vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff62e4010000002e01000001000400Tacir tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin çöplerle karismasi sebebiyle kayboldugunu belirtmis, kaybolmadan tacirin sorumlu oldugu, tacirin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddesine uygun olmakla birlikte tacirin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Davaci ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, kisacasi basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Yargitay 11. Hukuk Dairesinin zayi belgesi istemine iliskin içtihadi da bu yöndedir .Açiklanan bu gerekçelerle, HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir. T.C. ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI 14. HUKUK DAIRESI Esas Numarasi: 2019/2639 Karar Numarasi: 2021/735 Karar Tarihi: 10.06.2021 TASINMA SIRASINDA TICARI BELGELERIN ÇÖP OLARAK DEGERLENDIRILMESI VE MUHTEMEL EMTIAYLA KARISACAK SEKILDE PAKETLENMESINDE TACIRIN BASIRETLI DAVRANMADIGI Tacirin Ticari Merkezinin Degismesi Nedeniyle Tasinma Sirasinda Sirkete Ait Bos Faturalarinin Atilacak Çöplerle Karisarak Kayboldugu, Tacir Tarafindan Faturalarin Zayi Olduguna Iliskin Gazetede Ilan Yapildigi Ileri Sürülerek Bos Faturanin Zayi Oldugunun Tespitine Karar Verilmesinin Talep Edildigi, Türk Ticaret Kanunu’nun Ilgili Maddesinde Tacirin Ticari Defterlerini, Envanterleri, Finansal Tablo, Bilanço ve Faaliyet Raporlarini, Aldigi Mektuplari, Gönderdigi Mektup Suretlerini, Kayitlara Esas Olan Belgeleri, Siniflandirilmis Sekilde Saklamakla Yükümlü Oldugunun Belirtildigi, Saklanmasi Gereken Defter ve Belgelerin Saklama Süresi Içinde, Yangin, Deprem, Su Baskini Gibi Bir Afet veya Hirsizliktan Dolayi Zayi Olursa, Tacirin Durumu Ögrendikten Itibaren On Bes Gün Içerisinde Isletmenin Oldugu Yerdeki Mahkemeye Basvurarak Zayi Belgesi Almasinin Gerektigi - Somut Olayda Zayi Belgesi Verilmesi Için Kanunda Sayilan Sebeplerin Tahdidinin Olmadigi - Tacir Tarafça Ispata Iliskin Herhangi Bir Delil Ibraz Edilemedigi, Tacirin Özen ve Basiretli Tacir Yükümlülügüne Uygun Davrandiginin da Kanitlanamadigi, Somut Olayin Meydana Gelis Sekli Türk Ticaret Kanunu’nun Ilgili Maddesine Uygun Olmakla Birlikte Tacirin Gerekli Önlemleri Aldigindan Söz Edilemeyecegi - Ticari Belgelerin Çöp Olarak Degerlendirilmesi Muhtemel Emtiayla Karismayacak Sekilde Gerekli Önlemlerin Alinmasi Basiretli Bir Tacirden Beklenecek Davranis Oldugu - Tacirin Ticari Defter ve Belgelerini Koruyup Gözetme Yükümlülügüne Aykiri Hareket Edip Basiretli Bir Tacir Gibi Davrandigini Kanitlayacak Delil Göstermedigi - Tacirin Istinaf Basvurusunun Esastan Reddine Karar Verilmesi Gerektigi DAVA ÖZETI: Tacir, ticari merkezinin degismesi nedeniyle tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin atilacak çöplerle karisarak kayboldugunu, faturalarin zayi olduguna iliskin Gazetede ilan yapildigini ileri sürerek Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi uyarinca bos faturanin zayi oldugunun tespitine karar verilmesini talep etmistir. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesinde tacirin ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarini, aldigi mektuplari, gönderdigi mektup suretlerini, kayitlara esas olan belgeleri, siniflandirilmis sekilde saklamakla yükümlü oldugu belirtilmistir. Saklanmasi gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangin, deprem, su baskini gibi bir afet veya hirsizliktan dolayi zayi olursa, tacirin, durumu ögrendikten itibaren on bes gün içerisinde isletmenin oldugu yerdeki mahkemeye basvurarak zayi belgesi almasi gerekir. Dosya kapsami ile tacir, tasinma sirasinda ayri olarak kolilenen bos faturalarin tasima isini yapan personelince sehven çöpe atilarak zayi oldugunu belirterek zayi belgesi verilmesini istemistir. Zayi belgesi verilmesi için kanunda sayilan sebepler tahdidi olmamakla birlikte, tacir tarafça ispata iliskin herhangi