vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff989400000000d901000001000200Kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez. T.C. YARGITAY 8. HUKUK DAIRESI E. 2017/5598 K. 2018/12782 T. 16.5.2018 ITIRAZIN KALDIRILMASI Alacakli Tarafça Kira Ödemesi Olarak Kabul Edilmeyen Ödeme Tarihi Itibariyle Sirket Yönetim Kurulu Üyesi Olup Sirketi Temsile Yetkisi Bulunmayana Yapilan Ödemelerin Davali Borçlulari Borcundan Kurtarmayacagi - Somut Olayda Davali Kiralanani Tahliye Ederek Anahtari Teslim Ettigini Ileri Sürdügüne Göre Bu Durumu Davalinin Kanitlamasi Gerekecegi KIRALANANIN TAHLIYESI Kiralananin Tahliye Edildiginin Yani Kiracinin Kiralanani Iade Borcunu Yerine Getirdiginin Kabul Edilebilmesi Için Kiralananin Fiilen Bosaltilmasi Yeterli Olmayip Anahtarin da Kiralayana Teslim Edilmesi Gerektigi/Kiralayanin Anahtari Teslim Almaktan Kaçinmasi veya Baska Bir Sebeple Anahtarin Teslim Edilememesi Durumunda Mahkemeden Tevdi Mahalli Karari Alinmasi ve Anahtarin Mahkemece Belirlenen Yere Teslim Edilmesi Gerektigi ANAHTAR TESLIM Anahtarin Teslimine Dair Tutanagin Kiralayana Teblig Edildigi Tarihin Anahtar Teslim Tarihi Sayilacagi/Kiracinin Kiralanani Iade Borcunun Ancak Bu Sekilde Durumun Kiralayana Bildirildigi Tarihte Son Bulacagi Aksi Takdirde Kiracinin Kira Parasini Ödemek de Dahil Olmak Üzere Sözlesmeden Kaynaklanan Yükümlülüklerinin Devam Edecegi KIRA SÖZLESMESINDE TAHLIYE TAAHHÜDÜ Sözlesmenin Özel Sartlar Maddesi Ile Tahliye Taahhüdü Imzalandigi/Söz Konusu Hükmün Kiralananin Kira Süresi Sonunda Tahliye Edilmesini Amaçlayan Tahliyeye Zorlayan Tahliye Taahhütnamesi Niteliginde Oldugu - Ne Var Ki Kira Sözlesmesi Ile Verilen Tahliye Taahhüdü Kiracinin Müzayakasi Altinda Verilmis Oldugundan Geçerli Bir Tahliye Taahhüdü Olarak Kabul Edilmedigi/Sözlesmede Kararlastirilan Cezai Sart Geçersiz Bir Tahliye Taahhüdüne Dayali Oldugundan Tahliye Taahhüdü Ile Birlikte Verilen Cezai Sartin Geçerli Oldugundan Söz Edilemeyecegi KIRA SÖZLESMESINDE DÜZENLENEN CEZAI SART Yerlesik Içtihatlar Geregince Kira Sözlesmesi Ile Verilen Tahliye Taahhüdü Kiracinin Müzayakasi Altinda Verilmis Oldugundan Geçerli Bir Tahliye Taahhüdü Olarak Kabul Edilmemekte Olup Sözlesmede Kararlastirilan Cezai Sart Geçersiz Bir Tahliye Taahhüdüne Dayali Oldugundan Tahliye Taahhüdü Ile Birlikte Verilen Cezai Sartin Geçerli Oldugundan Söz Edilemeyecegi ve Cezai Sartin Tahsiline Karar Verilemeyecegi 2004/m. 269/c DAVA ÖZETI : 1- Alacakli tarafça kira ödemesi olarak kabul edilmeyen, ödeme tarihi itibariyle sirket yönetim kurulu üyesi olup sirketi temsile yetkisi bulunmayana yapilan ödemeler davali borçlulari borcundan kurtarmaz. 2- Sözlesmenin özel sartlar 3.3.maddesiyle “Sözlesme uzatilamaz. Kiraci 30.10.2008 tarihinde 1 gün geciktirmeksizin gayrimenkulü tahliye edecegini ve teslim aldigi halde geri iade edecegini beyan ve taahhüt eder ve bu konuda tahliye taahhüdü imzalamistir. Her geciktigi gün için günlük 500 TL ödemeyi kabul ve taahhüt eder” düzenlemesine yer verilmistir. Bu haliyle söz konusu hüküm, kiralananin kira süresi sonunda tahliye edilmesini amaçlayan, tahliyeye zorlayan tahliye taahhütnamesi niteligindedir. Ne var ki yerlesik içtihatlar geregince kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali vd. niteliginde oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez. 3-Dosya kapsamindan anahtar teslim tutanagin davaci alacakliya 24.03.2009 tarihinde teblig edildigi anlasilmakla, anahtarlarin da bu tarihte teslim edildiginin kabulü gerekir. Bu