vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff67de02000000f105000001000400T.C. ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI 13. HUKUK DAIRESI E. 2020/605 K. 2022/702 T. 27.4.2022 ITIRAZIN IPTALI ( Cari Hesaptan Dogan Alacak - Protokole Konu Senetlerin Davali Borçlari Için Dava Disi Sirket Tarafindan Verildigi Kabul Edilse Dahi Vadesinde Ödenmeyen Senetlere Iliskin Kur Farkinin Davaci Iddiasina Göre Artik Ticari Iliskinin Tarafi Haline Gelen Dava Disi Sirketten Talep Edilmesi Gerekecegi ) CARI HESAPTAN DOGAN ALACAK ( Davaci Tarafça Dava Dilekçesinde Davalinin Dava Disi Sirketi Kurmasindan Sonra Her Iki Firma Adina da Ticari Iliskisini Devam Ettirdigi Belirtildigi Halde Cevaba Cevap Dilekçesinde Sirketin Kurulmasindan Sonra Ticari Iliskisine Sirket Üzerinden Devam Ettigi Açiklanmakla Vadesinde Ödenmeyen Senetlere Iliskin Kur Farkinin Davaci Iddiasina Göre Artik Ticari Iliskinin Tarafi Haline Gelen Dava Disi Sirketten Talep Edilmesi Geregi ) KUR FARKI TALEBI ( Davacinin Kur Farki Talebi Vadesinde Ödenmeyen Faturalara Degil Protokolde Sözü Edilen ve Vadesinde Ödenmedigi Ileri Sürülen Senetlere Iliskin Olup Protokolde Senetlerin Dava Disi Sirket Tarafindan Kendisinin Borçlari Için Verildigi Belirtildigi Dosya Kapsaminda Senet Suretlerine Rastlanilmadigi ve Davali Ile Baglantisi Tespit Edilememis Oldugundan Senet Bedellerinin Ne Sekilde Ödendigi Üzerinde Durulmadigindan Davaci Kur Farki Alacagi Talebinde Hakli Görülmedigi ) 6102/m.1530 ÖZET : Dava, cari hesaptan dogan alacagin tahsili için baslatilan icra takibine vâki itirazin iptali istemine iliskindir. Çek keside edilmek suretiyle yapilan ödemelerde kur farki istenemez. Ancak dosya kapsamindan ve taraflarin beyanlarindan davalinin faturalara ödemelerinin çekle yapildigi anlasilmaktadir. Kaldi ki davacinin kur farki talebi, vadesinde ödenmeyen faturalara degil, protokolde sözü edilen ve vadesinde ödenmedigi ileri sürülen senetlere iliskin olup, protokolde senetlerin dava disi sirket tarafindan kendisinin borçlari için verildigi belirtilmis, dosya kapsaminda senet suretlerine rastlanilmamis ve davali ile baglantisi tespit edilememis oldugundan senet bedellerinin ne sekilde ödendigi üzerinde durulmamistir. Dolayisiyla davaci kur farki alacagi talebinde hakli görülmemistir. Öte yandan davaci tarafça dava dilekçesinde davalinin dava disi sirketi kurmasindan sonra her iki firma adina da ticari iliskisini devam ettirdigi belirtildigi halde, cevaba cevap dilekçesinde sirketin kurulmasindan sonra ticari iliskisine sirket üzerinden devam ettigi açiklanmistir. Bu durumda söz konusu protokole konu senetlerin davali borçlari için dava disi sirket tarafindan verildigi kabul edilse dahi, vadesinde ödenmeyen senetlere iliskin kur farkinin davaci iddiasina göre artik ticari iliskinin tarafi haline gelen dava disi sirketten talep edilmesi gerekecegi de açiktir.Bu itibarla mahkemece verilen kararda sonucu itibariyle bir isabetsizlik görülmemis olup, hükmün gerekçesinde degisiklik yapilmis oldugundan, davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen kabulüyle hükmün kaldirilmasi ve ayni yönde yeniden hüküm kurulmasi gerektigi kanaatine varilmistir. DAVA : Ilk derece Mahkemesinde yapilan inceleme sonucunda verilen karara karsi istinaf kanun yoluna basvurulmus olmakla dava dosyasi incelendi: TARAFLARIN IDDIA VE SAVUNMASININ ÖZETI: Davaci vekili, taraflar arasinda ticari iliski devam ederken davalinin dava disi ... San. Tic. Ltd. Sti.'yi kurdugunu ve müvekkili ile olan ticari iliskisine her iki firma adina devam ettigini, her iki sirketin cari hesap borcuna iliskin ayri icra takipleri baslatildigini ve ayri davalar açildigini, ancak bu davada ticari iliskinin ve borcun tespiti açisindan ticari defterlerin incelenmesinde açiklayici olmasi amaciyla bu bilginin aktarilmasinda fayda görüldügü, ticari iliskide davalinin aldigi ürünlere karsilik ödemeler yaptigini ancak en son verdigi 3 adet çeki ödeyemedigini, bunun üzerine 21/08/2014 tarihli bir protokol imzalandigini ve davalinin ödemeyecegi çeklere karsilik 12 adet senet verdigini, protokolde TL olarak verilen senetlerin ödeme günündeki kur degerine göre USD karsiliginin cari hesaba isleneceginin taraflarca kabul ve beyan edildigini, davalinin yapmis oldugu ödemelere istinaden müvekkilinin söz konusu senetlerin ödendigi tarihteki döviz kuru üzerinden USD olarak cari hesap