bir delil ibraz edilemedigi gibi somut olayda, tacirin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesine uygun olmakla birlikte tacirin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Ticari belgelerin çöp olarak degerlendirilmesi muhtemel emtiayla karismayacak sekilde gerekli önlemlerin alinmasi basiretli bir tacirden beklenecek davranistir. Tacir ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Tacirin istinaf basvurusunun reddi gerekmektedir. Taraflar arasinda görülen zayi belgesi davasinin yapilan yargilamasi sonunda ilamda yazili nedenlerden dolayi davanin kabulüne yönelik verilen hükme karsi davaci tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmasi üzerine dairemize gönderilmis dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, geregi konusulup düsünüldü. TARAFLARIN IDDIA VE SAVUNMALARININ ÖZETI: Davaci vekili dava dilekçesinde özetle; davacinin ticari merkezinin degismesi nedeniyle 09.06.2017 tarihindeki tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin atilacak çöplerle karisarak kayboldugu, faturalarin zayi olduguna iliskin 13.06.2017 tarihinde ... Gazetesinde ilan yapildigini ileri sürerek, TTK'nin 82/7 maddesi uyarinca 2017 yilina ait P serisi ile baslayan ... no.lu faturadan 142400 no.lu faturaya kadar 185 adet bos faturanin zayi oldugunun tespitine karar verilmesi talep edilmistir. ILK DERECE MAHKEMESI KARARI: Ilk Derece Mahkemesinin kararinda; ".... Dava, zayi nedeni ile davaya konu faturalarin iptali istemine iliskindir. Yargitay 11. Hukuk dairesinin 2016/9882 esas, 2018/2300 karar, 2016/6728 esas, 2018/806 karar sayili ilamlarinda da belirtildigi üzere zayi belgesi verilebilmesi için talepte bulunan davacinin defterlerin ve belgelerin korunmasi amaciyla gerekli dikkat ve ihtimami göstermis bulunmasi ve ziya ugramanin talep edilenin iradesi disinda bir neden ile meydana gelmis olmasi, davaci tarafin mücbir sebebe dayanmasi özen yükümlülügüne aykiri hareket etmemesi ve ayni zamanda talebe konu faturalarin bos fatura olmasi gerekmektedir, Tüm dosya kapsami bir bütün olarak degerlendirildiginde; TTK 82. maddesinde belirtilen hususlarin isbu davada gerçeklesmedigi anlasildigindan davanin reddine." gerekçesiyle davanin reddine, karar vermistir. Bu karara karsi davaci vekili istinaf basvurusunda bulunulmustur. ISTINAF SEBEPLERI: Davaci vekili istinaf basvuru dilekçesinde; Dosya kapsaminda dinlenen taniklarin beyanindan anlasilacagi üzere; tasima isini gerçeklestiren personelin faturalarin bulundugu koliler ile çöp kolilerini karistirarak attiklarini, mahkemece "talep edenin iradesi disinda bir nedenin varliginin bulunmasi" gerekçesiyle davanin reddine karar verildigini, tüzel kisi olan davacinin belgelerinin tasima esnasinda kaybolmasina, tüzel kisinin yetkilileri veya yöneticilerinin sebebiyet vermedigini, hiçbir önlem veya basiretli tacir davranisinin fatura içeren kolilerin çöp olarak atilmasini engelleyemeyecegini, sirket yetkililerinin kolileri bizzat tasimasinin beklenemeyeceginden tasima isini yapan personelin kusurundan kaynaklanan eylemde talep eden tüzel kisi ve yöneticilerin gerekli özeni göstermediginin kabul edilemeyecegini, Yargitay 11.Hukuk Dairesinin 2015/15281 Esas ve 2017/813 Karar sayili 14.2.2017 tarihli kararinda mali müsavire verilen belgenin zayi olmasi halinde zayi belgesi verilmemesinin hatali oldugunun belirlendigini, somut olayin bütünüyle bu karara uygun olmasi nedeniyle talebin kabulü gerektigini, karardan anlasilacagi üzere müvekkili sirketin kaybolmasi mümkün evraklari kolileyerek ve ayirarak üzerine düsen yükümlülügü yerine getirdigini, üçüncü kisi olan personelin kusuruyla belgelerin zayi olmasinin, zayi belgesi verilmesi için yeterli oldugunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararinin kaldirilmasini istemistir. INCELEME VE GEREKÇE: Dava, TTK'nin 82/7. maddesi hükümleri geregince açilan zayi belgesi verilmesi istemine