durumda her ne kadar davaci alacakli sözlesmenin 3.3. maddesi uyarinca cezai sart alacaginin tahsilini isteyemez ise de, kiralananin teslim edildigi 24.03.2009 tarihine kadarki kira alacaklarinin tahsilini isteyebilir.Bu durumda mahkemece borca itiraz eden davali kiralanani 24.03.2009 tarihinden önce tahliye ettigini ve kira bedelinin ödendigini veya sair bir sebeple istenemeyecegini IIK'nun 269/c maddesindeki belgelerle ispat edemedigine göre, mahkemece sözlesmede belirlenen kira miktari üzerinden 01.05.2008 tarihinden 24.03.2009 tarihine kadar hesaplanan ve ödenmesi gereken kira alacagi ve islemis faizi üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi gerekirken, davanin kismen kabulü ile, 7.560,00 TL üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi dogru degildir. DAVA : Taraflar arasinda görülen ve yukarda açiklanan davada yapilan yargilama sonunda Mahkemece, davanin kismen kabulüne karar verilmis olup hükmün davaci vekili ve davalilar vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, geregi düsünüldü: KARAR : Davaci alacakli 01.05.2008 baslangiç tarihli yazili kira akdine dayanarak 30.10.2009 tarihinde baslattigi icra takibi ile 6 aylik kira bedeli 49.580,00 TL, 01.05.2008 - 30.10.2009 dönemi islemis faizi 44.951 TL, sözlesmenin 3.3.maddesi uyarinca 01.11.2008 - 23.03.2009 dönemi kira bedeli 71.500 TL, 24.03.2009 - 30.10.2009 dönemi islemis faizi 26.216,67 TL, 1.062,00 TL damga vergisi olmak üzere toplam 193.309,67 TL'nin tahsilini talep etmis, ödeme emri davali borçlu kiraci ve kefile 12.11.2009 tarihinde teblig edilmistir. Davali borçlular vekili 17.11.2009 tarihli itiraz dilekçesinde, müvekkillerinin alacakli oldugunu iddia eden kiralayana hiçbir borçlarinin bulunmadigini, müvekkillerinin üzerlerine düsen kira bedeli olan 42.000 TL + KDV'lik edimin tamamini yerine getirdiklerini ve gereken belgeleri de alacakli sirket yetkilisinden aldiklarini, müvekkili kiracinin 30.10.2008 tarihinde kiralanani bosalttigini ve anahtarlari da kiralayan sirketin merkezine götürerek imza karsiliginda teslim alinmasini istedigini, ancak sirket yetkililerinin bu husustaki olumsuz beyani üzerine Sulh Hukuk Mahkemesi d.is sayili dosyasi ile tespit yapildigini ve anahtar tesliminin yapildigini, yani taraflar arasindaki kiracilik iliskisinin bitis tarihinin 30.10.2008 tarihi oldugunu, bu tarihten sonraki döneme ait kira bedellerinin istenemeyecegini, ayrica talep edilen faize de itiraz ettiklerini, alacak olmadigi gibi isletilen faizin de fahis oldugunu ileri sürerek borcun tamamina, faize ve ferilerine itiraz etmistir. Ödeme emrine davali borçlular tarafindan itiraz edilmesi üzerine, davaci alacakli icra mahkemesine basvurarak itirazin kaldirilmasi isteminde bulunmustur. Davalilar vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin tasinmazi 30.10.2008 tarihinde bosaltarak tahliye ettigini, anahtari sirket yetkilisine götürdügünü, ancak sirket çalisanlarinin sirket yetkilisinin yurt disinda oldugunu ileri sürerek anahtari teslim almadiklarini, bunun üzerine müvekkilinin Sulh Hukuk Mahkemesi'nde tevdi mahalli tayinini talep ettigini, bilirkisi raporu ile tasinmazin kira sözlesmesine uygun sekilde hasarsiz olarak tahliye edildiginin ve tasinmazin kullanilabilir oldugunun tespit edildigini, talep edilen bir günlük 500 TL cezai sart alacaginin da yargilamayi gerektirdigini, alinan kira bedellerinin kira sözlesmesinin arkasina tarih tarih yazildigini, toplamda 42.000 TL'nin tahsil edildigini ileri sürerek