vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdff84a9030000008807000001000100Dava, sürekli isçi kadrolarina geçirilen isçilerin ücret ile diger mali ve sosyal haklarinin belirlenmesinde toplu is sözlesmesinden kaynaklanan isçilik alacaklarinin tahsili istemine iliskindir. Toplu is sözlesmeleri için sözlesmeden yararlanmanin sendika üyeligi, aidat ödeme gibi belirli sartlara tabi oldugu gözden kaçirilmadan ve varsa isverence yapilan ödemeler dikkate alinarak degerlendirilmelidir. T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAIRESI E. 2022/7252 K. 2022/8582 T. 30.6.2022 TOPLU IS SÖZLESMESINDEN KAYNAKLANAN ISÇILIK ALACAKLARININ TAHSILI ISTEMI Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak TIS Hükümlerinden Yararlanmaya Baslayan Yahut Alt Isveren Nezdindeki TISnin Bitimini Müteâkip Kanun Geregi Kendiliginden Yararlanmaya Baslayan Isçilerin Ayni Dönem Içinde Bir Baska TISnden Yararlanmayi Talep Etmelerinin 375 Sayili KHK Geregi Mümkün Olmadigi TOPLU IS SÖZLESMESININ GERIYE ETKILI OLARAK YÜRÜRLÜGE KONULABILMESI Kural Olarak Mümkün Olsa da Sonraki TIS Hükümlerinin Geriye Etkili Olabilecegi En Erken Sürenin Önceki TISnin Bitim Tarihi Oldugu - Sürekli Isçi Kadrosuna Geçirilen Isçiler Yönünden Yapilacak Degerlendirmede Bu Ilkeden Ayrilmayi Gerektiren Bir Durum Bulunmadigi/ Olayda Isçilerin Kadroya Geçirildikleri Isyerinde Yürürlükte Bulunan Bir TISnden Yararlanabilmeleri Için En Erken Tarihin Her Hâlükârda 01.11.2020 Tarihi Olacagi TOPLU IS SÖZLESMESINDEN YARARLANMA TARIHI En Erken 01.11.2020 Tarihinde Mümkün Olabilecegi Gözden Kaçirilarak Hüküm Kurulmasinin Isabetsiz Oldugu - 01.11.2020 -31.12.2020 Tarihleri Arasindaki Dönem Yönünden ise Taleplerin 6356 Sayili Kanun'da Öngörülen Prosedüre Uygun Olarak Bagitlanan TIS Için Sözlesmeden Yararlanmanin Sendika Üyeligi ve Aidat Ödeme Gibi Belirli Sartlara Tabi Oldugu Gözden Kaçirilmadan ve Varsa Isverence Yapilan Ödemeler Dikkate Alinarak Degerlendirilecegi FAIZ TALEBI Talep Edilen Alacaklar Için Dava ve Islah Dilekçesinde Bankalarca Uygulanan En Yüksek Mevduat Faizi Talep Edilmesi Karsisinda Ilk Derece Mahkemesi Kararinda Kabul Edilen Alacaklara Dair En Yüksek Isletme Kredisi Faizine Hükmedilmesinin Taleple Baglilik Ilkesinin Ihlali Niteliginde Oldugu - Toplu Is Sözlesmesinden Kaynaklanan Isçilik Alacaklarinin Tahsili Istemi TALEP BULUNMAMASINA RAGMEN VARMIS GIBI HÜKÜM KURULMASI Dava ve Islah Dilekçesinde Talep Edilmemesine Ragmen Ilk Derece Mahkemesi Kararinin Gerekçe Kisminda Gece Ücreti ile Fazla Çalisma Ücreti ve Vardiyali Çalisma Ücretine Dair Talep Mevcutmus Gibi Gerekçe Olusturulmasinin Hatali Oldugu - Toplu Is Sözlesmesinden Kaynaklanan Isçilik Alacaklarinin Tahsili Istemi KHK-375/m. Geç. 23 DAVA ÖZETI : Dava, toplu is sözlesmesinden kaynaklanan isçilik alacaklarinin tahsili istemine iliskindir. Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümlerinden yararlanmaya baslayan yahut alt isveren nezdindeki toplu is sözlesmesinin bitimini müteâkip kanun geregi kendiliginden yararlanmaya baslayan isçilerin, ayni dönem içinde bir baska toplu is sözlesmesinden yararlanmayi talep etmeleri, 375 Sayili KHK geregi mümkün degildir. Bir toplu is sözlesmesinin geriye etkili olarak yürürlüge konulabilmesi kural olarak mümkün olsa da sonraki toplu is sözlesmesi hükümlerinin geriye etkili olabilecegi en erken süre önceki toplu is sözlesmesinin bitim tarihidir. Sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçiler yönünden yapilacak degerlendirmede de bu ilkeden ayrilmayi gerektiren bir durum bulunmamaktadir. Buna göre sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçilerin kadroya geçirildikleri isyerinde yürürlükte bulunan bir toplu is sözlesmesinden yararlanabilmeleri için en erken tarih her hâlükârda 01.11.2020 tarihi olmalidir. Olayda, sürekli isçi kadrosuna geçirilen davaci bakimindan imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmanin en erken 01.11.2020 tarihinde mümkün olabilecegi gözden kaçirilarak hüküm kurulmasi isabetsizdir. 01.11.2020 -31.12.2020 tarihleri arasindaki dönem yönünden ise dava konusu talepler, 6356 Sayili Kanun'da öngörülen prosedüre uygun olarak bagitlanan toplu is sözlesmeleri için sözlesmeden yararlanmanin sendika üyeligi, aidat ödeme gibi belirli sartlara tabi oldugu gözden kaçirilmadan ve varsa isverence yapilan ödemeler dikkate alinarak degerlendirilmelidir. Talep edilen alacaklar için dava ve islah dilekçesinde bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi talep edilmesi karsisinda Ilk Derece Mahkemesi kararinda kabul edilen alacaklara dair en yüksek isletme kredisi faizine hükmedilmesi taleple baglilik ilkesinin ihlali niteliginde olup isabetsizdir. Ayrica dava ve islah dilekçesinde talep edilmemesine ragmen Ilk Derece Mahkemesi kararinin gerekçe kisminda gece ücreti, fazla çalisma ücreti ve vardiyali çalisma