vioft2nnt8|2000BDFC6638|yunusbirbilen|tbl_sayfa|metin|0xfdffeb1c030000001a06000001000300Dava, yasamlarini yitiren sigortali es ve baba üzerinden hak sahibi sifatiyla çift ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemine iliskindir. Yasamini yitiren sigortali esi üzerinden Sosyal Sigortalar Kanun u hükümleri geregince kendisine ölüm ayligi baglanan davacinin, ölen sigortali babasi üzerinden de ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemli dava açilmistir. T.C. YARGITAY 10.HUKUK DAIRESI Esas Numarasi: 2022/3620 Karar Numarasi: 2022/5086 Karar Tarihi: 06.04.2022 ÇIFT ÖLÜM AYLIGI BAGLANMASI GEREKTIGININ TESPITI VE ALACAK ISTEMI AYLIK VE GELIRLERIN BIRLESMESI HEM ESINDEN HEM DE BABASINDAN ÖLÜM AYLIGINA HAK KAZANANLARA, TERCIHINE GÖRE ESINDEN YA DA BABASINDAN BAGLANACAK AYLIGININ BAGLANABILMESI BABASI ÜZERINDEN AYLIK ALMA AÇISINDAN HAKKI DOGURAN OLAYIN ESININ VEFAT ETTIGI TARIH OLMASI ILGILI TARIHTEKI MEVZUATIN ILGILI MADDELERI UYARINCA DAVACININ ÇIFT AYLIGA HAK KAZANAMAMASI DAVA ÖZETI: Dava, yasamlarini yitiren sigortali es ve baba üzerinden hak sahibi sifatiyla çift ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemine iliskindir. 03.03.2018 tarihinde yasamini yitiren sigortali esi üzerinden Sosyal Sigortalar Kanun’u hükümleri geregince kendisine ölüm ayligi baglanan davacinin, 20.01.2000 günü ölen sigortali babasi üzerinden de ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemli dava açilmistir. Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanunu’nun ilgili "Aylik ve gelirlerin birlesmesi" baslikli maddesinde ise bu Kanuna göre baglanacak aylik ve gelirlerin birlesmesi durumunda, hem esinden, hem de ana ve/veya babasindan ölüm ayligina hak kazananlara, tercihine göre esinden ya da ana ve/veya babasindan baglanacak ayliginin baglanacagi hüküm altina alinmistir. Babasi üzerinden aylik alma açisindan hakki doguran olay esinin vefat ettigi tarih olacagindan, söz konusu tarihteki ilgili mevzuatin ilgili maddeleri uyarinca davacinin çift ayliga hak kazanamadigi belirgindir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksizin hüküm kurulmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir. Dava, yasamlarini yitiren sigortali es ve baba üzerinden hak sahibi sifatiyla çift ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemine iliskindir. Ilk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanin kabulüne dair verilen karara karsi davali Kurum vekili tarafindan istinaf yoluna basvurulmasi üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine karar verilmistir. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararin temyizen incelenmesi davali Kurum vekili tarafindan istenmesi üzerine, temyiz isteginin süresinde oldugu anlasildiktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafindan düzenlenen raporla dosyadaki kâgitlar okunduktan sonra isin geregi düsünüldü ve asagidaki karar tespit edildi. I-ISTEM: Davaci vekili dava dilekçesinde özetle; davacinin esi ...'in 03/03/2018 tarihinde vefat ettigini, müteveffanin ödedigi tüm primlerin birlestirilerek 4/a statüsünden emekli oldugunu, davacinin davali kurumdan vefat eden esinden kendi ve kizi adina, 20/01/2000 tarihinden vefat eden Bagkur emeklisi babasindan kendisine maas baglanmasi talebinde bulundugunu, her iki müracaat neticesinde babasi ...den Eylül 2018 tarihinden itibaren 909,98 TL, esi üzerinden kizina da 978,40 TL maas baglandigini, davali kurum hem vefat eden es, hem de vefat eden baba üzerinden maas baglanamayacagi nedeniyle davaciya tek maas bagladigini, davali kurum tarafindan her iki maasinda baglanmasi taleplerinin reddedildigini belirterek, ölen babasindan yetim ayligi almakta olan davacinin ölen esinden de ölüm ayligina hak kazandiginin tespiti ile fazlaya iliskin haklarini sakli kalmak üzere simdilik 1.000,00 TL baglanmayan maas alacaginin yasal basvuru tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmistir. II-CEVAP: Davali kurum vekili 27/02/2020 tarihli durusmadaki beyani ile; davanin reddine karar verilmesini talep etmistir. III-MAHKEME KARARI: A-ILK DERECE MAHKEME KARARI "1-Davanin kabulü ile, davacinin 03/03/2018 tarihine ölen esi ...'tan ölüm ayligi almasi gerektiginin tespitine, davacinin tahsis talebinde bulundugu 08/03/2018 tarihini takip eden aybasindan itibaren aylik almasi gerektiginin