olan alacaklarinin temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmistir. Mahkemece bozma ilamina uyularak yapilan yargilama sonunda, toplanan deliller, bilirkisi raporu ve tüm dosya kapsami birlikte degerlendirildiginde kök raporda, taraflar arasinda ticari bir iliskinin oldugu, davacinin defterlerinde davaliya 34.821,33 TL borçlu oldugu, davalinin dava tarihinden sonra 50.000,00 TL'lik teminat mektubunu nakde çevirmesi sonucu davacinin davalidan 15.178,67 TL alacakli duruma geçtigi, davacinin tek yetkili distribütörlük için yaptigini iddia ettigi masraf tutarinin 218.749,47 TL olarak defterlerde kayitli oldugu, davaci talebinin 40.000,00 TL oldugu, 22.02.2013 tarihli islah dilekçesi ile talebini 113.767,84 TL olarak islah ettigi, davali yan defterlerinde davalinin muhtelif alicilardan 58.585,64 TL alacakli oldugu, davacinin 34.730,99 TL komisyon alacaginin bulundugu, davalinin muhtelif alicilardan alacakli oldugu 58.585.64 TL alacagindan davacinin komisyon alacagini mahsup ederek davacinin kalan borcunun 23.854.65 TL olarak hesap edildigi, davalinin dava tarihi itibariyle kendi defterlerinde davacidan 174.416,63 TL alacakli göründügü, davacinin sözlesme ile irtibati kurulmayan demirbaslar ile 2008 temmuz ayindan 2009 yili sonuna kadarki isçi ücretlerini, çektigi kredilerin faizini, alinan hizmet ve yapilan masraflarin KDV'sini, yönetim giderleri ve genel giderler bedelini isteyemeyecegi, davacinin davalidan talep edebilecegi demirbas tutarinin 29.380,72 TL olarak denetime elverisli bilirkisi ek rapor 1 ile ve davacinin davalidan talep edebilecegi kongre masraflarinin 54.777.12 TL olarak denetime elverisli bilirkisi ek rapor 2 ile tespit edildigi, toplam 84.157.84 TL alacakli oldugu, davacinin talep edebildigi bu demirbaslarin bir implant firmasinin dis hekimlerine implant satisi yapabilmesi için gerekli demirbaslar oldugu, bu demirbaslarin ikinci el degerlerinin mümkün olmadigi, bu aletlerin özellikleri dolayisiyla baska bir sekilde degerlendirilmesinin ve baska bir amaçla kullanilmasinin mümkün olmadigi gerekçesiyle asil davanin kismen kabulüne, davaci vekili dava dilekçesinde 40.000,00 TL talep etmis olup faiz talebinde bulunmadigi göz önüne alinarak 22.02.2013 tarihli islah dilekçesinde temerrüt tarihinden itibaren avans faizi istedigi görülmekle, dosya kapsamindan davalinin dava tarihinden önce temerrüde düsürülmediginin görüldügü, davacinin dava dilekçesi ve islah dilekçesi birlikte dikkate alinarak 84.157.84 TL'nin islah edilen 44.157,84 TL'sinin islah tarihinden itibaren isleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, davali - karsi davacinin talebi yönünden ise, davali - karsi davaci 164.985.76 TL'nin ticari reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep etmis olup, davalinin bu talepleri; 1- davacinin kendilerinden alip hastalara teslim ettigi ve bedellerini tahsil ettigi malzemeler tutarinin 58.585.64 TL oldugu bundan davacinin hak ettigi 34.730,99 TL'lik komisyon alacaginin tenzili ile kalan 23.854,64 TL'ye iliskin davali mali davaciya hastalar adina teslim ettigi parayi davacinin alip kendilerine ödemedigi iddiasinin davacinin hastalardan ne kadar para tahsil ettiginin ispata muhtaç olup, davali tarafindan bu hususun ispatlanmadigi, 2- yarim kalan tedavilerle ilgili kendilerinin (davali ) katlanmak zorunda kaldiklarini iddia ettikleri tutarla ilgili olarak talep edilen 64.766,37 TL'ye iliskin olarak davacinin davalidan ne kadarlik malzeme aldigi, ne kadarlik eksik malzeme kaldigi ve davalinin bunlarin ne kadarini kendisinin hastalara temin ettigi hususu da davali tarafindan ispati gerekip dosya kapsaminda ispatlanmadigi, davalinin davacidan cari hesaptan dolayi alacakli oldugu miktarin 76.374,74 TL oldugu gerekçesiyle bu miktarin karsi dava tarihi olan 29.03.2010 tarihi itibari ile isleyecek avans faizi ile davaci-karsi davalidan tahsiline karar verilmistir. Karar, taraf vekilleri tarafindan temyiz edilmistir. Yargitay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.2013 tarihli, 2012/13-1220 Esas ve 2013/239 Karar sayili ilaminda ifade edildigi gibi, toplumsal hayatin hizla gelismesi sonucu ortaya çikan bazi hukuki sorunlarin çözümünü, klasik borç dogurucu sorumluluk kaynaklari olarak nitelendirilen haksiz fiil, sözlesme ve sebepsiz zenginlesme içerisinde bulabilmek her zaman mümkün degildir. Kanunlarin çözüm öngöremedigi bu tür durumlar için ögretide yeni hukuki müessese ve sorumluluk türleri belirlenmesi yoluna gidilmistir. Bu yeni belirlenen sorumluluk türlerinden olan sözlesme görüsmelerinden dogan sorumluluk (culpa in contrahendo), sözlesme görüsmeleri sirasinda taraflardan birinin digerine dürüstlük kuralina aykiri davranmasi nedeniyle ortaya çikan sorumluluk olarak tanimlanabilir. Zira sözlesme görüsmelerine baslanmakla taraflar arasinda hukuki iliski, baska bir deyisle bir güven iliskisi meydana gelmektedir. Bu güven iliskisi, TMK m. 2'de ifade bulan dürüstlük kurali uyarinca belli ölçüde karsi tarafin çikarlarini gözetme, böylece bildirim, aydinlatma, bos yere güven vermeme, güveni bosa çikarmama gibi birtakim özen yükümlülükleri dogurmaktadir. Bu özen yükümlülüklerine aykiriliga da sözlesmeden kaynaklanan borca aykiriliga iliskin hükümler uygulanmaktadir. Eldeki asil davaya konu somut uyusmazliga gelindiginde davaci-karsi davali, davali-karsi davaci ile imzalanacak sözlesmeye güvenerek birtakim yatirimlar yaptiklarini, ancak davalinin distribütörlügü baska bir sirkete verdigini iddia ederek yapmis olduklari giderler ve yatirimlardan dolayi ugramis olduklari zararlarin tahsilini istemistir. Tüm dosya kapsami ve özellikle taraflar arasindaki e-mail yazismalari dikkate alindiginda, davaci-karsi davalinin bir sözlesme akdedilecegi güveni ile bazi harcamalar ve yatirimlar yaptigi anlasilmaktadir. Yukaridaki açiklamalar baglaminda davaci-karsi davalinin taleplerine sözlesme görüsmelerinden dogan sorumluluk kurallariyla bakilmasi gerekmektedir. Böyle bir durumda davaci-karsi davali, sözlesme akdedilecegi güveni ile yaptigi, dogrudan uygun illiyet bagi içerisinde olup gerekli harcamalardan dogan zararlarini isteyebilir. Karsi dava bakimindan da davali-karsi davaci, davasina dayanak kildigi alacaklarinin varligini usulüne uygun delillerle ispat etmelidir. Mahkemece yukarida açiklanan ilke ve açiklamalar çerçevesinde konusunda uzman üç kisilik bir bilirkisi heyetinden taraf iddialarini, savunmalarini, itirazlarini karsilayan, defterleri karsilikli inceleyen, dosyada daha önce alinan raporlari telif eden, varsa asil davada ve karsi davada talep edilen alacaklari dayanaklari ile açiklayan ve hesaplayan Yargitay