kayitlarini tuttugunu, ancak davalinin bakiye borcunu ödemedigini, alacagin tahsili için baslatilan icra takibinin davalinin haksiz itirazi ile durdugunu ileri sürerek itirazin iptali ile takibin devamina karar verilmesini talep ve dava etmistir. Davali vekili, 21/08/2014 tarihli protokol davaci ile dava disi ..Ltd. Sti. arasinda akdedilmis olup müvekkilinin taraf olmadigini, taraflar arasinda döviz kuru üzerinden cari hesap iliskisi kurulmasina dair mutabakata varilmadigini, müvekkilinin çek ödemelerini muntazaman yaptigini, davalinin haksiz kazanç saglama niyetiyle cari hesap kaydini USD üzerinden tuttugunu savunarak davanin reddini istemistir. ILK DERECE MAHKEMESININ KARARININ ÖZETI: Ilk Derece Mahkemesi 06/12/2019 tarih ve 2018/810 Esas 2019/907 Karar sayili Karari ile; "Öncelikle davali gerçek kisi tacir olup, dosyaya sunulan protokol dava disi sirketle akdedilmis olup, dava disi limited sirket ile davali gerçek kisi tacir farkli iki kisilik olmakla, davali o sirketin yetkilisi bile olsa protokol hükümlerinin davali gerçek kisi tacir yönünden baglayici sayilamayacagi açiktir. ..Toplanan tüm deliller, davacinin incelenen ticari defter ve kayitlari kapsaminda yapilan hukuki degerlendirme sonunda, davacinin davaliya düzenledigi faturalarda fatura bedelinin USD karsiliginin, döviz kurunun ve bedelin döviz cinsinden tahsil edileceginin açikça yazili olmasi, davali tarafindan da bu faturalara yapilmis bir itiraz bulunmadigi ve ödemelere yillardir parça parça devam edildigi, böylelikle fatura bedelleri yönünden davacinin yabanci para cinsinden alacagini talep hakki yönünden taraflar arasinda ticari teamül olusturan uygulama bulundugu, bu nedenle davacinin takip talebinde USD cinsinden alacak ve buna uygun 3095 ...4/a faizi talep edebilecegi, ancak davacinin bu uygulama sirasinda hiçbir zaman davaliya kur farki faturasi düzenlemedigi yani lehine olusan kur farklarini faturayla davalidan talep etmedigi ve davaliya bildirmedigi, bu yönden döviz cinsinden tuttugu kayitlarinin vergi ve muhasebe mevzuatina açikça aykiri durumda olmakla sahibi lehine degil aksine sahibi aleyhine delil olusturur durumda oldugu, bu nedenle davali aleyhine hukuki sonuç doguramayacagi, ancak TL cinsinden tuttugu kayitlarinda yer alan bakiye alacagini (11.062,64-TL) takip tarihi itibariyle kur üzerinden USD cinsinden (3,794-USD) talep edebilecegi, takip talebinde takip tarihi sonrasi TTK.md.1530/7'ye göre ticari temerrüt faizi talebinin de dogru olmadigi, alacagini yabanci para cinsinden talep etme yönünde seçimlik hakkini kullanmissa 3095 s.Kanun 4/a'da yabanci para temerrüdü için düzenlenen faizi talep edebilecegi hususlari hep birlikte degerlendirildiginde, asagidaki sekilde davanin kismen kabulüne, bu kisim yönünden alacak likit ve itiraz haksiz oldugundan davacinin icra inkar tazminati talebinin %20 oran üzerinden kabulüne, reddedilen kisim yönünden ise takip baslatmakta davacinin kötüniyeti ispatlanamadigindan davalinin kötüniyet tazminati talebinin reddine karar vermek gerekmistir.” gerekçeleri ile;" 1-Davanin KISMEN KABULÜ ile,Davalinin Istanbul Gaziosmanpasa ...Icra Müdürlügü ... esas takip dosyasina vaki itirazinin kismen iptaline, takibin 2.915,75-USD alacak yönünden 3095 Sayili Kanunun 4-a maddesine göre devlet bankalarinin USD cinsi bir yil vadeli mevduata uyguladigi faiz isletilmek suretiyle devamina, fazlaya iliskin istemin reddine, Alacagin %20'si oraninda 2.210,14-TL icra inkâr tazminatinin davalidan alinarak davaciya verilmesine, Reddedilen kisim yönünden davalinin kötü niyet tazminati talebinin yasal kosullari olusmadigindan reddine, ” karar verilmis ve verilen karara karsi, davaci vekili tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmustur. ILERI SÜRÜLEN ISTINAF SEBEPLERI: Davaci vekili istinaf dilekçesinde özetle; Bilirkisi raporunun hukuken ve teknik olarak bariz hatalar içermekte oldugunu, inceleme kismi ile sonuç kismi arasinda çeliski bulunmakta oldugunu, bu hususta itiraz dilekçesi sunulmasina ragmen mahkemece dikkate alinmadigini, rapor içeriginde müvekkil tarafindan usulüne uygun tutulan USD kayitlarinda davalinin 19.331,04-USD borçlu oldugu tespit edilmesine ragmen, kanaat bölümünde USD açisindan degerlendirme yapilmamasinin TL olarak borç tespit edilmesinin hatali oldugunu, kaldi ki miktari kabul anlamina gelmemekle birlikte, TL cinsinden belirleme yapilacak ise