ücretine dair talep mevcutmus gibi gerekçe olusturulmasi hatalidir. Açiklanan tüm bu nedenlerle kararin bozulmasi gerekir. DAVA : Taraflar arasindaki isçilik alacagi davasindan dolayi yapilan yargilama sonunda Ilk Derece Mahkemesince davanin kismen kabulüne karar verilmistir. Kararin davali vekili tarafindan istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince basvurunun esastan reddine karar verilmistir. Bölge Adliye Mahkemesi karari davali vekili tarafindan temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz sarti ve diger usul eksiklikleri yönünden yapilan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip geregi düsünüldü: KARAR : I. DAVA Davaci vekili, müvekkilinin,.Saglik-Is Sendikasi ile davali isverenin üyesi oldugu. Kamu Isverenleri Sendikasi arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesi kapsaminda bulundugunu, buna ragmen toplu is sözlesmesinden yararlandirilmayarak ücretinin eksik belirlendigini ve bir kisim haklarinin eksik ödendigini veya hiç ödenmedigini ileri sürerek, ücret zammi, ikramiye, arabuluculuk maktu vekâlet ücreti, genel tatil ücreti, iyilestirme zammi, ek ödeme, ilave tediye, yemek, yol, sosyal yardim ve giyim yardimi alacaklarinin hüküm altina alinmasini talep etmistir. CEVAP Davali vekili, davanin belirsiz alacak davasi olarak açilamayacagini, davalinin temerrüde düsürülmedigini, alacak kalemlerine faiz isletilmeyecegini, talep edilen alacaklarin zamanasimina ugradigini, alacak kalemlerinin her biri açisindan arabuluculuk süreci isletilmesi gerektigini, sürekli isçi kadrosuna alinan isçilerin ücret ile mali ve sosyal haklarinin Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitimine kadar bu toplu is sözlesmesinin uygulanmasi suretiyle olusan ücret ile diger mali ve sosyal haklardan fazla olamayacaginin düzenlendigini, 12.04.2018 tarihinde yayimlanan bu toplu is sözlesmesinin hükümlerinin geçici 23. madde kapsamindaki idareler için 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasinin kararlastirildigini, dolayisiyla 696 Sayili Kanun Hükmünde Kararname (696 Sayili KHK) geregince sürekli isçi kadrosuna geçirilen kisilerin bagli olduklari toplu is sözlesmesinin 31.10.2020 tarihinde sona ermesiyle birlikte 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin uygulanmasina baslanilacagini, davacinin sendikal haklardan yararlanmasinin kosullarinin gerçeklesip gerçeklesmediginin arastirilmasi gerektigini, davaciya hak ettigi alacaklarinin ödendigini, toplu is sözlesmesinden kaynakli hak ettigi tüm alacaklarin bordrolara yansitilarak ödendigini savunarak davanin reddine karar verilmesini talep etmistir. III. ILK DERECE MAHKEMESI KARARI Ilk Derece Mahkemesi'nin yukarida tarih ve sayisi belirtilen karari ile dosya kapsamina alinan 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin ilgili maddeleri göz önüne alinarak düzenlenen bilirkisi raporunun usul ve kanuna uygun oldugu gerekçesiyle davanin kismen kabulüne karar verilmistir. IV. ISTINAF A. Istinaf Yoluna Basvuranlar Ilk Derece Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi davali vekili istinaf basvurusunda bulunmustur. B. Istinaf Sebepleri Davali vekili istinaf dilekçesinde özetle; taleplerin zamanasimina ugradigini, davanin kismi dava türünde açilmasinda hukuki yarar bulunmadigini, eksik incelemeyle düzenlenen bilirkisi raporuna itibar edilerek hüküm tesisinin hukuka aykiri oldugunu, davacinin 375 Sayili Kanun Hükmünde Kararname (375 Sayili KHK) kapsaminda kamuda sürekli isçi kadrosuna geçirildigini ve belirsiz süreli is sözlesmesi imzalandigini, bunun yani sira, isçi statüsüne geçirilen isçilerin ücret ile diger mali ve sosyal haklarinin belirlenmesinde esas alinacak, Yüksek Hakem Kurulunca karara baglanmis ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesi hükümlerinin, Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi tarafindan 12.04.2018 tarihinde yayimlandigini, yayimlanan bu toplu is sözlesmesi hükümlerinin 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesi kapsamindaki idareler için 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasinin kararlastirildigini, 31.10.2020 tarihinden sonra, Öz Saglik Is Sendikasi ile TÜHIS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin uygulanmasinin mümkün oldugunu, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanilmasinin ön kosulunun ise 17 numarali "saglik ve sosyal hizmetler" iskolunda çalismak oldugunu, 6356 Sayili Sendikalar ve Toplu Is Sözlesmesi Kanunu'nun (6356 Sayili Kanun) geçici 7. maddesinde ". Birinci fikra kapsaminda yeni tescil edilen isyerlerinden bildirilen isçiler, bu madde kapsamindaki idarelerde geçis isleminden önce alt isveren isçileri için Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve en son sona erecek olan toplu is sözlesmesinin sona ermesiyle birlikte 4. maddeye uygun sekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir." hükmünün düzenlendigini, davacinin iddia ve taleplerinin haksiz oldugunu, sendika üyelik aidatlarinin ödenip ödenmediginin, sendika üyeliginin ne zaman bildirildiginin arastirilmadigini, bilirkisi raporunun hatali hesap içerdigini, faiz tür ve baslangiç tarihlerinin hatali belirlendigini, Idarece yapilan ödemelerin dikkate alinmadigini, kararin usul ve kanuna aykiri oldugunu ileri sürerek kaldirilmasini talep etmistir. C. Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarida tarih ve sayisi belirtilen karari ile... Saglik-Is Sendikasi ve ...IS arasinda imzalanan, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinin, eldeki davanin taraflarini bagladigi, bu toplu is sözlesmesinin 4. maddesi, 6356 Sayili Kanun'un 39. maddesi, davacinin sendika üyelik tarihi ve ihtilaf konusu dönemde çalistigi isyerinin girdigi iskolu gözetildiginde, yürürlük süresinin baslangici olan 01.01.2019 tarihinden itibaren davacinin bu toplu is sözlesmesinden yararlandirilmasinin gerekli oldugu, davali isveren, 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesinin 6. fikrasinda isaret edilen "... bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin" yürürlük bitim tarihinden önce,... Saglik-Is Sendikasi ve ...IS arasinda imzalanan, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinin davaci hakkinda uygulanamayacagini ileri sürmekte ise de 375 Sayili KHK' nin anilan maddesinin sürekli isçi kadrosuna geçirilme tarihinden sonra, 6356 Sayili Kanun uyarinca usulünce imzalanan ve taraflari kapsamina alan toplu is sözlesmesinin yürürlüge girmesine engel teskil etmedigi, aksi yönde bir kabulün Anayasa ile güvence altina alinan toplu is sözlesmesi yapma hakki ile esitlik ilkesine aykiri düsecegi gerekçesiyle davali vekilinin istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir. V. TEMYIZ A. Temyiz Yoluna Basvuranlar Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi süresi içinde davali vekili temyiz isteminde bulunmustur. B. Temyiz Sebepleri Davali vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ile Bölge Adliye Mahkemesi kararinin bozulmasi talep edilmistir. C. Gerekçe 1. Uyusmazlik ve Hukuki Nitelendirme Taraflar arasinda, davacinin ... Saglik-Is Sendikasi ile ...IS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmasinin mümkün olup olmadigi, mümkün ise en erken hangi tarihten itibaren yararlanabilecegi ve buradan varilacak sonuca göre de dava konusu alacaklara hak kazanip kazanmadigi noktalarinda uyusmazlik vardir. 2. Ilgili Hukuk 1.696 Sayili KHK' nin 127. maddesiyle 375 Sayili KHK' ye eklenen geçici 23. maddesinde belirtilen kamu idareleri ve bunlara bagli döner sermayeli kuruluslar ile ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve tasra teskilatlarinda, 4734 Sayili Kamu Ihale Kanunu ve diger mevzuattaki hükümler uyarinca personel çalistirilmasina dayali hizmet alim sözlesmeleri kapsaminda yükleniciler tarafindan 04.12.2017 tarihi itibariyle çalismakta olanlarin, maddede öngörülen sartlari tasimalari, yazili olarak basvurmalari ve yapilacak sinavda basarili olmalari kaydiyla sürekli isçi kadrolarina geçirilecekleri düzenlenmistir. 2.375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesinde: "Sürekli isçi kadrolanna geçirilenlerden, geçis islemi yapilirken mevcut isyerinin girdigi iskolunda kurulu isyerinden bildirilenlerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitimine kadar bu toplu is sözlesmesinin uygulanmasi suretiyle olusan ücret ile diger mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli isçi kadrolarina geçirilenlerden; geçisten önce toplu is sözlesmesi bulunmadigindan kadroya geçirildigi tarihte yürürlükte olan bireysel is sözlesmesi hükümlerinin geçerli oldugu isçiler ile geçis isleminden önce yapilan ve geçisten sonra yararlanmaya devam ettigi toplu is sözlesmesi bulunmakta birlikte bu madde kapsamindaki idarelerde alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitiminden önce toplu is sözlesmesi sona eren isçilerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesine göre belirlenir." düzenlemesi yer almistir. 3. Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanliginca 12.04.2018 tarihinde "375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarinca Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret Ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümleri" basligi altinda "375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altinci fikrasinda; geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin, anilan madde kapsaminda yer alan idarelerce sürekli isçi kadrolarina geçirilen isçilerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklarinin belirlenmesinde esas alinacagi düzenlemistir. Geçis islemleri tamamlanan isçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu is sözlesmesinin ücret, mali ve sosyal haklara iliskin hükümleri asagida yer almaktadir. ÜCRET ZAMMI: 01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. Ancak bu dönemde verilmis bir ücret zammi varsa %4 (yüzde dört)'ten mahsup edilir. 