denetimine elverisli bir rapor alinip deliller hep birlikte degerlendirilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazili sekilde hüküm kurulmasi dogru görülmediginden asil davada ve karsi davada kurulan hükümlerin bozulmasi gerekmistir. SONUÇ : Yukarida açiklanan nedenlerle asil ve karsi davada verilen hükümlerin taraflar yararina BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin simdilik incelenmesine yer olmadigina, vekilleri Yargitay durusmasinda hazir bulunan davaci ve davali yararina 3.050,00 TL durusma vekalet ücretinin birinden alinarak yek digerine verilmesine, ödedikleri pesin temyiz harcinin istekleri halinde temyiz eden taraflara iadesine, 04.03.2021 tarihinde oybirligiyle karar verildi. kazanci.com.tr
T.C. YARGITAY 11. HUKUK DAIRESI E. 2020/4933 K. 2021/2006 T. 4.3.2021
Uzman Üç Kisilik Bir Bilirkisi Heyetinden Taraf Iddialarini Savunmalarini Itirazlarini Karsilayan Defterleri Karsilikli Inceleyen Dosyada Daha Önce Alinan Raporlari Telif Eden Varsa Asil Davada ve Karsi Davada Talep Edilen Alacaklari Dayanaklari ile Açiklayan ve Hesaplayan Denetime Elverisli Rapor Alinip Deliller Hep Birlikte Degerlendirilerek Varilacak Uygun Sonuç Dairesinde Bir Karar Verilmesi Gerektigi
Sözlesme Görüsmeleri Sirasinda Taraflardan Birinin Digerine Dürüstlük Kuralina Aykiri Davranmasi Nedeniyle Ortaya Çikan Sorumluluk - Sözlesme Görüsmelerine Baslanmakla Taraflar Arasinda Hukuki Iliskinin ve Güven Iliskisinin Meydana Geldigi/Bu Güven Iliskisinin Dürüstlük Kurali Uyarinca Belli Ölçüde Karsi Tarafin Çikarlarini Gözetme Bildirim Aydinlatma Bos Yere Güven Vermeme Güveni Bosa Çikarmama Gibi Birtakim Özen Yükümlülükleri Dogurdugu ve Bu Özen Yükümlülüklerine Aykiriliga Sözlesmeden Kaynaklanan Borca Aykiriliga Iliskin Hükümlerin Uygulandigi
• SÖZLESME GÖRÜSMELERINDEN DOGAN SORUMLULUK
Davaci-Karsi Davalinin Davali-Karsi Davaci ile Imzalanacak Sözlesmeye Güvenerek Birtakim Yatirimlar Yaptigini Ancak Davalinin Distribütörlügü Baska Bir Sirkete Verdigini Iddia Ederek Zararlarin Tahsilini Istedigi - Özellikle Taraflar Arasindaki Mail Yazismalari Dikkate Alindiginda Davacinin Bir Sözlesme Akdedilecegi Güveni ile Bazi Harcamalar ve Yatirimlar Yaptiginin Anlasildigi
• SÖZLESME AKDEDILECEGI GÜVENI ILE HARCAMA YAPILMASI
Davaci-Karsi Davalinin Taleplerine Sözlesme Görüsmelerinden Dogan Sorumluluk Kurallariyla Bakilmasi Gerektigi - Davacinin Sözlesme Akdedilecegi Güveni ile Yaptigi Dogrudan Uygun Illiyet Bagi Içerisinde Olup Gerekli Harcamalardan Dogan Zararlarini Isteyebilecegi/Karsi Dava Bakimindan da Davali-Karsi Davacinin Davasina Dayanak Kildigi Alacaklarinin Varligini Usulüne Uygun Delillerle Ispat Etmesi Gerektigi
4721/m.2
13.02.2013 T. 2012/13-1220 E. 2013/239 K. Yargitay HGK Karari
DAVA ÖZETI : Dava, alacak istemine iliskindir.
Uzman üç kisilik bir bilirkisi heyetinden taraf iddialarini, savunmalarini, itirazlarini karsilayan, defterleri karsilikli inceleyen, dosyada daha önce alinan raporlari telif eden, varsa asil davada ve karsi davada talep edilen alacaklari dayanaklari ile açiklayan ve hesaplayan Yargitay denetimine elverisli bir rapor alinip deliller hep birlikte degerlendirilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulmasi dogru görülmediginden asil davada ve karsi davada kurulan hükümlerin bozulmasi gerekmistir.