tespitine, ödenmeyen ayliklarindan simdilik 1.000,00 TL'sinin davacinin talebi dogrultusunda 01/08/2018 tarihinden itibaren isleyecek yasal faizi ile birlikte davalidan alinarak davaciya verilmesine," seklinde karar verilmistir. B-BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI KARARI Yerel mahkeme karari yerinde bulunarak istinaf isteminin reddine karar verilmistir. IV-TEMYIZ KANUN YOLUNA BASVURU VE NEDENLERI: Davali vekili, kurum isleminin yerinde oldugunu belirterek, söz konusu kararinin bozulmasini talep etmistir. V-ILGILI HUKUK KURALLARI VE INCELEME: Dosya kapsami incelendiginde,03.03.2018 tarihinde yasamini yitiren sigortali esi üzerinden 506 sayili Kanun hükümleri geregince kendisine ölüm ayligi baglanan davacinin, 20.01.2000 günü ölen 1479 sayili Kanuna tabi sigortali babasi üzerinden de ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemli isbu davayi açtigi anlasilmistir. Davanin yasal dayanagi olan 5510 sayili Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüge giren ve "Ölüm ayliginin hak sahiplerine paylastirilmasi" basligini tasiyan 34. maddesinde, sigortalinin evli olmayan, bosanan, dul kalan kizlarina ölüm ayligi baglanabilmesi, bu Kanun kapsaminda veya yabanci bir ülke mevzuati kapsaminda çalismama veya kendi sigortaliligi nedeniyle gelir veya aylik baglanmamis olma kosullarina baglanmis, "Aylik ve gelirlerin birlesmesi" baslikli 54. maddede ise bu Kanuna göre baglanacak aylik ve gelirlerin birlesmesi durumunda, hem esinden, hem de ana ve/veya babasindan ölüm ayligina hak kazananlara, tercihine göre esinden ya da ana ve/veya babasindan baglanacak ayliginin baglanacagi hüküm altina alinmistir. Belirtilen açiklamalar isiginda dava dosyasi incelendiginde, babasi üzerinden aylik alma açisindan hakki doguran olay esinin vefat ettigi tarih olacagindan, söz konusu tarihteki ilgili mevzuatin yukarida belirtilen maddeleri uyarinca davacinin çift ayliga hak kazanamadigi belirgindir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksizin, yazili sekilde hüküm kurulmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir. O hâlde, davali vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlari kabul edilmeli ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin kararinin kaldirilarak Ilk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalidir. Sonuç: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararinin HMK'nin 373/1 maddesi geregince kaldirilarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarida açiklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine, kararin bir örneginin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06.04.2022 gününde oybirligiyle karar verildi. legalbank.net
T.C.
YARGITAY
10.HUKUK DAIRESI
Esas Numarasi: 2022/3620
Karar Numarasi: 2022/5086
Karar Tarihi: 06.04.2022
AYLIK VE GELIRLERIN BIRLESMESI
BABASI ÜZERINDEN AYLIK ALMA AÇISINDAN HAKKI DOGURAN OLAYIN ESININ VEFAT ETTIGI TARIH OLMASI
ILGILI TARIHTEKI MEVZUATIN ILGILI MADDELERI UYARINCA DAVACININ ÇIFT AYLIGA HAK KAZANAMAMASI
DAVA ÖZETI:
Dava, yasamlarini yitiren sigortali es ve baba üzerinden hak sahibi sifatiyla çift ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemine iliskindir. 03.03.2018 tarihinde yasamini yitiren sigortali esi üzerinden Sosyal Sigortalar Kanun’u hükümleri geregince kendisine ölüm ayligi baglanan davacinin, 20.01.2000 günü ölen sigortali babasi üzerinden de ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemli dava açilmistir. Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanunu’nun ilgili "Aylik ve gelirlerin birlesmesi" baslikli maddesinde ise bu Kanuna göre baglanacak aylik ve gelirlerin birlesmesi durumunda, hem esinden, hem de ana ve/veya babasindan ölüm ayligina hak kazananlara, tercihine göre esinden ya da ana ve/veya babasindan baglanacak ayliginin baglanacagi hüküm altina alinmistir. Babasi üzerinden aylik alma açisindan hakki doguran olay esinin vefat ettigi tarih olacagindan, söz konusu tarihteki ilgili mevzuatin ilgili maddeleri uyarinca davacinin çift ayliga hak kazanamadigi belirgindir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksizin hüküm kurulmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir.
Dava, yasamlarini yitiren sigortali es ve baba üzerinden hak sahibi sifatiyla çift ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemine iliskindir.