de, degerlendirme kisminda 19.331,04-USD nin TCMB kuru dikkate alinarak TL karsiligi 56.464,03-TL olarak belirtilmesine ragmen, raporun kanaat kisminda bu hususta neden degerlendirme yapilmadiginin da açiklanmadigini, yine bilirkisi raporunda taraflar arasinda hesaplarin döviz olarak tutulmasinin yerlesik uygulama (teamül) haline geldigi, faturalar üzerine döviz tahsilatina iliskin notlar düsüldügü tespit edilmesine ragmen, bu degerlendirmenin aksi sekilde USD cinsinden kur farki talep edilmesinin hayatin olagan akisina aykiri olacagi seklinde degerlendirme yapilmasi da çeliskili ve hatali oldugunu, Kur farki faturasi düzenlenmemis olmasinin borcun varligini ortadan kaldirmayacagini, Yargitay içtihatlarinda da kabul edildigi üzere kur farki alacaginin talep edilebilmesi için taraflar arasinda bir sözlesme ve yahut uygulama bulunmasinin gerektigini, taraflar arasinda kur farkina iliskin herhangi bir sözlesme bulunmamasi, kur farkina iliskin fatura düzenlenmemis olmasi halinde de, taraflar arasindaki satis faturalarindan mallarin döviz karsiligi satildiginin anlasilmasi halinde kur farki alacagi talep edilebilecegini, Yargitay 19. H.D. 2017/3549 E., 2018/4033 K. 11.09.2018 tarihli kararinin da bu yönde oldugunu, Alacaklinin USD cinsinden talepte bulunabilecegi tespit edilmesine ragmen Türk lirasi cinsinden hesaplama yapilmasinin hatali oldugunu, kaldi ki bilirkisi müvekkili alacaginin TL karsiliginin 19.331,04*2,9209=56.464,03-TL oldugu belirtilmesine ragmen dikkate alinmadigini belirterek hükmün kaldirilmasini istemistir. ISTINAF SEBEPLERININ DEGERLENDIRILMESI: HMK'nin 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sinirli olarak ve kamu düzenine aykirilik görüldügü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapilmistir. Dava, cari hesaptan dogan alacagin tahsili için baslatilan icra takibine vâki itirazin iptali istemine iliskin olup, mahkemece yukarida açiklanan nedenlerle davanin kismen kabulüne karar verilmistir. Davaci, taraflar arasinda ticari iliskide davalinin aldigi ürünlere karsilik verdigi 3 adet çeki ödeyemedigini, bunun üzerine 21/08/2014 tarihli bir protokol imzalandigini ve davalinin çeklere karsilik 12 adet senet verdigini, protokolde TL olarak verilen senetlerin ödeme günündeki kur degerine göre USD karsiliginin cari hesaba isleneceginin taraflarca kabul ve beyan edildigini, davalinin yapmis oldugu ödemelere istinaden kendisinin söz konusu senetlerin ödendigi tarihteki döviz kuru üzerinden USD olarak cari hesap kayitlarini tuttugunu, ancak davalinin bakiye borcunu ödemedigini ileri sürmüs, davali ise, protokolün dava disi sirket ile akdedilmis olmasi nedeniyle kendisini baglamadigini, taraflar arasinda döviz kuru üzerinden cari hesap iliskisi kurulmasina dair mutabakata varilmadigini, kendisinin çek ödemelerini muntazaman yaptigini savunmustur.Mahkemece dosya kapsaminda mevcut 21/08/2014 tarihli protokolün davaci ile davalinin yetkilisi oldugu dava disi …Ltd. Sti. arasinda akdedilmis olmasi nedeniyle davaliyi baglamayacagi kabul edilmis olup, davaci tarafça bu tespit istinaf konusu edilmemistir. Taraflarin ticari defterlerinin incelenmesine karar verilmis olup, davali taraf ticari defterlerini sunmadigindan incelenememis, davaci tarafça sunulan ticari ve dayanak belgeler incelenmistir. Buna göre taraflar arasindaki ticari iliskinin 2013 yili öncesinde basladigi anlasilmaktadir, davaci tarafindan davali adina düzenlenen 2013 tarihli faturalarin alt kisimlarinda faturalarin USD karsiligi ve faturalarin döviz olarak tahsil edilecegi belirtilmis olup, bu açiklama uyarinca davaci tarafça vadesinde yapilmayan ödemeler nedeniyle kur farki talep edebilecektir. Kur farki alacaginin faturalandirilmamis olmasi davacinin vergisel yükümlülügüne aykirilik teskil edebilecek ise de, alacagin talep edilmesine engel teskil etmeyecek oldugundan mahkemenin bu yöndeki gerekçesine itibar edilmemistir. Ne var ki çek keside edilmek suretiyle yapilan ödemelerde kur farki istenemez(Yargitay 19.Hukuk Dairesi'nin 05/12/2019 tarih 2018/965 E., 2019/5447 K. sayili emsal karari). Ancak dosya kapsamindan ve taraflarin beyanlarindan davalinin faturalara ödemelerinin çekle yapildigi anlasilmaktadir. Kaldi ki davacinin kur farki talebi, vadesinde ödenmeyen faturalara degil, protokolde sözü edilen ve vadesinde ödenmedigi ileri sürülen senetlere iliskin olup, protokolde senetlerin dava