davanin reddini savunmustur. Mahkemece,Ticaret Sicil Memurluguna yazilan karsilik yazi cevabinda sirket yetkilisinin Bedri Sefik oldugunun belirtildigi, fotokopi kira sözlesmesi arkasindaki imzalarin sirket yetkilisi B. Sefik'in eli ürünü oldugunun tespit edildigi, birbirini teyit eden raporlara göre ödeme belgesinin (kira sözlesmesin arkasinda ki imzalar) davaci sirket yetkilisi B. Sefik'e ait oldugu, davalinin bu haliyle ödemelerde bulundugunun sabit oldugu, davalilarca tasinmazin 24/03/2009 tarihinde tahliye edildigi, davalilarin bilirkisi raporu ile sabit oldugu üzere kira dönemine ait 7.560,00 TL kira borcu ve 1.057,50TL damga vergisi ve 680,40 TL faiz borcu bulundugu, ayrica kiralananin geç teslim edilmesinden dolayi cezai sart niteligindeki gecikmis kira alacaginin ödenip ödenmeyeceginin yargilamayi gerektirecegi anlasilmakla davanin kismen kabulüne; borçlunun vaki itirazinin 7.560,00 TL asil alacak ve 680,40 TL faiz, 1.057,50 TL damga vergisi yönünden kaldirilmasina, fazla istemin reddine karar verilmis, karar davaci vekili ve davalilar vekili tarafindan temyiz edilmistir. Dava, kira alacaginin tahsili için baslatilan takibe itirazin kaldirilmasi istemine iliskindir. 1-)Dosya kapsamina, toplanan delillere, hükmün dayandigi gerekçelere göre temyiz eden davali tarafin tüm ve davaci tarafin asagidaki bendin kapsami disindaki temyiz itirazlari yerinde degildir. 2-)Davaci vekilinin kira alacagina yönelik temyiz itirazlarina gelince; Taraflar arasinda 01.05.2008 baslangiç tarihli, 6 ay süreli kira sözlesmesinin varligi hususunda uyusmazlik bulunmamakta olup, kira sözlesmesi kiraya veren davaci ...Tic. A.S. ve kiraci davali arasinda akdedilmis, diger davali müsterek borçlu müteselsil kefil sifatiyla imzalamis ve 6 aylik kira bedeli KDV hariç 42.000,00 TL'nin pesin olarak ödenecegi kararlastirilmistir. Davaci alacakli 30.10.2009 tarihinde kiraci ve kefil aleyhine baslattigi icra takibi ile 6 aylik kira bedeli KDV dahil 49.580,00 TL ile birlikte sözlesmenin 3.3.maddesi uyarinca 01.11.2008 – 23.02.2009 tarihleri arasi günlük 500,00 TL'den 71.500,00 TL kira alacagi ve damga vergisinin islemis faiziyle tahsilini istemistir. Davali borçlular süresinde verdigi itiraz dilekçesinde borcun tamamina itiraz etmistir. Davali borçlular vekili yargilama asamasinda, takibe konu edilen 6 aylik kira bedeli 42.000 TL'nin alacakli tarafça tahsil edildigini, tahsil edilen kira bedellerinin kira sözlesmesinin arkasina tarih tarih yazildigini beyan ederek buna dair sözlesme suretini dosyaya sunmustur. Her ne kadar bilirkisi raporlari ile, takibe konu 6 aylik kira dönemine dair ödeme belgesindeki imzalarin ... eli ürünü oldugu yönünde kanaat bildirilmis ise de, söz konusu ödeme belgelerindeki ödeme tarihleri ve takip konusu kira dönemi itibariyle kira bedellerini tahsil edenin kiraya veren ... A.S.'ni temsile yetkili olmadigi, ...'in 16.09.2009 tarihinden itibaren sirketi temsile yetkili kilindigi anlasilmaktadir. Kira bedeli aksi kararlastirilmadikça kiraya verene ödenmesi gereken borçlardan olup üçüncü kisiye yapilan ödeme kiraciyi borcundan kurtarmaz. Bu sebeple alacakli tarafça kira ödemesi olarak kabul edilmeyen, ödeme tarihi itibariyle sirket yönetim kurulu üyesi olup sirketi temsile yetkisi bulunmayana yapilan ödemeler davali borçlulari borcundan kurtarmaz. Ayrica sözlesmenin özel sartlar 3.3.maddesiyle “Sözlesme uzatilamaz. Kiraci 30.10.2008 tarihinde 1 gün geciktirmeksizin gayrimenkulü tahliye edecegini ve teslim aldigi halde geri