Ilk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanin kabulüne dair verilen karara karsi davali Kurum vekili tarafindan istinaf yoluna basvurulmasi üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine karar verilmistir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararin temyizen incelenmesi davali Kurum vekili tarafindan istenmesi üzerine, temyiz isteginin süresinde oldugu anlasildiktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafindan düzenlenen raporla dosyadaki kâgitlar okunduktan sonra isin geregi düsünüldü ve asagidaki karar tespit edildi.
I-ISTEM:
Davaci vekili dava dilekçesinde özetle; davacinin esi ...'in 03/03/2018 tarihinde vefat ettigini, müteveffanin ödedigi tüm primlerin birlestirilerek 4/a statüsünden emekli oldugunu, davacinin davali kurumdan vefat eden esinden kendi ve kizi adina, 20/01/2000 tarihinden vefat eden Bagkur emeklisi babasindan kendisine maas baglanmasi talebinde bulundugunu, her iki müracaat neticesinde babasi ...den Eylül 2018 tarihinden itibaren 909,98 TL, esi üzerinden kizina da 978,40 TL maas baglandigini, davali kurum hem vefat eden es, hem de vefat eden baba üzerinden maas baglanamayacagi nedeniyle davaciya tek maas bagladigini, davali kurum tarafindan her iki maasinda baglanmasi taleplerinin reddedildigini belirterek, ölen babasindan yetim ayligi almakta olan davacinin ölen esinden de ölüm ayligina hak kazandiginin tespiti ile fazlaya iliskin haklarini sakli kalmak üzere simdilik 1.000,00 TL baglanmayan maas alacaginin yasal basvuru tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmistir.
II-CEVAP:
Davali kurum vekili 27/02/2020 tarihli durusmadaki beyani ile; davanin reddine karar verilmesini talep etmistir.
III-MAHKEME KARARI:
A-ILK DERECE MAHKEME KARARI
"1-Davanin kabulü ile, davacinin 03/03/2018 tarihine ölen esi ...'tan ölüm ayligi almasi gerektiginin tespitine, davacinin tahsis talebinde bulundugu 08/03/2018 tarihini takip eden aybasindan itibaren aylik almasi gerektiginin tespitine, ödenmeyen ayliklarindan simdilik 1.000,00 TL'sinin davacinin talebi dogrultusunda 01/08/2018 tarihinden itibaren isleyecek yasal faizi ile birlikte davalidan alinarak davaciya verilmesine," seklinde karar verilmistir.
B-BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI KARARI
Yerel mahkeme karari yerinde bulunarak istinaf isteminin reddine karar verilmistir.
IV-TEMYIZ KANUN YOLUNA BASVURU VE NEDENLERI:
Davali vekili, kurum isleminin yerinde oldugunu belirterek, söz konusu kararinin bozulmasini talep etmistir.
V-ILGILI HUKUK KURALLARI VE INCELEME:
Dosya kapsami incelendiginde,03.03.2018 tarihinde yasamini yitiren sigortali esi üzerinden 506 sayili Kanun hükümleri geregince kendisine ölüm ayligi baglanan davacinin, 20.01.2000 günü ölen 1479 sayili Kanuna tabi sigortali babasi üzerinden de ölüm ayligi baglanmasi gerektiginin tespiti ve alacak istemli isbu davayi açtigi anlasilmistir.
Davanin yasal dayanagi olan 5510 sayili Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüge giren ve "Ölüm ayliginin hak sahiplerine paylastirilmasi" basligini tasiyan 34. maddesinde, sigortalinin evli olmayan, bosanan, dul kalan kizlarina ölüm ayligi baglanabilmesi, bu Kanun kapsaminda veya yabanci bir ülke mevzuati kapsaminda çalismama veya kendi sigortaliligi nedeniyle gelir veya aylik baglanmamis olma kosullarina baglanmis, "Aylik ve gelirlerin birlesmesi" baslikli 54. maddede ise bu Kanuna göre baglanacak aylik ve gelirlerin birlesmesi durumunda, hem esinden, hem de ana ve/veya babasindan ölüm ayligina hak kazananlara, tercihine göre esinden ya da ana ve/veya babasindan baglanacak ayliginin baglanacagi hüküm altina alinmistir.
Belirtilen açiklamalar isiginda dava dosyasi incelendiginde, babasi üzerinden aylik alma açisindan hakki doguran olay esinin vefat ettigi tarih olacagindan, söz konusu tarihteki ilgili mevzuatin yukarida belirtilen maddeleri uyarinca davacinin çift ayliga hak kazanamadigi belirgindir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksizin, yazili sekilde hüküm kurulmasi, usul ve yasaya aykiri olup bozma nedenidir.
O hâlde, davali vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlari kabul edilmeli ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf basvurusunun esastan reddine iliskin kararinin kaldirilarak Ilk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalidir.
Sonuç: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararinin HMK'nin 373/1 maddesi geregince kaldirilarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarida açiklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanin karari veren Ilk Derece Mahkemesine, kararin bir örneginin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06.04.2022 gününde oybirligiyle karar verildi.
legalbank.net