disi sirket tarafindan kendisinin borçlari için verildigi belirtilmis, dosya kapsaminda senet suretlerine rastlanilmamis ve davali ile baglantisi tespit edilememis oldugundan senet bedellerinin ne sekilde ödendigi üzerinde durulmamistir. Dolayisiyla davaci kur farki alacagi talebinde hakli görülmemistir. Öte yandan davaci tarafça dava dilekçesinde davalinin dava disi ... ..Ltd. Sti.'ni kurmasindan sonra her iki firma adina da ticari iliskisini devam ettirdigi belirtildigi halde, cevaba cevap dilekçesinde sirketin kurulmasindan sonra ticari iliskisine sirket üzerinden devam ettigi açiklanmistir. Bu durumda söz konusu protokole konu senetlerin davali borçlari için dava disi sirket tarafindan verildigi kabul edilse dahi, vadesinde ödenmeyen senetlere iliskin kur farkinin davaci iddiasina göre artik ticari iliskinin tarafi haline gelen dava disi sirketten talep edilmesi gerekecegi de açiktir.Bu itibarla mahkemece verilen kararda sonucu itibariyle bir isabetsizlik görülmemis olup, hükmün gerekçesinde degisiklik yapilmis oldugundan, davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen kabulüyle hükmün kaldirilmasi ve ayni yönde yeniden hüküm kurulmasi gerektigi kanaatine varilarak asagidaki hüküm kurulmustur. SONUÇ : Yukarida açiklanan nedenlerle; Davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen KABULÜ ile; Istanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 06/12/2019 tarih ve 2018/810 Esas - 2019/907 Karar sayili kararinin HMK'nin 353/1-b2 maddesi uyarinca KALDIRILMASINA, Dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle; 1-Davanin KISMEN KABULÜNE, Davalinin Istanbul Gaziosmanpasa ...Icra Müdürlügü ... esas takip dosyasina vaki itirazinin kismen iptaline, takibin 2.915,75-USD alacak yönünden 3095 Sayili Kanunun 4-a maddesine göre devlet bankalarinin USD cinsi bir yil vadeli mevduata uyguladigi faiz isletilmek suretiyle devamina, fazlaya iliskin istemin reddine, Alacagin %20'si oraninda 2.210,14-TL icra inkâr tazminatinin davalidan alinarak davaciya verilmesine, Reddedilen kisim yönünden davalinin kötü niyet tazminati talebinin yasal kosullari olusmadigindan reddine, ILK DERECE MAHKEMESI YÖNÜNDEN: 2-Karar tarihi itibariyle alinmasi gereken 755,68.TL karar ve ilam harcinin davaci tarafindan pesin olarak yatirilan 884,86.TL harçtan mahsubu ile 129,18.TL fazla harcin talep halinde davaciya iadesine, 3-Davaci tarafça yapilan ve red-kabul oranina göre hesaplanan 230,00- TL yargilama gideri (1.400,00- TL bilirkisi ücreti, 133,95-TL posta masrafi) ile 791,58- TL harcin toplami (35,90-TL basvuru harci+ 884,86 pesin harç) 1.021,58-TL'nin davalidan alinarak davaciya verilmesine, bakiyesinin davaci üzerinde birakilmasina, 4-Davaci kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarinca kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 5.100,00.TL vekalet ücretinin davalidan alinarak davaciya verilmesine, 5-Davali kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarinca ret edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 8.887,59 TL vekalet ücretinin davacidan alinarak davaliya verilmesine, 6-Bakiye gider avansi varsa talep halinde yatiran tarafa iadesine, ISTINAF YÖNÜNDEN: 7-Harçlar Kanunu geregince istinaf eden tarafindan yatirilan istinaf kanun yoluna basvurma harçlarinin hazineye gelir kaydina, istinaf karar harcinin talep halinde iadesine, 8-Davaci tarafindan istinaf asamasinda sarf edilen giderlerin istinafindaki haklilik durumuna göre davaci üzerinde birakilmasina, 9-Artan gider avansi varsa talep halinde avansi yatiran tarafa iadesine, 10-Kararin ilk derece mahkemesince taraflara teblige gönderilmesine, Dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda 27/04/2022 tarihinde HMK' nin 362/1-a maddesi geregince kesin olarak oybirligi ile karar verildi. kazanci.com.tr
T.C. ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI 13. HUKUK DAIRESI E. 2020/605 K. 2022/702 T. 27.4.2022
ITIRAZIN IPTALI ( Cari Hesaptan Dogan Alacak - Protokole Konu Senetlerin Davali Borçlari Için Dava Disi Sirket Tarafindan Verildigi Kabul Edilse Dahi Vadesinde Ödenmeyen Senetlere Iliskin Kur Farkinin Davaci Iddiasina Göre Artik Ticari Iliskinin Tarafi Haline Gelen Dava Disi Sirketten Talep Edilmesi Gerekecegi )