DAVA : Taraflar arasinda görülen davada Bakirköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce bozmaya uyularak verilen 07.12.2018 tarih ve 2017/1095 E. - 2018/1116 K. sayili kararin Yargitayca incelenmesi durusmali olarak taraf vekilleri tarafindan istenildigi ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildigi anlasilmis olmakla, durusma için belirlenen 01.03.2021 günü hazir bulunan davaci vekili Av. ... ile davali vekili Av. ... dinlenildikten sonra durusmali islerin yogunlugu ve süre darligindan ötürü isin incelenerek karara baglanmasi ileriye birakildi. Tetkik Hakimi Dr. ... tarafindan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, durusma tutanaklari ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra isin geregi görüsülüp, düsünüldü:
KARAR : Davaci vekili, davaci ile davali arasinda 2008 yili basindan itibaren bayilik için görüsülmeye baslandigini, 28.07.2008 tarihli ön satis sözlesmesi ile davalinin bayilik satisinin baslamasi ve bayilik sözlesmesinin imzalanmasi için 50.000,00 EURO teminat talep ettigini, davaliya TEB ...Subesi ... nolu, tarihsiz 30.000,00 TL bedelli bir adet teminat çeki ile T.C. Ziraat Bankasi A.S. Mesrutiyet subesi 08.09.2008 tarih, ... numarali ... numarali 100.000,00 TL'lik teminat mektubunun verildigini, bu mektubun ... numarali 50.000,00 TL bedelli teminat mektubu ile degistirildigini, karsi tarafin 09.04.2009 tarihinde davaciya mail atarak 100.000,00 TL bedelli teminat mektubu ve 30.000,00 TL bedelli açik çekten bahsettigini, bu arada ön satis sözlesmesi ile davali sirketle çalisilmaya baslandigini, davacinin bu islerin yapilabilmesi için eleman istihdam ettigini, kongre yatirimlari yaptigini, ofis yatirimi yaptigini, ancak davalinin kendilerini oyaladigini ve sözlesme imzalamadigini, davalinin yetkili distribütörlügü davaciya verecegini söylemesine ragmen Lübnan merkezli baska bir sirkete verdigini ve davacinin yaptigi yatirimlar sebebiyle büyük zarara ugradigini iddia ederek fazlaya iliskin tüm dava ve talep haklari sakli kalmak kaydi ile simdilik 40.000,00 TL'nin davalidan alinarak davaciya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmistir.
Davali-karsi davaci vekili dosyaya sundugu cevap dilekçesinde, davaci sirkete davali tarafindan distribütör olacaklari yönünde bir taahhüt verilmedigini, davacinin delil olarak sundugu 28.07.2008 tarihli ön satis sözlesmesinin mal satisina yönelik oldugunu, distribütörlük taahhüdü teskil etmedigini, davaciya verilmis herhangi bir taahhüt ve imzalanmis bir sözlesme yok iken davacinin aceleci davranip kendisine söz verildigi inanciyla yatirimlar yapmis olmasindan davacinin sorumlu oldugunu, ayrica sunulan gider tablolarindaki harcamalarin hangi amaçla yapildiginin anlasilamadigini, davacinin ticari defterlerinin incelenerek tüm faaliyetlerinin tespit edilmesinin gerektigini savunarak davanin reddini talep etmis, karsi davada ise davaci sirketin Istanbul Üniversitesi'ne davali adina satip parasini aldigi ürünlerin bedelini davaliya ödemedigi gibi ayrica Istanbul disinda 450 hastanede tedavi gören hastalara bedelini tam olarak alip sattigi ürünlerin tüm parçalarini teslim etmemis oldugu için bu ürünlerin davali tarafindan hastalara tekrar bedelsiz olarak saglandigini, ayrica dogrudan davali tarafindan davaciya satilan ve faturalanan mal bedellerinden dogan borcun da ödenmedigini iddia ederek 192.647,69 TL olan alacaklarinin temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmistir.