01.07.2018- 31.12.2018 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta olduklan günlük çiplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. 01.01.2019- 30.06.2019 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. 01.07.2019- 31.12.2019 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta olduklan günlük çiplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. 01.01.2020-30.06.2020 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 01.01.2020 tarihinde atmakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. 01.07.2020- 31.10.2020 tarihleri arasi ücret zammi: Isçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir." açiklamasinda bulunulmustur. 4. 6100 Sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 Sayili Kanun) 297. maddesinin birinci fikrasinin "c" bendinde, taraflarin iddia ve savunmalarinin özetini, anlastiklari ve anlasamadiklari hususlari, çekismeli vakialar hakkinda toplanan delilleri, delillerin tartisilmasi ve degerlendirilmesini, sabit görülen vakialarla bunlardan çikarilan sonuç ve hukuki sebepleri hükmün kapsamasi gerektigi düzenlenmistir. 5. 6100 Sayili Kanun'un 298. maddesinin ikinci fikrasi; "Gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykiri olamaz." seklindedir. 6. 6100 Sayili Kanun'un 26. maddesinin birinci fikrasi; "Hâkim, taraflarin talep sonuçlariyla baglidir; ondan fazlasina veya baska bir seye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azina karar verebilir. " seklindedir. 3. Degerlendirme 1.Taraflarin iddia, savunma ve dayandiklari belgelere, uyusmazligin hukuki nitelendirilmesi ile uygulanmasi gereken hukuk kurallarina, dava sartlarina, yargilamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarina ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davali Saglik Bakanligi vekilinin asagida yer alan paragraflarin kapsami disindaki temyiz itirazlari yerinde görülmemistir. 2. 375 Sayili KHK' nin ilgili hükmünün ve bu Kanun Hükmünde Kararname geregince 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasi öngörülen toplu is sözlesmesinin amaci; gerek alt isverenin taraf oldugu ve 31.10.2020 tarihinden önce sona erecek olan toplu is sözlesmesinden yararlanmakta olan, gerekse alt isverenin taraf oldugu herhangi bir toplu is sözlesmesinden yararlanmayan isçileri belli bir süre için toplu is sözlesmesi etkisinden mahrum birakmamaktir. Bu nedenle 02.04.2018 tarihinde 375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarinca Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümleri'nden yararlanmaya baslayan yahut alt isveren nezdindeki toplu is sözlesmesinin bitimini müteâkip kanun geregi kendiliginden yararlanmaya baslayan isçilerin, ayni dönem içinde bir baska toplu is sözlesmesinden yararlanmayi talep etmeleri, 375 Sayili KHK geregi mümkün degildir. Bir toplu is sözlesmesinin geriye etkili olarak yürürlüge konulabilmesi kural olarak mümkün olsa da sonraki toplu is sözlesmesi hükümlerinin geriye etkili olabilecegi en erken süre önceki toplu is sözlesmesinin bitim tarihidir. Sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçiler yönünden yapilacak degerlendirmede de bu ilkeden ayrilmayi gerektiren bir durum bulunmamaktadir. Buna göre sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçilerin kadroya geçirildikleri isyerinde yürürlükte bulunan bir toplu is sözlesmesinden yararlanabilmeleri için en erken tarih her hâlükârda 01.11.2020 tarihi olmalidir. 3.Yukarida yapilan açiklama ile davacinin, davaliya bagli isyerinde, hizmet alim sözlesmesi kapsaminda alt isveren isçisi olarak çalismakta iken, 02.04.2018 tarihi itibariyla 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesi kapsaminda kamu bünyesinde sürekli isçi kadrosuna geçirildiginin dosya kapsamindan anlasilmasi birlikte degerlendirildiginde, sürekli isçi kadrosuna geçirilen davaci bakimindan ... Saglik-Is Sendikasi ile ...IS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmanin en erken 01.11.2020 tarihinde mümkün olabilecegi gözden kaçirilarak hüküm kurulmasi isabetsizdir. 01.11.2020 -31.12.2020 tarihleri arasindaki dönem yönünden ise dava konusu talepler, 6356 Sayili Kanun'da öngörülen prosedüre uygun olarak bagitlanan toplu is sözlesmeleri için sözlesmeden yararlanmanin sendika üyeligi, aidat ödeme gibi belirli sartlara tabi oldugu gözden kaçirilmadan ve varsa isverence yapilan ödemeler dikkate alinarak degerlendirilmelidir. 3. Kabule göre de talep edilen alacaklar için dava ve islah dilekçesinde bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi talep edilmesi karsisinda Ilk Derece Mahkemesi kararinda kabul edilen alacaklara dair en yüksek isletme kredisi faizine hükmedilmesi taleple baglilik ilkesinin ihlali niteliginde olup isabetsizdir. 