iade edecegini beyan ve taahhüt eder ve bu konuda tahliye taahhüdü imzalamistir. Her geciktigi gün için günlük 500 TL ödemeyi kabul ve taahhüt eder” düzenlemesine yer verilmistir. Bu haliyle söz konusu hüküm, kiralananin kira süresi sonunda tahliye edilmesini amaçlayan, tahliyeye zorlayan tahliye taahhütnamesi niteligindedir. Ne var ki yerlesik içtihatlar geregince kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali vd. niteliginde oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez. Kiralananin tahliye edildiginin (kiracinin kiralanani iade borcunu yerine getirdiginin) kabul edilebilmesi için, kiralananin fiilen bosaltilmasi yeterli degildir; anahtarin da kiralayana teslim edilmesi gerekir. Kiralayanin anahtari teslim almaktan kaçinmasi veya baska bir sebeple anahtarin teslim edilememesi durumunda mahkemeden tevdi mahalli karari alinmasi ve anahtarin mahkemece belirlenen yere teslim edilmesi gerekir. Anahtarin teslimine dair tutanagin kiralayana teblig edildigi tarih anahtar teslim tarihi sayilir. Kiracinin kiralanani iade borcu, ancak bu sekilde, durumun kiralayana bildirildigi tarihte son bulur. Aksi takdirde, kiracinin, kira parasini ödemek de dahil olmak üzere, sözlesmeden kaynaklanan yükümlülükleri devam eder. Davali kiralanani tahliye ederek anahtari teslim ettigini ileri sürdügüne göre bu durumu davalinin kanitlamasi gerekir. Olayimizda davali kiraci tarafindan, 30.10.2008 tarihinde kiralanan bosaltilmis olup, anahtarlarin sirket yetkilisince teslim alinmamasi üzerine tevdi mahalli tayini talep edildigi, anahtarlarin bu sekilde teslim edilebildigi ileri sürülmüs ise de, yukarda anlatildigi sekilde usulüne uygun anahtar tesliminden bahsedebilmek için anahtarlarin tevdi mahalline teslimine dair tutanagin kiralayana tebligi gerekir. Dosya kapsamindan is bu tutanagin davaci alacakliya 24.03.2009 tarihinde teblig edildigi anlasilmakla, anahtarlarin da bu tarihte teslim edildiginin kabulü gerekir. Bu durumda her ne kadar davaci alacakli sözlesmenin 3.3. maddesi uyarinca cezai sart alacaginin tahsilini isteyemez ise de, kiralananin teslim edildigi 24.03.2009 tarihine kadarki kira alacaklarinin tahsilini isteyebilir. Bu durumda mahkemece borca itiraz eden davali kiralanani 24.03.2009 tarihinden önce tahliye ettigini ve kira bedelinin ödendigini veya sair bir sebeple istenemeyecegini IIK'nun 269/c maddesindeki belgelerle ispat edemedigine göre, mahkemece sözlesmede belirlenen kira miktari üzerinden 01.05.2008 tarihinden 24.03.2009 tarihine kadar hesaplanan ve ödenmesi gereken kira alacagi ve islemis faizi üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi gerekirken, yazili sekilde davanin kismen kabulü ile, 7.560,00 TL üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi dogru degildir. SONUÇ : Yukarida 1 numarali bentte açiklanan sebeplerle davali vekilinin ve davaci vekilinin sair temyiz itirazlarinin REDDINE, 2 numarali bentte yazili sebeple davaci vekilinin alacaga dair temyiz itirazlarinin kabulüyle 6100 Sayili HMK.ya 6217 Sayili Kanunla eklenen Geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nin 428 ve IIK.nin 366.maddesi uyarinca kararin alacaga hasren BOZULMASINA, taraflarca IIK'nun 366/3. maddesi geregince Yargitay Daire ilaminin tebliginden itibaren ilama karsi 10 gün içinde karar düzeltme isteginde bulunulabilecegine ve pesin harcin istenmesi halinde temyiz edene iadesine, 16.05.2018 tarihinde oybirligiyle karar verildi.
Kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez.