Mahkemece bozma ilamina uyularak yapilan yargilama sonunda, toplanan deliller, bilirkisi raporu ve tüm dosya kapsami birlikte degerlendirildiginde kök raporda, taraflar arasinda ticari bir iliskinin oldugu, davacinin defterlerinde davaliya 34.821,33 TL borçlu oldugu, davalinin dava tarihinden sonra 50.000,00 TL'lik teminat mektubunu nakde çevirmesi sonucu davacinin davalidan 15.178,67 TL alacakli duruma geçtigi, davacinin tek yetkili distribütörlük için yaptigini iddia ettigi masraf tutarinin 218.749,47 TL olarak defterlerde kayitli oldugu, davaci talebinin 40.000,00 TL oldugu, 22.02.2013 tarihli islah dilekçesi ile talebini 113.767,84 TL olarak islah ettigi, davali yan defterlerinde davalinin muhtelif alicilardan 58.585,64 TL alacakli oldugu, davacinin 34.730,99 TL komisyon alacaginin bulundugu, davalinin muhtelif alicilardan alacakli oldugu 58.585.64 TL alacagindan davacinin komisyon alacagini mahsup ederek davacinin kalan borcunun 23.854.65 TL olarak hesap edildigi, davalinin dava tarihi itibariyle kendi defterlerinde davacidan 174.416,63 TL alacakli göründügü, davacinin sözlesme ile irtibati kurulmayan demirbaslar ile 2008 temmuz ayindan 2009 yili sonuna kadarki isçi ücretlerini, çektigi kredilerin faizini, alinan hizmet ve yapilan masraflarin KDV'sini, yönetim giderleri ve genel giderler bedelini isteyemeyecegi, davacinin davalidan talep edebilecegi demirbas tutarinin 29.380,72 TL olarak denetime elverisli bilirkisi ek rapor 1 ile ve davacinin davalidan talep edebilecegi kongre masraflarinin 54.777.12 TL olarak denetime elverisli bilirkisi ek rapor 2 ile tespit edildigi, toplam 84.157.84 TL alacakli oldugu, davacinin talep edebildigi bu demirbaslarin bir implant firmasinin dis hekimlerine implant satisi yapabilmesi için gerekli demirbaslar oldugu, bu demirbaslarin ikinci el degerlerinin mümkün olmadigi, bu aletlerin özellikleri dolayisiyla baska bir sekilde degerlendirilmesinin ve baska bir amaçla kullanilmasinin mümkün olmadigi gerekçesiyle asil davanin kismen kabulüne, davaci vekili dava dilekçesinde 40.000,00 TL talep etmis olup faiz talebinde bulunmadigi göz önüne alinarak 22.02.2013 tarihli islah dilekçesinde temerrüt tarihinden itibaren avans faizi istedigi görülmekle, dosya kapsamindan davalinin dava tarihinden önce temerrüde düsürülmediginin görüldügü, davacinin dava dilekçesi ve islah dilekçesi birlikte dikkate alinarak 84.157.84 TL'nin islah edilen 44.157,84 TL'sinin islah tarihinden itibaren isleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, davali - karsi davacinin talebi yönünden ise, davali - karsi davaci 164.985.76 TL'nin ticari reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep etmis olup, davalinin bu talepleri; 1- davacinin kendilerinden alip hastalara teslim ettigi ve bedellerini tahsil ettigi malzemeler tutarinin 58.585.64 TL oldugu bundan davacinin hak ettigi 34.730,99 TL'lik komisyon alacaginin tenzili ile kalan 23.854,64 TL'ye iliskin davali mali davaciya hastalar adina teslim ettigi parayi davacinin alip kendilerine ödemedigi iddiasinin davacinin hastalardan ne kadar para tahsil ettiginin ispata muhtaç olup, davali tarafindan bu hususun ispatlanmadigi, 2- yarim kalan tedavilerle ilgili kendilerinin (davali ) katlanmak zorunda kaldiklarini iddia ettikleri tutarla ilgili olarak talep edilen 64.766,37 TL'ye iliskin olarak davacinin davalidan ne kadarlik malzeme aldigi, ne kadarlik eksik malzeme kaldigi ve davalinin bunlarin ne kadarini kendisinin hastalara temin ettigi hususu da davali tarafindan ispati gerekip dosya kapsaminda ispatlanmadigi, davalinin davacidan cari hesaptan dolayi alacakli oldugu miktarin 76.374,74 TL oldugu gerekçesiyle bu miktarin karsi dava tarihi olan 29.03.2010 tarihi itibari ile isleyecek avans faizi ile davaci-karsi davalidan tahsiline karar verilmistir.