4. Ayrica dava ve islah dilekçesinde talep edilmemesine ragmen Ilk Derece Mahkemesi kararinin gerekçe kisminda gece ücreti, fazla çalisma ücreti ve vardiyali çalisma ücretine dair talep mevcutmus gibi gerekçe olusturulmasi hatalidir. SONUÇ : Açiklanan sebeplerle; 1. Temyiz olunan, Ilk Derece Mahkemesi kararina karsi istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin Bölge Adliye Mahkemesi kararinin ORTADAN KALDIRILMASINA, 2. Ilk Derece Mahkemesi kararinin BOZULMASINA, Dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine, bozma kararinin bir örneginin karari veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 30.06.2022 tarihinde oybirligiyle karar verildi. kazanci.com.tr
T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAIRESI E. 2022/7252 K. 2022/8582 T. 30.6.2022
Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak TIS Hükümlerinden Yararlanmaya Baslayan Yahut Alt Isveren Nezdindeki TISnin Bitimini Müteâkip Kanun Geregi Kendiliginden Yararlanmaya Baslayan Isçilerin Ayni Dönem Içinde Bir Baska TISnden Yararlanmayi Talep Etmelerinin 375 Sayili KHK Geregi Mümkün Olmadigi
Kural Olarak Mümkün Olsa da Sonraki TIS Hükümlerinin Geriye Etkili Olabilecegi En Erken Sürenin Önceki TISnin Bitim Tarihi Oldugu - Sürekli Isçi Kadrosuna Geçirilen Isçiler Yönünden Yapilacak Degerlendirmede Bu Ilkeden Ayrilmayi Gerektiren Bir Durum Bulunmadigi/ Olayda Isçilerin Kadroya Geçirildikleri Isyerinde Yürürlükte Bulunan Bir TISnden Yararlanabilmeleri Için En Erken Tarihin Her Hâlükârda 01.11.2020 Tarihi Olacagi
TOPLU IS SÖZLESMESINDEN YARARLANMA TARIHI
En Erken 01.11.2020 Tarihinde Mümkün Olabilecegi Gözden Kaçirilarak Hüküm Kurulmasinin Isabetsiz Oldugu - 01.11.2020 -31.12.2020 Tarihleri Arasindaki Dönem Yönünden ise Taleplerin 6356 Sayili Kanun'da Öngörülen Prosedüre Uygun Olarak Bagitlanan TIS Için Sözlesmeden Yararlanmanin Sendika Üyeligi ve Aidat Ödeme Gibi Belirli Sartlara Tabi Oldugu Gözden Kaçirilmadan ve Varsa Isverence Yapilan Ödemeler Dikkate Alinarak Degerlendirilecegi
FAIZ TALEBI
Talep Edilen Alacaklar Için Dava ve Islah Dilekçesinde Bankalarca Uygulanan En Yüksek Mevduat Faizi Talep Edilmesi Karsisinda Ilk Derece Mahkemesi Kararinda Kabul Edilen Alacaklara Dair En Yüksek Isletme Kredisi Faizine Hükmedilmesinin Taleple Baglilik Ilkesinin Ihlali Niteliginde Oldugu - Toplu Is Sözlesmesinden Kaynaklanan Isçilik Alacaklarinin Tahsili Istemi
TALEP BULUNMAMASINA RAGMEN VARMIS GIBI HÜKÜM KURULMASI
Dava ve Islah Dilekçesinde Talep Edilmemesine Ragmen Ilk Derece Mahkemesi Kararinin Gerekçe Kisminda Gece Ücreti ile Fazla Çalisma Ücreti ve Vardiyali Çalisma Ücretine Dair Talep Mevcutmus Gibi Gerekçe Olusturulmasinin Hatali Oldugu - Toplu Is Sözlesmesinden Kaynaklanan Isçilik Alacaklarinin Tahsili Istemi
KHK-375/m. Geç. 23
DAVA ÖZETI :
Dava, toplu is sözlesmesinden kaynaklanan isçilik alacaklarinin tahsili istemine iliskindir. Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümlerinden yararlanmaya baslayan yahut alt isveren nezdindeki toplu is sözlesmesinin bitimini müteâkip kanun geregi kendiliginden yararlanmaya baslayan isçilerin, ayni dönem içinde bir baska toplu is sözlesmesinden yararlanmayi talep etmeleri, 375 Sayili KHK geregi mümkün degildir.
Bir toplu is sözlesmesinin geriye etkili olarak yürürlüge konulabilmesi kural olarak mümkün olsa da sonraki toplu is sözlesmesi hükümlerinin geriye etkili olabilecegi en erken süre önceki toplu is sözlesmesinin bitim tarihidir. Sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçiler yönünden yapilacak degerlendirmede de bu ilkeden ayrilmayi gerektiren bir durum bulunmamaktadir.
Buna göre sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçilerin kadroya geçirildikleri isyerinde yürürlükte bulunan bir toplu is sözlesmesinden yararlanabilmeleri için en erken tarih her hâlükârda 01.11.2020 tarihi olmalidir.
Olayda, sürekli isçi kadrosuna geçirilen davaci bakimindan imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmanin en erken 01.11.2020 tarihinde mümkün olabilecegi gözden kaçirilarak hüküm kurulmasi isabetsizdir. 01.11.2020 -31.12.2020 tarihleri arasindaki dönem yönünden ise dava konusu talepler, 6356 Sayili Kanun'da öngörülen prosedüre uygun olarak bagitlanan toplu is sözlesmeleri için sözlesmeden yararlanmanin sendika üyeligi, aidat ödeme gibi belirli sartlara tabi oldugu gözden kaçirilmadan ve varsa isverence yapilan ödemeler dikkate alinarak degerlendirilmelidir.
Talep edilen alacaklar için dava ve islah dilekçesinde bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi talep edilmesi karsisinda Ilk Derece Mahkemesi kararinda kabul edilen alacaklara dair en yüksek isletme kredisi faizine hükmedilmesi taleple baglilik ilkesinin ihlali niteliginde olup isabetsizdir.
