vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdffe22202000000f900000001000900T.C. Yargitay 14. Hukuk Dairesi 2018/3851 E., 2021/4083 K. "Içtihat Metni" MAHKEMESI : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi Davaci vekili tarafindan, davali aleyhine 19.04.2016 tarihinde verilen dilekçeyle mirasin reddinin iptali talep edilmesi üzerine yapilan durusma sonunda davanin reddine dair verilen 08.06.2017 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davaci vekili tarafindan talep edilmistir. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kismen kabulüne, kismen reddine dair verilen kararin davaci vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine süresinde oldugu anlasilan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerigindeki tüm kagitlar incelenerek geregi düsünüldü: K A R A R Dava, mirasçi alacaklisinin mirasin reddinin iptali istemine iliskindir. Davaci vekili, davacinin davalinin oglu oldugunu, müvekkilinin davalidan Alanya 3. Icra Dairesinin 2010/8682 Esas sayili takip dosyasina konu borcu nedeni ile alacakli oldugunu, davalinin 12.02.2016 tarihinde ölen mirasbirakan babasi Yusuf Zeybek'in mirasini Alanya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/235 Esas sayili dosyasinda reddettigini, davalinin mirasi kötüniyetle ve müvekkilinin alacagini tahsiline engel olma amaciyla reddettigini belirterek mirasi reddin iptalini istemistir. Davali, usulüne uygun tebligata ragmen davaya cevap vermemis ve yargilamaya katilmamistir. Ilk derece mahkemesince, davanin reddine karar verilmistir. Davaci vekili tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmasi üzerine; Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; "istinaf basvurusunun kismen kabul, kismen reddi ile, ilk derece mahkeme hükmünün kaldirilarak davanin hukuki yarar yoklugundan reddine," karar verilmistir. Hükmü, davaci vekili temyiz etmistir. Malvarligi borcuna yetmeyen mirasçi, alacaklilarina zarar vermek amaciyla mirasi reddederse, alacaklilari veya iflas idaresi, kendilerine yeterli bir güvence verilmedigi takdirde ret tarihinden baslayarak alti ay içinde reddin iptali hakkinda dava açabilirler. (4721 sayili Türk Medeni Kanununun 617/1. maddesi) Su halde, kötüniyetle redden söz edilebilmesi için, reddeden mirasçinin malvarliginin borcunu karsilamaya yetmediginin sabit olmasi gerekir. (4721 sayili Türk Medeni Kanununun 617. maddesi) Onun için her seyden önce davali durumunda bulunan mirasçinin malvarliginin borcunu karsilamaya yeterli olup olmadigi hususunun etrafli sekilde arastirilip tespit edilmesi zorunludur. Icra takibinin uzun süre devam etmesi, tek basina acze delalet etmez. Zira aczin ne suretle gerçeklesecegi Icra Iflas Kanununda gösterilmistir. (Icra Iflas Kanununun 105 ve 143. maddeleri) Davaci tarafindan borçlu mirasçi hakkinda “aciz vesikasi” alinmamis olduguna göre, mahkemece, davalinin sahsi malvarliginin ret tarihindeki degeri tespit edilip, bu malvarliginin borcunu karsilamaya yeterli olup olmadiginin usulünce arastirilip saptanmasi; yeterli olmasi halinde veya yeterli olmamasina karsin davalinin yeterli güvence göstermesi halinde talebin reddine karar verilmesi gerekir. Öte yandan, mirasçinin, mirasi reddetmesinin nedeni, alacaklilarina zarar verme amaciyla mirasi reddedip etmedigini tespit edebilmek için terekenin aktif ve pasifinin mirasbirakanin ölüm tarihi itibari ile belirlenmesi de gerekmektedir. Ölüm tarihi itibariyle, mirasbirakanin tüm malvarligi terekenin aktifini, tüm borçlari ise terekenin pasifini olusturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olmasi terekenin ödemeden aczini ve dolayisiyla da terekenin borca batik oldugunu gösterir. Mirasbirakanin malvarligi bulunup bulunmadiginin usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlügü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlügü v.b. kurum ve kuruluslardan sorulmasi, murisin alacak ve borçlari zabita marifetiyle de arastirilarak aktif malvarligi ile mirasbirakanin varsa borçlari ve miktari göz önünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak sekilde belirlenmesi gerekmektedir. Somut olayda; mirasin reddinin iptalini isteyen davaci ..., muris Yusuf'un mirasçisi olan davali ...'in alacaklisidir. Mirasin reddinin kötü niyetli yapildiginin tespiti halinde mirasin reddinin iptaline karar verilecek olup davaci (alacakli) taraf, borçlunun murisinden gelen mal varligindan alacagini tahsil etme imkanina kavusacaktir. Bu nedenle davacinin mirasin reddinin iptalini istemede hukuki yarari vardir. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi kararinin kaldirilarak davanin hukuki yarar yoklugundan reddine karar verilmesi dogru olmamistir. Yukarida belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanilgili degerlendirmeyle yazili sekilde karar verilmesi hükmün bozulmasini gerektirmistir. SONUÇ: Yukarida açiklanan nedenlerle davaci vekilinin temyiz itirazinin kabulü ile HMK 371. maddesi geregince temyiz olunan Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin kararinin BOZULMASINA, pesin yatirilan harcin yatirana iadesine, HMK'nin 373. maddesinin ikinci fikrasi uyarinca dosyanin Antalya Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERILMESINE, 16.06.2021 tarihinde oy birligi ile karar verildi.