T.C. YARGITAY 8. HUKUK DAIRESI E. 2017/5598 K. 2018/12782 T. 16.5.2018
ITIRAZIN KALDIRILMASI
Alacakli Tarafça Kira Ödemesi Olarak Kabul Edilmeyen Ödeme Tarihi Itibariyle Sirket Yönetim Kurulu Üyesi Olup Sirketi Temsile Yetkisi Bulunmayana Yapilan Ödemelerin Davali Borçlulari Borcundan Kurtarmayacagi - Somut Olayda Davali Kiralanani Tahliye Ederek Anahtari Teslim Ettigini Ileri Sürdügüne Göre Bu Durumu Davalinin Kanitlamasi Gerekecegi
Kiralananin Tahliye Edildiginin Yani Kiracinin Kiralanani Iade Borcunu Yerine Getirdiginin Kabul Edilebilmesi Için Kiralananin Fiilen Bosaltilmasi Yeterli Olmayip Anahtarin da Kiralayana Teslim Edilmesi Gerektigi/Kiralayanin Anahtari Teslim Almaktan Kaçinmasi veya Baska Bir Sebeple Anahtarin Teslim Edilememesi Durumunda Mahkemeden Tevdi Mahalli Karari Alinmasi ve Anahtarin Mahkemece Belirlenen Yere Teslim Edilmesi Gerektigi
Anahtarin Teslimine Dair Tutanagin Kiralayana Teblig Edildigi Tarihin Anahtar Teslim Tarihi Sayilacagi/Kiracinin Kiralanani Iade Borcunun Ancak Bu Sekilde Durumun Kiralayana Bildirildigi Tarihte Son Bulacagi Aksi Takdirde Kiracinin Kira Parasini Ödemek de Dahil Olmak Üzere Sözlesmeden Kaynaklanan Yükümlülüklerinin Devam Edecegi
Sözlesmenin Özel Sartlar Maddesi Ile Tahliye Taahhüdü Imzalandigi/Söz Konusu Hükmün Kiralananin Kira Süresi Sonunda Tahliye Edilmesini Amaçlayan Tahliyeye Zorlayan Tahliye Taahhütnamesi Niteliginde Oldugu - Ne Var Ki Kira Sözlesmesi Ile Verilen Tahliye Taahhüdü Kiracinin Müzayakasi Altinda Verilmis Oldugundan Geçerli Bir Tahliye Taahhüdü Olarak Kabul Edilmedigi/Sözlesmede Kararlastirilan Cezai Sart Geçersiz Bir Tahliye Taahhüdüne Dayali Oldugundan Tahliye Taahhüdü Ile Birlikte Verilen Cezai Sartin Geçerli Oldugundan Söz Edilemeyecegi
Yerlesik Içtihatlar Geregince Kira Sözlesmesi Ile Verilen Tahliye Taahhüdü Kiracinin Müzayakasi Altinda Verilmis Oldugundan Geçerli Bir Tahliye Taahhüdü Olarak Kabul Edilmemekte Olup Sözlesmede Kararlastirilan Cezai Sart Geçersiz Bir Tahliye Taahhüdüne Dayali Oldugundan Tahliye Taahhüdü Ile Birlikte Verilen Cezai Sartin Geçerli Oldugundan Söz Edilemeyecegi ve Cezai Sartin Tahsiline Karar Verilemeyecegi
2004/m. 269/c
DAVA ÖZETI :
1- Alacakli tarafça kira ödemesi olarak kabul edilmeyen, ödeme tarihi itibariyle sirket yönetim kurulu üyesi olup sirketi temsile yetkisi bulunmayana yapilan ödemeler davali borçlulari borcundan kurtarmaz.
2- Sözlesmenin özel sartlar 3.3.maddesiyle “Sözlesme uzatilamaz. Kiraci 30.10.2008 tarihinde 1 gün geciktirmeksizin gayrimenkulü tahliye edecegini ve teslim aldigi halde geri iade edecegini beyan ve taahhüt eder ve bu konuda tahliye taahhüdü imzalamistir. Her geciktigi gün için günlük 500 TL ödemeyi kabul ve taahhüt eder” düzenlemesine yer verilmistir. Bu haliyle söz konusu hüküm, kiralananin kira süresi sonunda tahliye edilmesini amaçlayan, tahliyeye zorlayan tahliye taahhütnamesi niteligindedir. Ne var ki yerlesik içtihatlar geregince kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali vd. niteliginde oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez.