Karar, taraf vekilleri tarafindan temyiz edilmistir.
Yargitay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.2013 tarihli, 2012/13-1220 Esas ve 2013/239 Karar sayili ilaminda ifade edildigi gibi, toplumsal hayatin hizla gelismesi sonucu ortaya çikan bazi hukuki sorunlarin çözümünü, klasik borç dogurucu sorumluluk kaynaklari olarak nitelendirilen haksiz fiil, sözlesme ve sebepsiz zenginlesme içerisinde bulabilmek her zaman mümkün degildir. Kanunlarin çözüm öngöremedigi bu tür durumlar için ögretide yeni hukuki müessese ve sorumluluk türleri belirlenmesi yoluna gidilmistir. Bu yeni belirlenen sorumluluk türlerinden olan sözlesme görüsmelerinden dogan sorumluluk (culpa in contrahendo), sözlesme görüsmeleri sirasinda taraflardan birinin digerine dürüstlük kuralina aykiri davranmasi nedeniyle ortaya çikan sorumluluk olarak tanimlanabilir. Zira sözlesme görüsmelerine baslanmakla taraflar arasinda hukuki iliski, baska bir deyisle bir güven iliskisi meydana gelmektedir. Bu güven iliskisi, TMK m. 2'de ifade bulan dürüstlük kurali uyarinca belli ölçüde karsi tarafin çikarlarini gözetme, böylece bildirim, aydinlatma, bos yere güven vermeme, güveni bosa çikarmama gibi birtakim özen yükümlülükleri dogurmaktadir. Bu özen yükümlülüklerine aykiriliga da sözlesmeden kaynaklanan borca aykiriliga iliskin hükümler uygulanmaktadir.
Eldeki asil davaya konu somut uyusmazliga gelindiginde davaci-karsi davali, davali-karsi davaci ile imzalanacak sözlesmeye güvenerek birtakim yatirimlar yaptiklarini, ancak davalinin distribütörlügü baska bir sirkete verdigini iddia ederek yapmis olduklari giderler ve yatirimlardan dolayi ugramis olduklari zararlarin tahsilini istemistir. Tüm dosya kapsami ve özellikle taraflar arasindaki e-mail yazismalari dikkate alindiginda, davaci-karsi davalinin bir sözlesme akdedilecegi güveni ile bazi harcamalar ve yatirimlar yaptigi anlasilmaktadir. Yukaridaki açiklamalar baglaminda davaci-karsi davalinin taleplerine sözlesme görüsmelerinden dogan sorumluluk kurallariyla bakilmasi gerekmektedir. Böyle bir durumda davaci-karsi davali, sözlesme akdedilecegi güveni ile yaptigi, dogrudan uygun illiyet bagi içerisinde olup gerekli harcamalardan dogan zararlarini isteyebilir. Karsi dava bakimindan da davali-karsi davaci, davasina dayanak kildigi alacaklarinin varligini usulüne uygun delillerle ispat etmelidir.
Mahkemece yukarida açiklanan ilke ve açiklamalar çerçevesinde konusunda uzman üç kisilik bir bilirkisi heyetinden taraf iddialarini, savunmalarini, itirazlarini karsilayan, defterleri karsilikli inceleyen, dosyada daha önce alinan raporlari telif eden, varsa asil davada ve karsi davada talep edilen alacaklari dayanaklari ile açiklayan ve hesaplayan Yargitay denetimine elverisli bir rapor alinip deliller hep birlikte degerlendirilerek varilacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazili sekilde hüküm kurulmasi dogru görülmediginden asil davada ve karsi davada kurulan hükümlerin bozulmasi gerekmistir.
SONUÇ : Yukarida açiklanan nedenlerle asil ve karsi davada verilen hükümlerin taraflar yararina BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin simdilik incelenmesine yer olmadigina, vekilleri Yargitay durusmasinda hazir bulunan davaci ve davali yararina 3.050,00 TL durusma vekalet ücretinin birinden alinarak yek digerine verilmesine, ödedikleri pesin temyiz harcinin istekleri halinde temyiz eden taraflara iadesine, 04.03.2021 tarihinde oybirligiyle karar verildi.
kazanci.com.tr