Ayrica dava ve islah dilekçesinde talep edilmemesine ragmen Ilk Derece Mahkemesi kararinin gerekçe kisminda gece ücreti, fazla çalisma ücreti ve vardiyali çalisma ücretine dair talep mevcutmus gibi gerekçe olusturulmasi hatalidir. Açiklanan tüm bu nedenlerle kararin bozulmasi gerekir.
DAVA : Taraflar arasindaki isçilik alacagi davasindan dolayi yapilan yargilama sonunda Ilk Derece Mahkemesince davanin kismen kabulüne karar verilmistir.
Kararin davali vekili tarafindan istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince basvurunun esastan reddine karar verilmistir.
Bölge Adliye Mahkemesi karari davali vekili tarafindan temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz sarti ve diger usul eksiklikleri yönünden yapilan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip geregi düsünüldü:
KARAR : I. DAVA
Davaci vekili, müvekkilinin,.Saglik-Is Sendikasi ile davali isverenin üyesi oldugu. Kamu Isverenleri Sendikasi arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesi kapsaminda bulundugunu, buna ragmen toplu is sözlesmesinden yararlandirilmayarak ücretinin eksik belirlendigini ve bir kisim haklarinin eksik ödendigini veya hiç ödenmedigini ileri sürerek, ücret zammi, ikramiye, arabuluculuk maktu vekâlet ücreti, genel tatil ücreti, iyilestirme zammi, ek ödeme, ilave tediye, yemek, yol, sosyal yardim ve giyim yardimi alacaklarinin hüküm altina alinmasini talep etmistir.
CEVAP
Davali vekili, davanin belirsiz alacak davasi olarak açilamayacagini, davalinin temerrüde düsürülmedigini, alacak kalemlerine faiz isletilmeyecegini, talep edilen alacaklarin zamanasimina ugradigini, alacak kalemlerinin her biri açisindan arabuluculuk süreci isletilmesi gerektigini, sürekli isçi kadrosuna alinan isçilerin ücret ile mali ve sosyal haklarinin Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitimine kadar bu toplu is sözlesmesinin uygulanmasi suretiyle olusan ücret ile diger mali ve sosyal haklardan fazla olamayacaginin düzenlendigini, 12.04.2018 tarihinde yayimlanan bu toplu is sözlesmesinin hükümlerinin geçici 23. madde kapsamindaki idareler için 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasinin kararlastirildigini, dolayisiyla 696 Sayili Kanun Hükmünde Kararname (696 Sayili KHK) geregince sürekli isçi kadrosuna geçirilen kisilerin bagli olduklari toplu is sözlesmesinin 31.10.2020 tarihinde sona ermesiyle birlikte 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin uygulanmasina baslanilacagini, davacinin sendikal haklardan yararlanmasinin kosullarinin gerçeklesip gerçeklesmediginin arastirilmasi gerektigini, davaciya hak ettigi alacaklarinin ödendigini, toplu is sözlesmesinden kaynakli hak ettigi tüm alacaklarin bordrolara yansitilarak ödendigini savunarak davanin reddine karar verilmesini talep etmistir.
III. ILK DERECE MAHKEMESI KARARI
Ilk Derece Mahkemesi'nin yukarida tarih ve sayisi belirtilen karari ile dosya kapsamina alinan 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin ilgili maddeleri göz önüne alinarak düzenlenen bilirkisi raporunun usul ve kanuna uygun oldugu gerekçesiyle davanin kismen kabulüne karar verilmistir.
IV. ISTINAF
A. Istinaf Yoluna Basvuranlar
Ilk Derece Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi davali vekili istinaf basvurusunda bulunmustur.
B. Istinaf Sebepleri
Davali vekili istinaf dilekçesinde özetle; taleplerin zamanasimina ugradigini, davanin kismi dava türünde açilmasinda hukuki yarar bulunmadigini, eksik incelemeyle düzenlenen bilirkisi raporuna itibar edilerek hüküm tesisinin hukuka aykiri oldugunu, davacinin 375 Sayili Kanun Hükmünde Kararname (375 Sayili KHK) kapsaminda kamuda sürekli isçi kadrosuna geçirildigini ve belirsiz süreli is sözlesmesi imzalandigini, bunun yani sira, isçi statüsüne geçirilen isçilerin ücret ile diger mali ve sosyal haklarinin belirlenmesinde esas alinacak, Yüksek Hakem Kurulunca karara baglanmis ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesi hükümlerinin, Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi tarafindan 12.04.2018 tarihinde yayimlandigini, yayimlanan bu toplu is sözlesmesi hükümlerinin 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesi kapsamindaki idareler için 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasinin kararlastirildigini, 31.10.2020 tarihinden sonra, Öz Saglik Is Sendikasi ile TÜHIS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019 - 31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinin uygulanmasinin mümkün oldugunu, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanilmasinin ön kosulunun ise 17 numarali "saglik ve sosyal hizmetler" iskolunda çalismak oldugunu, 6356 Sayili Sendikalar ve Toplu Is Sözlesmesi Kanunu'nun (6356 Sayili Kanun) geçici 7. maddesinde ". Birinci fikra kapsaminda yeni tescil edilen isyerlerinden bildirilen isçiler, bu madde kapsamindaki idarelerde geçis isleminden önce alt isveren isçileri için Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve en son sona erecek olan toplu is sözlesmesinin sona ermesiyle birlikte 4. maddeye uygun sekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir." hükmünün düzenlendigini, davacinin iddia ve taleplerinin haksiz oldugunu, sendika üyelik aidatlarinin ödenip ödenmediginin, sendika üyeliginin ne zaman bildirildiginin arastirilmadigini, bilirkisi raporunun hatali hesap içerdigini, faiz tür ve baslangiç tarihlerinin hatali belirlendigini, Idarece yapilan ödemelerin dikkate alinmadigini, kararin usul ve kanuna aykiri oldugunu ileri sürerek kaldirilmasini talep etmistir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarida tarih