3-Dosya kapsamindan anahtar teslim tutanagin davaci alacakliya 24.03.2009 tarihinde teblig edildigi anlasilmakla, anahtarlarin da bu tarihte teslim edildiginin kabulü gerekir. Bu durumda her ne kadar davaci alacakli sözlesmenin 3.3. maddesi uyarinca cezai sart alacaginin tahsilini isteyemez ise de, kiralananin teslim edildigi 24.03.2009 tarihine kadarki kira alacaklarinin tahsilini isteyebilir.Bu durumda mahkemece borca itiraz eden davali kiralanani 24.03.2009 tarihinden önce tahliye ettigini ve kira bedelinin ödendigini veya sair bir sebeple istenemeyecegini IIK'nun 269/c maddesindeki belgelerle ispat edemedigine göre, mahkemece sözlesmede belirlenen kira miktari üzerinden 01.05.2008 tarihinden 24.03.2009 tarihine kadar hesaplanan ve ödenmesi gereken kira alacagi ve islemis faizi üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi gerekirken, davanin kismen kabulü ile, 7.560,00 TL üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi dogru degildir.
DAVA : Taraflar arasinda görülen ve yukarda açiklanan davada yapilan yargilama sonunda Mahkemece, davanin kismen kabulüne karar verilmis olup hükmün davaci vekili ve davalilar vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, geregi düsünüldü:
KARAR : Davaci alacakli 01.05.2008 baslangiç tarihli yazili kira akdine dayanarak 30.10.2009 tarihinde baslattigi icra takibi ile 6 aylik kira bedeli 49.580,00 TL, 01.05.2008 - 30.10.2009 dönemi islemis faizi 44.951 TL, sözlesmenin 3.3.maddesi uyarinca 01.11.2008 - 23.03.2009 dönemi kira bedeli 71.500 TL, 24.03.2009 - 30.10.2009 dönemi islemis faizi 26.216,67 TL, 1.062,00 TL damga vergisi olmak üzere toplam 193.309,67 TL'nin tahsilini talep etmis, ödeme emri davali borçlu kiraci ve kefile 12.11.2009 tarihinde teblig edilmistir. Davali borçlular vekili 17.11.2009 tarihli itiraz dilekçesinde, müvekkillerinin alacakli oldugunu iddia eden kiralayana hiçbir borçlarinin bulunmadigini, müvekkillerinin üzerlerine düsen kira bedeli olan 42.000 TL + KDV'lik edimin tamamini yerine getirdiklerini ve gereken belgeleri de alacakli sirket yetkilisinden aldiklarini, müvekkili kiracinin 30.10.2008 tarihinde kiralanani bosalttigini ve anahtarlari da kiralayan sirketin merkezine götürerek imza karsiliginda teslim alinmasini istedigini, ancak sirket yetkililerinin bu husustaki olumsuz beyani üzerine Sulh Hukuk Mahkemesi d.is sayili dosyasi ile tespit yapildigini ve anahtar tesliminin yapildigini, yani taraflar arasindaki kiracilik iliskisinin bitis tarihinin 30.10.2008 tarihi oldugunu, bu tarihten sonraki döneme ait kira bedellerinin istenemeyecegini, ayrica talep edilen faize de itiraz ettiklerini, alacak olmadigi gibi isletilen faizin de fahis oldugunu ileri sürerek borcun tamamina, faize ve ferilerine itiraz etmistir. Ödeme emrine davali borçlular tarafindan itiraz edilmesi üzerine, davaci alacakli icra mahkemesine basvurarak itirazin kaldirilmasi isteminde bulunmustur. Davalilar vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin tasinmazi 30.10.2008 tarihinde bosaltarak tahliye ettigini, anahtari sirket yetkilisine götürdügünü, ancak sirket çalisanlarinin sirket yetkilisinin yurt disinda oldugunu ileri sürerek anahtari teslim almadiklarini, bunun üzerine müvekkilinin Sulh Hukuk Mahkemesi'nde tevdi mahalli tayinini talep ettigini, bilirkisi raporu ile tasinmazin kira sözlesmesine uygun sekilde hasarsiz olarak tahliye edildiginin ve tasinmazin kullanilabilir oldugunun tespit edildigini, talep edilen bir günlük 500 TL cezai sart alacaginin da yargilamayi gerektirdigini, alinan kira bedellerinin kira sözlesmesinin arkasina tarih tarih yazildigini, toplamda 42.000 TL'nin tahsil edildigini ileri sürerek davanin reddini savunmustur.