CARI HESAPTAN DOGAN ALACAK ( Davaci Tarafça Dava Dilekçesinde Davalinin Dava Disi Sirketi Kurmasindan Sonra Her Iki Firma Adina da Ticari Iliskisini Devam Ettirdigi Belirtildigi Halde Cevaba Cevap Dilekçesinde Sirketin Kurulmasindan Sonra Ticari Iliskisine Sirket Üzerinden Devam Ettigi Açiklanmakla Vadesinde Ödenmeyen Senetlere Iliskin Kur Farkinin Davaci Iddiasina Göre Artik Ticari Iliskinin Tarafi Haline Gelen Dava Disi Sirketten Talep Edilmesi Geregi )
KUR FARKI TALEBI ( Davacinin Kur Farki Talebi Vadesinde Ödenmeyen Faturalara Degil Protokolde Sözü Edilen ve Vadesinde Ödenmedigi Ileri Sürülen Senetlere Iliskin Olup Protokolde Senetlerin Dava Disi Sirket Tarafindan Kendisinin Borçlari Için Verildigi Belirtildigi Dosya Kapsaminda Senet Suretlerine Rastlanilmadigi ve Davali Ile Baglantisi Tespit Edilememis Oldugundan Senet Bedellerinin Ne Sekilde Ödendigi Üzerinde Durulmadigindan Davaci Kur Farki Alacagi Talebinde Hakli Görülmedigi )
6102/m.1530
ÖZET : Dava, cari hesaptan dogan alacagin tahsili için baslatilan icra takibine vâki itirazin iptali istemine iliskindir.
Çek keside edilmek suretiyle yapilan ödemelerde kur farki istenemez. Ancak dosya kapsamindan ve taraflarin beyanlarindan davalinin faturalara ödemelerinin çekle yapildigi anlasilmaktadir. Kaldi ki davacinin kur farki talebi, vadesinde ödenmeyen faturalara degil, protokolde sözü edilen ve vadesinde ödenmedigi ileri sürülen senetlere iliskin olup, protokolde senetlerin dava disi sirket tarafindan kendisinin borçlari için verildigi belirtilmis, dosya kapsaminda senet suretlerine rastlanilmamis ve davali ile baglantisi tespit edilememis oldugundan senet bedellerinin ne sekilde ödendigi üzerinde durulmamistir. Dolayisiyla davaci kur farki alacagi talebinde hakli görülmemistir. Öte yandan davaci tarafça dava dilekçesinde davalinin dava disi sirketi kurmasindan sonra her iki firma adina da ticari iliskisini devam ettirdigi belirtildigi halde, cevaba cevap dilekçesinde sirketin kurulmasindan sonra ticari iliskisine sirket üzerinden devam ettigi açiklanmistir. Bu durumda söz konusu protokole konu senetlerin davali borçlari için dava disi sirket tarafindan verildigi kabul edilse dahi, vadesinde ödenmeyen senetlere iliskin kur farkinin davaci iddiasina göre artik ticari iliskinin tarafi haline gelen dava disi sirketten talep edilmesi gerekecegi de açiktir.Bu itibarla mahkemece verilen kararda sonucu itibariyle bir isabetsizlik görülmemis olup, hükmün gerekçesinde degisiklik yapilmis oldugundan, davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen kabulüyle hükmün kaldirilmasi ve ayni yönde yeniden hüküm kurulmasi gerektigi kanaatine varilmistir.
DAVA : Ilk derece Mahkemesinde yapilan inceleme sonucunda verilen karara karsi istinaf kanun yoluna basvurulmus olmakla dava dosyasi incelendi:
TARAFLARIN IDDIA VE SAVUNMASININ ÖZETI: Davaci vekili, taraflar arasinda ticari iliski devam ederken davalinin dava disi ... San. Tic. Ltd. Sti.'yi kurdugunu ve müvekkili ile olan ticari iliskisine her iki firma adina devam ettigini, her iki sirketin cari hesap borcuna iliskin ayri icra takipleri baslatildigini ve ayri davalar açildigini, ancak bu davada ticari iliskinin ve borcun tespiti açisindan ticari defterlerin incelenmesinde açiklayici olmasi amaciyla bu bilginin aktarilmasinda fayda görüldügü, ticari iliskide davalinin aldigi ürünlere karsilik ödemeler yaptigini ancak en son verdigi 3 adet çeki ödeyemedigini, bunun üzerine 21/08/2014 tarihli bir protokol imzalandigini ve davalinin ödemeyecegi çeklere karsilik 12 adet senet verdigini, protokolde TL olarak verilen senetlerin ödeme günündeki kur degerine göre USD karsiliginin cari hesaba isleneceginin taraflarca kabul ve beyan edildigini, davalinin yapmis oldugu ödemelere istinaden müvekkilinin söz konusu senetlerin ödendigi tarihteki döviz kuru üzerinden USD olarak cari hesap kayitlarini tuttugunu, ancak davalinin bakiye borcunu ödemedigini, alacagin tahsili için baslatilan icra takibinin davalinin haksiz itirazi ile durdugunu ileri sürerek itirazin iptali ile takibin devamina karar verilmesini talep ve dava etmistir. Davali vekili, 21/08/2014 tarihli protokol davaci ile dava disi ..Ltd. Sti. arasinda akdedilmis olup müvekkilinin taraf olmadigini, taraflar arasinda döviz kuru üzerinden cari hesap iliskisi kurulmasina dair mutabakata varilmadigini, müvekkilinin çek ödemelerini muntazaman yaptigini, davalinin haksiz kazanç saglama niyetiyle cari hesap kaydini USD üzerinden tuttugunu savunarak davanin reddini istemistir.