ve sayisi belirtilen karari ile... Saglik-Is Sendikasi ve ...IS arasinda imzalanan, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinin, eldeki davanin taraflarini bagladigi, bu toplu is sözlesmesinin 4. maddesi, 6356 Sayili Kanun'un 39. maddesi, davacinin sendika üyelik tarihi ve ihtilaf konusu dönemde çalistigi isyerinin girdigi iskolu gözetildiginde, yürürlük süresinin baslangici olan 01.01.2019 tarihinden itibaren davacinin bu toplu is sözlesmesinden yararlandirilmasinin gerekli oldugu, davali isveren, 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesinin 6. fikrasinda isaret edilen "... bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin" yürürlük bitim tarihinden önce,... Saglik-Is Sendikasi ve ...IS arasinda imzalanan, 10.08.2020 imza tarihli toplu is sözlesmesinin davaci hakkinda uygulanamayacagini ileri sürmekte ise de 375 Sayili KHK' nin anilan maddesinin sürekli isçi kadrosuna geçirilme tarihinden sonra, 6356 Sayili Kanun uyarinca usulünce imzalanan ve taraflari kapsamina alan toplu is sözlesmesinin yürürlüge girmesine engel teskil etmedigi, aksi yönde bir kabulün Anayasa ile güvence altina alinan toplu is sözlesmesi yapma hakki ile esitlik ilkesine aykiri düsecegi gerekçesiyle davali vekilinin istinaf basvurusunun esastan reddine karar verilmistir.
V. TEMYIZ
A. Temyiz Yoluna Basvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarida belirtilen kararina karsi süresi içinde davali vekili temyiz isteminde bulunmustur.
B. Temyiz Sebepleri
Davali vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ile Bölge Adliye Mahkemesi kararinin bozulmasi talep edilmistir.
C. Gerekçe
1. Uyusmazlik ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasinda, davacinin ... Saglik-Is Sendikasi ile ...IS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmasinin mümkün olup olmadigi, mümkün ise en erken hangi tarihten itibaren yararlanabilecegi ve buradan varilacak sonuca göre de dava konusu alacaklara hak kazanip kazanmadigi noktalarinda uyusmazlik vardir.
2. Ilgili Hukuk
1.696 Sayili KHK' nin 127. maddesiyle 375 Sayili KHK' ye eklenen geçici 23. maddesinde belirtilen kamu idareleri ve bunlara bagli döner sermayeli kuruluslar ile ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve tasra teskilatlarinda, 4734 Sayili Kamu Ihale Kanunu ve diger mevzuattaki hükümler uyarinca personel çalistirilmasina dayali hizmet alim sözlesmeleri kapsaminda yükleniciler tarafindan 04.12.2017 tarihi itibariyle çalismakta olanlarin, maddede öngörülen sartlari tasimalari, yazili olarak basvurmalari ve yapilacak sinavda basarili olmalari kaydiyla sürekli isçi kadrolarina geçirilecekleri düzenlenmistir.
2.375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesinde: "Sürekli isçi kadrolanna geçirilenlerden, geçis islemi yapilirken mevcut isyerinin girdigi iskolunda kurulu isyerinden bildirilenlerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitimine kadar bu toplu is sözlesmesinin uygulanmasi suretiyle olusan ücret ile diger mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli isçi kadrolarina geçirilenlerden; geçisten önce toplu is sözlesmesi bulunmadigindan kadroya geçirildigi tarihte yürürlükte olan bireysel is sözlesmesi hükümlerinin geçerli oldugu isçiler ile geçis isleminden önce yapilan ve geçisten sonra yararlanmaya devam ettigi toplu is sözlesmesi bulunmakta birlikte bu madde kapsamindaki idarelerde alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin bitiminden önce toplu is sözlesmesi sona eren isçilerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamindaki idarelerde geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesine göre belirlenir." düzenlemesi yer almistir.
3. Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanliginca 12.04.2018 tarihinde "375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarinca Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret Ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümleri" basligi altinda "375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altinci fikrasinda; geçisten önce alt isveren isçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve süresi en son sona erecek toplu is sözlesmesinin, anilan madde kapsaminda yer alan idarelerce sürekli isçi kadrolarina geçirilen isçilerin ücreti ile diger mali ve sosyal haklarinin belirlenmesinde esas alinacagi düzenlemistir. Geçis islemleri tamamlanan isçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafindan karara baglanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu is sözlesmesinin ücret, mali ve sosyal haklara iliskin hükümleri asagida yer almaktadir.
01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir. Ancak bu dönemde verilmis bir ücret zammi varsa %4 (yüzde dört)'ten mahsup edilir.
01.07.2018- 31.12.2018 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta olduklan günlük çiplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir.
01.01.2019- 30.06.2019 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir.
01.07.2019- 31.12.2019 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta olduklan günlük çiplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir.
01.01.2020-30.06.2020 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 01.01.2020 tarihinde atmakta olduklari günlük çiplak ücretlerine ayni tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir.
01.07.2020- 31.10.2020 tarihleri arasi ücret zammi:
Isçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta olduklari günlük çiplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oraninda zam yapilmistir." açiklamasinda bulunulmustur.