iliskindir. TTK'nin 82/1. maddesi uyarinca, "Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarini, aldigi mektuplari (bir ticari ise ait yazismalari), gönderdigi mektup suretlerini, kayitlara esas olan belgeleri, siniflandirilmis sekilde saklamakla yükümlüdür."TTK'nin 82/3. maddesinde ise" Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayilan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarina da uygun olmak sarti ile görüntü veya veri tasiyicilarda saklanmasina da öngörülen kosullarla izin verilmistir" denilmektedir. TTK'nin 64/2. maddeye göre ise "Tacir, isletmesi ile ilgili olarak gönderilmis olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofis, bilgisayar kaydi veya benzer sekilde bir kopyasini, yazili, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür." denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazili olarak saklama yaninda, teknolojinin diger imkânlari ile saklama da kabul edilmistir. Saklanmasi gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangin, deprem, su baskini gibi bir afet veya hirsizliktan dolayi zayi olursa, tacirin (ölmüsse mirasçilarinin), durumu ögrendikten itibaren on bes gün içerisinde isletmenin oldugu yerdeki mahkemeye basvurarak zayi belgesi almasi gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmis ise de bu bir zorunluluk niteligindedir. Zayi belgesi için açilan dava, çekismesiz yargi isi niteligindedir (TTK m.82/7). Bu hukuki açiklamalara göre somut olaya gelindiginde; dosya kapsami ile davaci, tasinma sirasinda ayri olarak kolilenen bos faturalarin tasima isini yapan personelince sehven çöpe atilarak zayi oldugunu belirterek zayi belgesi verilmesini istemistir. Zayi belgesi verilmesi için kanunda sayilan sebepler tahdidi olmamakla birlikte, davaci tarafça ispata iliskin herhangi bir delil ibraz edilemedigi gibi somut olayda, davacinin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli TTK'nin 82/7.maddesine uygun olmakla birlikte davacinin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Ticari belgelerin çöp olarak degerlendirilmesi muhtemel emtiayla karismayacak sekilde gerekli önlemlerin alinmasi basiretli bir tacirden beklenecek davranistir. Davaci ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, kisacasi basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Yargitay 11. Hukuk Dairesinin zayi belgesi istemine iliskin içtihadi da bu yöndedir (E:2015/13372, K: 2017/1346, T:07.03.2017) Açiklanan bu gerekçelerle, HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, istinaf basvurusunun esastan reddine dair asagidaki sekilde karar verilmistir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarida açiklandigi üzere;1- HMK'nin 353/1.b.1.maddesi uyarinca, davacinin istinaf basvurusunun esastan reddine, 2- Davaci tarafindan yatirilan istinaf basvuru harçlarinin Hazineye irad kaydina, bakiye 14,90 TL istinaf karar harcinin davacidan tahsiline,3- Davaci tarafindan istinaf kanun yoluna basvuru için yapilan masraflarin kendi üzerinde birakilmasina,- Durusma açilmadigindan avukatlik ücreti tayinine yer olmadigina,5- Gerekçeli kararin ilk derece mahkemesince davaci vekiline tebligine,6- Dosyanin karari veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, oybirligiyle ve kesin olarak karar verildi.10.06.2021 legalbank.net
Tacir tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin çöplerle karismasi sebebiyle kayboldugunu belirtmis, kaybolmadan tacirin sorumlu oldugu, tacirin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddesine uygun olmakla birlikte tacirin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Davaci ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, kisacasi basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Yargitay 11. Hukuk Dairesinin zayi belgesi istemine iliskin içtihadi da bu yöndedir .Açiklanan bu gerekçelerle, HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir.