ILK DERECE MAHKEMESININ KARARININ ÖZETI: Ilk Derece Mahkemesi 06/12/2019 tarih ve 2018/810 Esas 2019/907 Karar sayili Karari ile; "Öncelikle davali gerçek kisi tacir olup, dosyaya sunulan protokol dava disi sirketle akdedilmis olup, dava disi limited sirket ile davali gerçek kisi tacir farkli iki kisilik olmakla, davali o sirketin yetkilisi bile olsa protokol hükümlerinin davali gerçek kisi tacir yönünden baglayici sayilamayacagi açiktir. ..Toplanan tüm deliller, davacinin incelenen ticari defter ve kayitlari kapsaminda yapilan hukuki degerlendirme sonunda, davacinin davaliya düzenledigi faturalarda fatura bedelinin USD karsiliginin, döviz kurunun ve bedelin döviz cinsinden tahsil edileceginin açikça yazili olmasi, davali tarafindan da bu faturalara yapilmis bir itiraz bulunmadigi ve ödemelere yillardir parça parça devam edildigi, böylelikle fatura bedelleri yönünden davacinin yabanci para cinsinden alacagini talep hakki yönünden taraflar arasinda ticari teamül olusturan uygulama bulundugu, bu nedenle davacinin takip talebinde USD cinsinden alacak ve buna uygun 3095 ...4/a faizi talep edebilecegi, ancak davacinin bu uygulama sirasinda hiçbir zaman davaliya kur farki faturasi düzenlemedigi yani lehine olusan kur farklarini faturayla davalidan talep etmedigi ve davaliya bildirmedigi, bu yönden döviz cinsinden tuttugu kayitlarinin vergi ve muhasebe mevzuatina açikça aykiri durumda olmakla sahibi lehine degil aksine sahibi aleyhine delil olusturur durumda oldugu, bu nedenle davali aleyhine hukuki sonuç doguramayacagi, ancak TL cinsinden tuttugu kayitlarinda yer alan bakiye alacagini (11.062,64-TL) takip tarihi itibariyle kur üzerinden USD cinsinden (3,794-USD) talep edebilecegi, takip talebinde takip tarihi sonrasi TTK.md.1530/7'ye göre ticari temerrüt faizi talebinin de dogru olmadigi, alacagini yabanci para cinsinden talep etme yönünde seçimlik hakkini kullanmissa 3095 s.Kanun 4/a'da yabanci para temerrüdü için düzenlenen faizi talep edebilecegi hususlari hep birlikte degerlendirildiginde, asagidaki sekilde davanin kismen kabulüne, bu kisim yönünden alacak likit ve itiraz haksiz oldugundan davacinin icra inkar tazminati talebinin %20 oran üzerinden kabulüne, reddedilen kisim yönünden ise takip baslatmakta davacinin kötüniyeti ispatlanamadigindan davalinin kötüniyet tazminati talebinin reddine karar vermek gerekmistir.” gerekçeleri ile;" 1-Davanin KISMEN KABULÜ ile,Davalinin Istanbul Gaziosmanpasa ...Icra Müdürlügü ... esas takip dosyasina vaki itirazinin kismen iptaline, takibin 2.915,75-USD alacak yönünden 3095 Sayili Kanunun 4-a maddesine göre devlet bankalarinin USD cinsi bir yil vadeli mevduata uyguladigi faiz isletilmek suretiyle devamina, fazlaya iliskin istemin reddine, Alacagin %20'si oraninda 2.210,14-TL icra inkâr tazminatinin davalidan alinarak davaciya verilmesine, Reddedilen kisim yönünden davalinin kötü niyet tazminati talebinin yasal kosullari olusmadigindan reddine, ” karar verilmis ve verilen karara karsi, davaci vekili tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmustur.