4. 6100 Sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 Sayili Kanun) 297. maddesinin birinci fikrasinin "c" bendinde, taraflarin iddia ve savunmalarinin özetini, anlastiklari ve anlasamadiklari hususlari, çekismeli vakialar hakkinda toplanan delilleri, delillerin tartisilmasi ve degerlendirilmesini, sabit görülen vakialarla bunlardan çikarilan sonuç ve hukuki sebepleri hükmün kapsamasi gerektigi düzenlenmistir.
5. 6100 Sayili Kanun'un 298. maddesinin ikinci fikrasi; "Gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykiri olamaz." seklindedir.
6. 6100 Sayili Kanun'un 26. maddesinin birinci fikrasi; "Hâkim, taraflarin talep sonuçlariyla baglidir; ondan fazlasina veya baska bir seye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azina karar verebilir. " seklindedir.
3. Degerlendirme
1.Taraflarin iddia, savunma ve dayandiklari belgelere, uyusmazligin hukuki nitelendirilmesi ile uygulanmasi gereken hukuk kurallarina, dava sartlarina, yargilamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarina ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davali Saglik Bakanligi vekilinin asagida yer alan paragraflarin kapsami disindaki temyiz itirazlari yerinde görülmemistir.
2. 375 Sayili KHK' nin ilgili hükmünün ve bu Kanun Hükmünde Kararname geregince 31.10.2020 tarihine kadar uygulanmasi öngörülen toplu is sözlesmesinin amaci; gerek alt isverenin taraf oldugu ve 31.10.2020 tarihinden önce sona erecek olan toplu is sözlesmesinden yararlanmakta olan, gerekse alt isverenin taraf oldugu herhangi bir toplu is sözlesmesinden yararlanmayan isçileri belli bir süre için toplu is sözlesmesi etkisinden mahrum birakmamaktir. Bu nedenle 02.04.2018 tarihinde 375 Sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarinca Idarelerce Sürekli Isçi Kadrolarina Geçirilen Isçilerin Ücret ile Diger Mali ve Sosyal Haklarinin Belirlenmesinde Esas Alinacak Toplu Is Sözlesmesi Hükümleri'nden yararlanmaya baslayan yahut alt isveren nezdindeki toplu is sözlesmesinin bitimini müteâkip kanun geregi kendiliginden yararlanmaya baslayan isçilerin, ayni dönem içinde bir baska toplu is sözlesmesinden yararlanmayi talep etmeleri, 375 Sayili KHK geregi mümkün degildir. Bir toplu is sözlesmesinin geriye etkili olarak yürürlüge konulabilmesi kural olarak mümkün olsa da sonraki toplu is sözlesmesi hükümlerinin geriye etkili olabilecegi en erken süre önceki toplu is sözlesmesinin bitim tarihidir. Sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçiler yönünden yapilacak degerlendirmede de bu ilkeden ayrilmayi gerektiren bir durum bulunmamaktadir. Buna göre sürekli isçi kadrosuna geçirilen isçilerin kadroya geçirildikleri isyerinde yürürlükte bulunan bir toplu is sözlesmesinden yararlanabilmeleri için en erken tarih her hâlükârda 01.11.2020 tarihi olmalidir.
3.Yukarida yapilan açiklama ile davacinin, davaliya bagli isyerinde, hizmet alim sözlesmesi kapsaminda alt isveren isçisi olarak çalismakta iken, 02.04.2018 tarihi itibariyla 375 Sayili KHK' nin geçici 23. maddesi kapsaminda kamu bünyesinde sürekli isçi kadrosuna geçirildiginin dosya kapsamindan anlasilmasi birlikte degerlendirildiginde, sürekli isçi kadrosuna geçirilen davaci bakimindan ... Saglik-Is Sendikasi ile ...IS arasinda 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu is sözlesmesinden yararlanmanin en erken 01.11.2020 tarihinde mümkün olabilecegi gözden kaçirilarak hüküm kurulmasi isabetsizdir. 01.11.2020 -31.12.2020 tarihleri arasindaki dönem yönünden ise dava konusu talepler, 6356 Sayili Kanun'da öngörülen prosedüre uygun olarak bagitlanan toplu is sözlesmeleri için sözlesmeden yararlanmanin sendika üyeligi, aidat ödeme gibi belirli sartlara tabi oldugu gözden kaçirilmadan ve varsa isverence yapilan ödemeler dikkate alinarak degerlendirilmelidir.
3. Kabule göre de talep edilen alacaklar için dava ve islah dilekçesinde bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi talep edilmesi karsisinda Ilk Derece Mahkemesi kararinda kabul edilen alacaklara dair en yüksek isletme kredisi faizine hükmedilmesi taleple baglilik ilkesinin ihlali niteliginde olup isabetsizdir.
4. Ayrica dava ve islah dilekçesinde talep edilmemesine ragmen Ilk Derece Mahkemesi kararinin gerekçe kisminda gece ücreti, fazla çalisma ücreti ve vardiyali çalisma ücretine dair talep mevcutmus gibi gerekçe olusturulmasi hatalidir.
SONUÇ : Açiklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, Ilk Derece Mahkemesi kararina karsi istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin Bölge Adliye Mahkemesi kararinin ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Ilk Derece Mahkemesi kararinin BOZULMASINA,
Dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine, bozma kararinin bir örneginin karari veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.06.2022 tarihinde oybirligiyle karar verildi.
kazanci.com.tr