T.C.
ISTANBUL BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI
14. HUKUK DAIRESI
Esas Numarasi: 2019/2639
Karar Numarasi: 2021/735
Karar Tarihi: 10.06.2021
Tacirin Ticari Merkezinin Degismesi Nedeniyle Tasinma Sirasinda Sirkete Ait Bos Faturalarinin Atilacak Çöplerle Karisarak Kayboldugu, Tacir Tarafindan Faturalarin Zayi Olduguna Iliskin Gazetede Ilan Yapildigi Ileri Sürülerek Bos Faturanin Zayi Oldugunun Tespitine Karar Verilmesinin Talep Edildigi, Türk Ticaret Kanunu’nun Ilgili Maddesinde Tacirin Ticari Defterlerini, Envanterleri, Finansal Tablo, Bilanço ve Faaliyet Raporlarini, Aldigi Mektuplari, Gönderdigi Mektup Suretlerini, Kayitlara Esas Olan Belgeleri, Siniflandirilmis Sekilde Saklamakla Yükümlü Oldugunun Belirtildigi, Saklanmasi Gereken Defter ve Belgelerin Saklama Süresi Içinde, Yangin, Deprem, Su Baskini Gibi Bir Afet veya Hirsizliktan Dolayi Zayi Olursa, Tacirin Durumu Ögrendikten Itibaren On Bes Gün Içerisinde Isletmenin Oldugu Yerdeki Mahkemeye Basvurarak Zayi Belgesi Almasinin Gerektigi - Somut Olayda Zayi Belgesi Verilmesi Için Kanunda Sayilan Sebeplerin Tahdidinin Olmadigi - Tacir Tarafça Ispata Iliskin Herhangi Bir Delil Ibraz Edilemedigi, Tacirin Özen ve Basiretli Tacir Yükümlülügüne Uygun Davrandiginin da Kanitlanamadigi, Somut Olayin Meydana Gelis Sekli Türk Ticaret Kanunu’nun Ilgili Maddesine Uygun Olmakla Birlikte Tacirin Gerekli Önlemleri Aldigindan Söz Edilemeyecegi - Ticari Belgelerin Çöp Olarak Degerlendirilmesi Muhtemel Emtiayla Karismayacak Sekilde Gerekli Önlemlerin Alinmasi Basiretli Bir Tacirden Beklenecek Davranis Oldugu - Tacirin Ticari Defter ve Belgelerini Koruyup Gözetme Yükümlülügüne Aykiri Hareket Edip Basiretli Bir Tacir Gibi Davrandigini Kanitlayacak Delil Göstermedigi - Tacirin Istinaf Basvurusunun Esastan Reddine Karar Verilmesi Gerektigi
DAVA ÖZETI:
Tacir, ticari merkezinin degismesi nedeniyle tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin atilacak çöplerle karisarak kayboldugunu, faturalarin zayi olduguna iliskin Gazetede ilan yapildigini ileri sürerek Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi uyarinca bos faturanin zayi oldugunun tespitine karar verilmesini talep etmistir. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesinde tacirin ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarini, aldigi mektuplari, gönderdigi mektup suretlerini, kayitlara esas olan belgeleri, siniflandirilmis sekilde saklamakla yükümlü oldugu belirtilmistir. Saklanmasi gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangin, deprem, su baskini gibi bir afet veya hirsizliktan dolayi zayi olursa, tacirin, durumu ögrendikten itibaren on bes gün içerisinde isletmenin oldugu yerdeki mahkemeye basvurarak zayi belgesi almasi gerekir. Dosya kapsami ile tacir, tasinma sirasinda ayri olarak kolilenen bos faturalarin tasima isini yapan personelince sehven çöpe atilarak zayi oldugunu belirterek zayi belgesi verilmesini istemistir. Zayi belgesi verilmesi için kanunda sayilan sebepler tahdidi olmamakla birlikte, tacir tarafça ispata iliskin herhangi bir delil ibraz edilemedigi gibi somut olayda, tacirin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesine uygun olmakla birlikte tacirin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Ticari belgelerin çöp olarak degerlendirilmesi muhtemel emtiayla karismayacak sekilde gerekli önlemlerin alinmasi basiretli bir tacirden beklenecek davranistir. Tacir ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Tacirin istinaf basvurusunun reddi gerekmektedir.