ILERI SÜRÜLEN ISTINAF SEBEPLERI: Davaci vekili istinaf dilekçesinde özetle; Bilirkisi raporunun hukuken ve teknik olarak bariz hatalar içermekte oldugunu, inceleme kismi ile sonuç kismi arasinda çeliski bulunmakta oldugunu, bu hususta itiraz dilekçesi sunulmasina ragmen mahkemece dikkate alinmadigini, rapor içeriginde müvekkil tarafindan usulüne uygun tutulan USD kayitlarinda davalinin 19.331,04-USD borçlu oldugu tespit edilmesine ragmen, kanaat bölümünde USD açisindan degerlendirme yapilmamasinin TL olarak borç tespit edilmesinin hatali oldugunu, kaldi ki miktari kabul anlamina gelmemekle birlikte, TL cinsinden belirleme yapilacak ise de, degerlendirme kisminda 19.331,04-USD nin TCMB kuru dikkate alinarak TL karsiligi 56.464,03-TL olarak belirtilmesine ragmen, raporun kanaat kisminda bu hususta neden degerlendirme yapilmadiginin da açiklanmadigini, yine bilirkisi raporunda taraflar arasinda hesaplarin döviz olarak tutulmasinin yerlesik uygulama (teamül) haline geldigi, faturalar üzerine döviz tahsilatina iliskin notlar düsüldügü tespit edilmesine ragmen, bu degerlendirmenin aksi sekilde USD cinsinden kur farki talep edilmesinin hayatin olagan akisina aykiri olacagi seklinde degerlendirme yapilmasi da çeliskili ve hatali oldugunu, Kur farki faturasi düzenlenmemis olmasinin borcun varligini ortadan kaldirmayacagini, Yargitay içtihatlarinda da kabul edildigi üzere kur farki alacaginin talep edilebilmesi için taraflar arasinda bir sözlesme ve yahut uygulama bulunmasinin gerektigini, taraflar arasinda kur farkina iliskin herhangi bir sözlesme bulunmamasi, kur farkina iliskin fatura düzenlenmemis olmasi halinde de, taraflar arasindaki satis faturalarindan mallarin döviz karsiligi satildiginin anlasilmasi halinde kur farki alacagi talep edilebilecegini, Yargitay 19. H.D. 2017/3549 E., 2018/4033 K. 11.09.2018 tarihli kararinin da bu yönde oldugunu, Alacaklinin USD cinsinden talepte bulunabilecegi tespit edilmesine ragmen Türk lirasi cinsinden hesaplama yapilmasinin hatali oldugunu, kaldi ki bilirkisi müvekkili alacaginin TL karsiliginin 19.331,04*2,9209=56.464,03-TL oldugu belirtilmesine ragmen dikkate alinmadigini belirterek hükmün kaldirilmasini istemistir.
ISTINAF SEBEPLERININ DEGERLENDIRILMESI: HMK'nin 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sinirli olarak ve kamu düzenine aykirilik görüldügü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapilmistir.
Dava, cari hesaptan dogan alacagin tahsili için baslatilan icra takibine vâki itirazin iptali istemine iliskin olup, mahkemece yukarida açiklanan nedenlerle davanin kismen kabulüne karar verilmistir.
Davaci, taraflar arasinda ticari iliskide davalinin aldigi ürünlere karsilik verdigi 3 adet çeki ödeyemedigini, bunun üzerine 21/08/2014 tarihli bir protokol imzalandigini ve davalinin çeklere karsilik 12 adet senet verdigini, protokolde TL olarak verilen senetlerin ödeme günündeki kur degerine göre USD karsiliginin cari hesaba isleneceginin taraflarca kabul ve beyan edildigini, davalinin yapmis oldugu ödemelere istinaden kendisinin söz konusu senetlerin ödendigi tarihteki döviz kuru üzerinden USD olarak cari hesap kayitlarini tuttugunu, ancak davalinin bakiye borcunu ödemedigini ileri sürmüs, davali ise, protokolün dava disi sirket ile akdedilmis olmasi nedeniyle kendisini baglamadigini, taraflar arasinda döviz kuru üzerinden cari hesap iliskisi kurulmasina dair mutabakata varilmadigini, kendisinin çek ödemelerini muntazaman yaptigini savunmustur.Mahkemece dosya kapsaminda mevcut 21/08/2014 tarihli protokolün davaci ile davalinin yetkilisi oldugu dava disi …Ltd. Sti. arasinda akdedilmis olmasi nedeniyle davaliyi baglamayacagi kabul edilmis olup, davaci tarafça bu tespit istinaf konusu edilmemistir. Taraflarin ticari defterlerinin incelenmesine karar verilmis olup, davali taraf ticari defterlerini sunmadigindan incelenememis, davaci tarafça sunulan ticari ve dayanak belgeler incelenmistir. Buna göre taraflar arasindaki ticari iliskinin 2013 yili öncesinde basladigi anlasilmaktadir, davaci tarafindan davali adina düzenlenen 2013 tarihli faturalarin alt kisimlarinda faturalarin USD karsiligi ve faturalarin döviz olarak tahsil edilecegi belirtilmis olup, bu açiklama uyarinca davaci tarafça vadesinde yapilmayan ödemeler nedeniyle kur farki talep edebilecektir. Kur farki alacaginin faturalandirilmamis olmasi davacinin vergisel yükümlülügüne aykirilik teskil edebilecek ise de, alacagin talep edilmesine engel teskil etmeyecek oldugundan mahkemenin bu yöndeki gerekçesine itibar edilmemistir. Ne var ki çek keside edilmek suretiyle yapilan ödemelerde kur farki istenemez(Yargitay 19.Hukuk Dairesi'nin 05/12/2019 tarih 2018/965 E., 2019/5447 K. sayili emsal karari). Ancak dosya kapsamindan ve taraflarin beyanlarindan davalinin faturalara ödemelerinin çekle yapildigi anlasilmaktadir. Kaldi ki davacinin kur farki talebi, vadesinde ödenmeyen faturalara degil, protokolde sözü edilen ve vadesinde ödenmedigi ileri sürülen senetlere iliskin olup, protokolde senetlerin dava disi sirket tarafindan kendisinin borçlari için verildigi belirtilmis, dosya kapsaminda senet suretlerine rastlanilmamis ve davali ile baglantisi tespit edilememis oldugundan senet bedellerinin ne sekilde ödendigi üzerinde durulmamistir. Dolayisiyla davaci kur farki alacagi talebinde hakli görülmemistir. Öte yandan davaci tarafça dava dilekçesinde davalinin dava disi ... ..Ltd. Sti.'ni kurmasindan sonra her iki firma adina da ticari iliskisini devam ettirdigi belirtildigi halde, cevaba cevap dilekçesinde sirketin kurulmasindan sonra ticari iliskisine sirket üzerinden devam ettigi açiklanmistir.