Mahkemece,Ticaret Sicil Memurluguna yazilan karsilik yazi cevabinda sirket yetkilisinin Bedri Sefik oldugunun belirtildigi, fotokopi kira sözlesmesi arkasindaki imzalarin sirket yetkilisi B. Sefik'in eli ürünü oldugunun tespit edildigi, birbirini teyit eden raporlara göre ödeme belgesinin (kira sözlesmesin arkasinda ki imzalar) davaci sirket yetkilisi B. Sefik'e ait oldugu, davalinin bu haliyle ödemelerde bulundugunun sabit oldugu, davalilarca tasinmazin 24/03/2009 tarihinde tahliye edildigi, davalilarin bilirkisi raporu ile sabit oldugu üzere kira dönemine ait 7.560,00 TL kira borcu ve 1.057,50TL damga vergisi ve 680,40 TL faiz borcu bulundugu, ayrica kiralananin geç teslim edilmesinden dolayi cezai sart niteligindeki gecikmis kira alacaginin ödenip ödenmeyeceginin yargilamayi gerektirecegi anlasilmakla davanin kismen kabulüne; borçlunun vaki itirazinin 7.560,00 TL asil alacak ve 680,40 TL faiz, 1.057,50 TL damga vergisi yönünden kaldirilmasina, fazla istemin reddine karar verilmis, karar davaci vekili ve davalilar vekili tarafindan temyiz edilmistir.
Dava, kira alacaginin tahsili için baslatilan takibe itirazin kaldirilmasi istemine iliskindir.
1-)Dosya kapsamina, toplanan delillere, hükmün dayandigi gerekçelere göre temyiz eden davali tarafin tüm ve davaci tarafin asagidaki bendin kapsami disindaki temyiz itirazlari yerinde degildir.
2-)Davaci vekilinin kira alacagina yönelik temyiz itirazlarina gelince;
Taraflar arasinda 01.05.2008 baslangiç tarihli, 6 ay süreli kira sözlesmesinin varligi hususunda uyusmazlik bulunmamakta olup, kira sözlesmesi kiraya veren davaci ...Tic. A.S. ve kiraci davali arasinda akdedilmis, diger davali müsterek borçlu müteselsil kefil sifatiyla imzalamis ve 6 aylik kira bedeli KDV hariç 42.000,00 TL'nin pesin olarak ödenecegi kararlastirilmistir. Davaci alacakli 30.10.2009 tarihinde kiraci ve kefil aleyhine baslattigi icra takibi ile 6 aylik kira bedeli KDV dahil 49.580,00 TL ile birlikte sözlesmenin 3.3.maddesi uyarinca 01.11.2008 – 23.02.2009 tarihleri arasi günlük 500,00 TL'den 71.500,00 TL kira alacagi ve damga vergisinin islemis faiziyle tahsilini istemistir. Davali borçlular süresinde verdigi itiraz dilekçesinde borcun tamamina itiraz etmistir. Davali borçlular vekili yargilama asamasinda, takibe konu edilen 6 aylik kira bedeli 42.000 TL'nin alacakli tarafça tahsil edildigini, tahsil edilen kira bedellerinin kira sözlesmesinin arkasina tarih tarih yazildigini beyan ederek buna dair sözlesme suretini dosyaya sunmustur. Her ne kadar bilirkisi raporlari ile, takibe konu 6 aylik kira dönemine dair ödeme belgesindeki imzalarin ... eli ürünü oldugu yönünde kanaat bildirilmis ise de, söz konusu ödeme belgelerindeki ödeme tarihleri ve takip konusu kira dönemi itibariyle kira bedellerini tahsil edenin kiraya veren ... A.S.'ni temsile yetkili olmadigi, ...'in 16.09.2009 tarihinden itibaren sirketi temsile yetkili kilindigi anlasilmaktadir. Kira bedeli aksi kararlastirilmadikça kiraya verene ödenmesi gereken borçlardan olup üçüncü kisiye yapilan ödeme kiraciyi borcundan kurtarmaz. Bu sebeple alacakli tarafça kira ödemesi olarak kabul edilmeyen, ödeme tarihi itibariyle sirket yönetim kurulu üyesi olup sirketi temsile yetkisi bulunmayana yapilan ödemeler davali borçlulari borcundan kurtarmaz.