Taraflar arasinda görülen zayi belgesi davasinin yapilan yargilamasi sonunda ilamda yazili nedenlerden dolayi davanin kabulüne yönelik verilen hükme karsi davaci tarafindan istinaf kanun yoluna basvurulmasi üzerine dairemize gönderilmis dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, geregi konusulup düsünüldü.
Davaci vekili dava dilekçesinde özetle; davacinin ticari merkezinin degismesi nedeniyle 09.06.2017 tarihindeki tasinma sirasinda sirkete ait bos faturalarin atilacak çöplerle karisarak kayboldugu, faturalarin zayi olduguna iliskin 13.06.2017 tarihinde ... Gazetesinde ilan yapildigini ileri sürerek, TTK'nin 82/7 maddesi uyarinca 2017 yilina ait P serisi ile baslayan ... no.lu faturadan 142400 no.lu faturaya kadar 185 adet bos faturanin zayi oldugunun tespitine karar verilmesi talep edilmistir.
Ilk Derece Mahkemesinin kararinda; ".... Dava, zayi nedeni ile davaya konu faturalarin iptali istemine iliskindir. Yargitay 11. Hukuk dairesinin 2016/9882 esas, 2018/2300 karar, 2016/6728 esas, 2018/806 karar sayili ilamlarinda da belirtildigi üzere zayi belgesi verilebilmesi için talepte bulunan davacinin defterlerin ve belgelerin korunmasi amaciyla gerekli dikkat ve ihtimami göstermis bulunmasi ve ziya ugramanin talep edilenin iradesi disinda bir neden ile meydana gelmis olmasi, davaci tarafin mücbir sebebe dayanmasi özen yükümlülügüne aykiri hareket etmemesi ve ayni zamanda talebe konu faturalarin bos fatura olmasi gerekmektedir, Tüm dosya kapsami bir bütün olarak degerlendirildiginde; TTK 82. maddesinde belirtilen hususlarin isbu davada gerçeklesmedigi anlasildigindan davanin reddine." gerekçesiyle davanin reddine, karar vermistir. Bu karara karsi davaci vekili istinaf basvurusunda bulunulmustur.
Davaci vekili istinaf basvuru dilekçesinde; Dosya kapsaminda dinlenen taniklarin beyanindan anlasilacagi üzere; tasima isini gerçeklestiren personelin faturalarin bulundugu koliler ile çöp kolilerini karistirarak attiklarini, mahkemece "talep edenin iradesi disinda bir nedenin varliginin bulunmasi" gerekçesiyle davanin reddine karar verildigini, tüzel kisi olan davacinin belgelerinin tasima esnasinda kaybolmasina, tüzel kisinin yetkilileri veya yöneticilerinin sebebiyet vermedigini, hiçbir önlem veya basiretli tacir davranisinin fatura içeren kolilerin çöp olarak atilmasini engelleyemeyecegini, sirket yetkililerinin kolileri bizzat tasimasinin beklenemeyeceginden tasima isini yapan personelin kusurundan kaynaklanan eylemde talep eden tüzel kisi ve yöneticilerin gerekli özeni göstermediginin kabul edilemeyecegini, Yargitay 11.Hukuk Dairesinin 2015/15281 Esas ve 2017/813 Karar sayili 14.2.2017 tarihli kararinda mali müsavire verilen belgenin zayi olmasi halinde zayi belgesi verilmemesinin hatali oldugunun belirlendigini, somut olayin bütünüyle bu karara uygun olmasi nedeniyle talebin kabulü gerektigini, karardan anlasilacagi üzere müvekkili sirketin kaybolmasi mümkün evraklari kolileyerek ve ayirarak üzerine düsen yükümlülügü yerine getirdigini, üçüncü kisi olan personelin kusuruyla belgelerin zayi olmasinin, zayi belgesi verilmesi için yeterli oldugunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararinin kaldirilmasini istemistir.