T.C.
Yargitay
14. Hukuk Dairesi
2018/3851 E., 2021/4083 K.
"Içtihat Metni"
MAHKEMESI : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Davaci vekili tarafindan, davali aleyhine 19.04.2016 tarihinde verilen dilekçeyle mirasin reddinin iptali talep edilmesi üzerine yapilan durusma sonunda davanin reddine dair verilen 08.06.2017 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davaci vekili tarafindan talep edilmistir. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kismen kabulüne, kismen reddine dair verilen kararin davaci vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine süresinde oldugu anlasilan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerigindeki tüm kagitlar incelenerek geregi düsünüldü:
K A R A R
Dava, mirasçi alacaklisinin mirasin reddinin iptali istemine iliskindir.
Davaci vekili, davacinin davalinin oglu oldugunu, müvekkilinin davalidan Alanya 3. Icra Dairesinin 2010/8682 Esas sayili takip dosyasina konu borcu nedeni ile alacakli oldugunu, davalinin 12.02.2016 tarihinde ölen mirasbirakan babasi Yusuf Zeybek'in mirasini Alanya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/235 Esas sayili dosyasinda reddettigini, davalinin mirasi kötüniyetle ve müvekkilinin alacagini tahsiline engel olma amaciyla reddettigini belirterek mirasi reddin iptalini istemistir.
Davali, usulüne uygun tebligata ragmen davaya cevap vermemis ve yargilamaya katilmamistir.
Ilk derece mahkemesince, davanin reddine karar verilmistir.
Davaci vekili tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmasi üzerine; Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; "istinaf basvurusunun kismen kabul, kismen reddi ile, ilk derece mahkeme hükmünün kaldirilarak davanin hukuki yarar yoklugundan reddine," karar verilmistir.
Hükmü, davaci vekili temyiz etmistir.
Malvarligi borcuna yetmeyen mirasçi, alacaklilarina zarar vermek amaciyla mirasi reddederse, alacaklilari veya iflas idaresi, kendilerine yeterli bir güvence verilmedigi takdirde ret tarihinden baslayarak alti ay içinde reddin iptali hakkinda dava açabilirler. (4721 sayili Türk Medeni Kanununun 617/1. maddesi) Su halde, kötüniyetle redden söz edilebilmesi için, reddeden mirasçinin malvarliginin borcunu karsilamaya yetmediginin sabit olmasi gerekir. (4721 sayili Türk Medeni Kanununun 617. maddesi) Onun için her seyden önce davali durumunda bulunan mirasçinin malvarliginin borcunu karsilamaya yeterli olup olmadigi hususunun etrafli sekilde arastirilip tespit edilmesi zorunludur. Icra takibinin uzun süre devam etmesi, tek basina acze delalet etmez. Zira aczin ne suretle gerçeklesecegi Icra Iflas Kanununda gösterilmistir. (Icra Iflas Kanununun 105 ve 143. maddeleri) Davaci tarafindan borçlu mirasçi hakkinda “aciz vesikasi” alinmamis olduguna göre, mahkemece, davalinin sahsi malvarliginin ret tarihindeki degeri tespit edilip, bu malvarliginin borcunu karsilamaya yeterli olup olmadiginin usulünce arastirilip saptanmasi; yeterli olmasi halinde veya yeterli olmamasina karsin davalinin yeterli güvence göstermesi halinde talebin reddine karar verilmesi gerekir.
Öte yandan, mirasçinin, mirasi reddetmesinin nedeni, alacaklilarina zarar verme amaciyla mirasi reddedip etmedigini tespit edebilmek için terekenin aktif ve pasifinin mirasbirakanin ölüm tarihi itibari ile belirlenmesi de gerekmektedir. Ölüm tarihi itibariyle, mirasbirakanin tüm malvarligi terekenin aktifini, tüm borçlari ise terekenin pasifini olusturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olmasi terekenin ödemeden aczini ve dolayisiyla da terekenin borca batik oldugunu gösterir. Mirasbirakanin malvarligi bulunup bulunmadiginin usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlügü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlügü v.b. kurum ve kuruluslardan sorulmasi, murisin alacak ve borçlari zabita marifetiyle de arastirilarak aktif malvarligi ile mirasbirakanin varsa borçlari ve miktari göz önünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak sekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda; mirasin reddinin iptalini isteyen davaci ..., muris Yusuf'un mirasçisi olan davali ...'in alacaklisidir. Mirasin reddinin kötü niyetli yapildiginin tespiti halinde mirasin reddinin iptaline karar verilecek olup davaci (alacakli) taraf, borçlunun murisinden gelen mal varligindan alacagini tahsil etme imkanina kavusacaktir. Bu nedenle davacinin mirasin reddinin iptalini istemede hukuki yarari vardir. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi kararinin kaldirilarak davanin hukuki yarar yoklugundan reddine karar verilmesi dogru olmamistir.
Yukarida belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanilgili degerlendirmeyle yazili sekilde karar verilmesi hükmün bozulmasini gerektirmistir.
SONUÇ: Yukarida açiklanan nedenlerle davaci vekilinin temyiz itirazinin kabulü ile HMK 371. maddesi geregince temyiz olunan Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin kararinin BOZULMASINA, pesin yatirilan harcin yatirana iadesine, HMK'nin 373. maddesinin ikinci fikrasi uyarinca dosyanin Antalya Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERILMESINE, 16.06.2021 tarihinde oy birligi ile karar verildi.