Ayrica sözlesmenin özel sartlar 3.3.maddesiyle “Sözlesme uzatilamaz. Kiraci 30.10.2008 tarihinde 1 gün geciktirmeksizin gayrimenkulü tahliye edecegini ve teslim aldigi halde geri iade edecegini beyan ve taahhüt eder ve bu konuda tahliye taahhüdü imzalamistir. Her geciktigi gün için günlük 500 TL ödemeyi kabul ve taahhüt eder” düzenlemesine yer verilmistir. Bu haliyle söz konusu hüküm, kiralananin kira süresi sonunda tahliye edilmesini amaçlayan, tahliyeye zorlayan tahliye taahhütnamesi niteligindedir. Ne var ki yerlesik içtihatlar geregince kira sözlesmesi ile verilen tahliye taahhüdü, kiracinin müzayakasi altinda verilmis oldugundan geçerli bir tahliye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir. Bu durumda sözlesmede kararlastirilan cezai sart geçersiz bir tahliye taahhüdüne dayali vd. niteliginde oldugundan tahliye taahhüdü ile birlikte verilen cezai sartin geçerli oldugundan söz edilemez ve cezai sartin tahsiline karar verilemez.
Kiralananin tahliye edildiginin (kiracinin kiralanani iade borcunu yerine getirdiginin) kabul edilebilmesi için, kiralananin fiilen bosaltilmasi yeterli degildir; anahtarin da kiralayana teslim edilmesi gerekir. Kiralayanin anahtari teslim almaktan kaçinmasi veya baska bir sebeple anahtarin teslim edilememesi durumunda mahkemeden tevdi mahalli karari alinmasi ve anahtarin mahkemece belirlenen yere teslim edilmesi gerekir. Anahtarin teslimine dair tutanagin kiralayana teblig edildigi tarih anahtar teslim tarihi sayilir. Kiracinin kiralanani iade borcu, ancak bu sekilde, durumun kiralayana bildirildigi tarihte son bulur. Aksi takdirde, kiracinin, kira parasini ödemek de dahil olmak üzere, sözlesmeden kaynaklanan yükümlülükleri devam eder. Davali kiralanani tahliye ederek anahtari teslim ettigini ileri sürdügüne göre bu durumu davalinin kanitlamasi gerekir. Olayimizda davali kiraci tarafindan, 30.10.2008 tarihinde kiralanan bosaltilmis olup, anahtarlarin sirket yetkilisince teslim alinmamasi üzerine tevdi mahalli tayini talep edildigi, anahtarlarin bu sekilde teslim edilebildigi ileri sürülmüs ise de, yukarda anlatildigi sekilde usulüne uygun anahtar tesliminden bahsedebilmek için anahtarlarin tevdi mahalline teslimine dair tutanagin kiralayana tebligi gerekir. Dosya kapsamindan is bu tutanagin davaci alacakliya 24.03.2009 tarihinde teblig edildigi anlasilmakla, anahtarlarin da bu tarihte teslim edildiginin kabulü gerekir. Bu durumda her ne kadar davaci alacakli sözlesmenin 3.3. maddesi uyarinca cezai sart alacaginin tahsilini isteyemez ise de, kiralananin teslim edildigi 24.03.2009 tarihine kadarki kira alacaklarinin tahsilini isteyebilir.
Bu durumda mahkemece borca itiraz eden davali kiralanani 24.03.2009 tarihinden önce tahliye ettigini ve kira bedelinin ödendigini veya sair bir sebeple istenemeyecegini IIK'nun 269/c maddesindeki belgelerle ispat edemedigine göre, mahkemece sözlesmede belirlenen kira miktari üzerinden 01.05.2008 tarihinden 24.03.2009 tarihine kadar hesaplanan ve ödenmesi gereken kira alacagi ve islemis faizi üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi gerekirken, yazili sekilde davanin kismen kabulü ile, 7.560,00 TL üzerinden itirazin kaldirilmasina karar verilmesi dogru degildir.
SONUÇ : Yukarida 1 numarali bentte açiklanan sebeplerle davali vekilinin ve davaci vekilinin sair temyiz itirazlarinin REDDINE, 2 numarali bentte yazili sebeple davaci vekilinin alacaga dair temyiz itirazlarinin kabulüyle 6100 Sayili HMK.ya 6217 Sayili Kanunla eklenen Geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nin 428 ve IIK.nin 366.maddesi uyarinca kararin alacaga hasren BOZULMASINA, taraflarca IIK'nun 366/3. maddesi geregince Yargitay Daire ilaminin tebliginden itibaren ilama karsi 10 gün içinde karar düzeltme isteginde bulunulabilecegine ve pesin harcin istenmesi halinde temyiz edene iadesine, 16.05.2018 tarihinde oybirligiyle karar verildi.