INCELEME VE GEREKÇE:
Dava, TTK'nin 82/7. maddesi hükümleri geregince açilan zayi belgesi verilmesi istemine iliskindir. TTK'nin 82/1. maddesi uyarinca, "Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarini, aldigi mektuplari (bir ticari ise ait yazismalari), gönderdigi mektup suretlerini, kayitlara esas olan belgeleri, siniflandirilmis sekilde saklamakla yükümlüdür."TTK'nin 82/3. maddesinde ise" Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayilan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarina da uygun olmak sarti ile görüntü veya veri tasiyicilarda saklanmasina da öngörülen kosullarla izin verilmistir" denilmektedir. TTK'nin 64/2. maddeye göre ise "Tacir, isletmesi ile ilgili olarak gönderilmis olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofis, bilgisayar kaydi veya benzer sekilde bir kopyasini, yazili, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür." denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazili olarak saklama yaninda, teknolojinin diger imkânlari ile saklama da kabul edilmistir. Saklanmasi gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangin, deprem, su baskini gibi bir afet veya hirsizliktan dolayi zayi olursa, tacirin (ölmüsse mirasçilarinin), durumu ögrendikten itibaren on bes gün içerisinde isletmenin oldugu yerdeki mahkemeye basvurarak zayi belgesi almasi gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmis ise de bu bir zorunluluk niteligindedir. Zayi belgesi için açilan dava, çekismesiz yargi isi niteligindedir (TTK m.82/7). Bu hukuki açiklamalara göre somut olaya gelindiginde; dosya kapsami ile davaci, tasinma sirasinda ayri olarak kolilenen bos faturalarin tasima isini yapan personelince sehven çöpe atilarak zayi oldugunu belirterek zayi belgesi verilmesini istemistir. Zayi belgesi verilmesi için kanunda sayilan sebepler tahdidi olmamakla birlikte, davaci tarafça ispata iliskin herhangi bir delil ibraz edilemedigi gibi somut olayda, davacinin özen ve basiretli tacir yükümlülügüne uygun davrandigi da kanitlanamamistir. Somut olayin meydana gelis sekli TTK'nin 82/7.maddesine uygun olmakla birlikte davacinin gerekli önlemleri aldigindan söz edilemez. Ticari belgelerin çöp olarak degerlendirilmesi muhtemel emtiayla karismayacak sekilde gerekli önlemlerin alinmasi basiretli bir tacirden beklenecek davranistir. Davaci ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülügüne aykiri hareket etmis, kisacasi basiretli bir tacir gibi davrandigini kanitlayacak delil göstermemistir. Yargitay 11. Hukuk Dairesinin zayi belgesi istemine iliskin içtihadi da bu yöndedir (E:2015/13372, K: 2017/1346, T:07.03.2017) Açiklanan bu gerekçelerle, HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, istinaf basvurusunun esastan reddine dair asagidaki sekilde karar verilmistir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarida açiklandigi üzere;1- HMK'nin 353/1.b.1.maddesi uyarinca, davacinin istinaf basvurusunun esastan reddine, 2- Davaci tarafindan yatirilan istinaf basvuru harçlarinin Hazineye irad kaydina, bakiye 14,90 TL istinaf karar harcinin davacidan tahsiline,3- Davaci tarafindan istinaf kanun yoluna basvuru için yapilan masraflarin kendi üzerinde birakilmasina,- Durusma açilmadigindan avukatlik ücreti tayinine yer olmadigina,5- Gerekçeli kararin ilk derece mahkemesince davaci vekiline tebligine,6- Dosyanin karari veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarinca dosya üzerinde yapilan inceleme sonucunda, oybirligiyle ve kesin olarak karar verildi.10.06.2021
legalbank.net