Bu durumda söz konusu protokole konu senetlerin davali borçlari için dava disi sirket tarafindan verildigi kabul edilse dahi, vadesinde ödenmeyen senetlere iliskin kur farkinin davaci iddiasina göre artik ticari iliskinin tarafi haline gelen dava disi sirketten talep edilmesi gerekecegi de açiktir.Bu itibarla mahkemece verilen kararda sonucu itibariyle bir isabetsizlik görülmemis olup, hükmün gerekçesinde degisiklik yapilmis oldugundan, davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen kabulüyle hükmün kaldirilmasi ve ayni yönde yeniden hüküm kurulmasi gerektigi kanaatine varilarak asagidaki hüküm kurulmustur.
SONUÇ : Yukarida açiklanan nedenlerle;
Davaci vekilinin istinaf basvurusunun usulen KABULÜ ile; Istanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 06/12/2019 tarih ve 2018/810 Esas - 2019/907 Karar sayili kararinin HMK'nin 353/1-b2 maddesi uyarinca KALDIRILMASINA, Dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle;
1-Davanin KISMEN KABULÜNE, Davalinin Istanbul Gaziosmanpasa ...Icra Müdürlügü ... esas takip dosyasina vaki itirazinin kismen iptaline, takibin 2.915,75-USD alacak yönünden 3095 Sayili Kanunun 4-a maddesine göre devlet bankalarinin USD cinsi bir yil vadeli mevduata uyguladigi faiz isletilmek suretiyle devamina, fazlaya iliskin istemin reddine,
Alacagin %20'si oraninda 2.210,14-TL icra inkâr tazminatinin davalidan alinarak davaciya verilmesine, Reddedilen kisim yönünden davalinin kötü niyet tazminati talebinin yasal kosullari olusmadigindan reddine,
ILK DERECE MAHKEMESI YÖNÜNDEN:
2-Karar tarihi itibariyle alinmasi gereken 755,68.TL karar ve ilam harcinin davaci tarafindan pesin olarak yatirilan 884,86.TL harçtan mahsubu ile 129,18.TL fazla harcin talep halinde davaciya iadesine,
3-Davaci tarafça yapilan ve red-kabul oranina göre hesaplanan 230,00- TL yargilama gideri (1.400,00- TL bilirkisi ücreti, 133,95-TL posta masrafi) ile 791,58- TL harcin toplami (35,90-TL basvuru harci+ 884,86 pesin harç) 1.021,58-TL'nin davalidan alinarak davaciya verilmesine, bakiyesinin davaci üzerinde birakilmasina,
4-Davaci kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarinca kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 5.100,00.TL vekalet ücretinin davalidan alinarak davaciya verilmesine,
5-Davali kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarinca ret edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 8.887,59 TL vekalet ücretinin davacidan alinarak davaliya verilmesine,
6-Bakiye gider avansi varsa talep halinde yatiran tarafa iadesine,
ISTINAF YÖNÜNDEN:
7-Harçlar Kanunu geregince istinaf eden tarafindan yatirilan istinaf kanun yoluna basvurma harçlarinin hazineye gelir kaydina, istinaf karar harcinin talep halinde iadesine,
8-Davaci tarafindan istinaf asamasinda sarf edilen giderlerin istinafindaki haklilik durumuna göre davaci üzerinde birakilmasina,
9-Artan gider avansi varsa talep halinde avansi yatiran tarafa iadesine,
10-Kararin ilk derece mahkemesince taraflara teblige gönderilmesine, Dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda 27/04/2022 tarihinde HMK' nin 362/1-a maddesi geregince kesin olarak oybirligi ile karar verildi.
kazanci.com.tr